Η προσωρινή ανακωχή των «γιγάντων» και τα σενάρια που αφορούν Ελλάδα, Κύπρο και Τουρκία
του Κίμωνα Γεωργακάκη

Η προσωρινή συμφωνία Ρώσων και Αμερικανών σε σχέση με την Συρία έδειξε ότι στην παρούσα φάση δεν συνέφερε καμία από τις δύο πλευρές η στρατιωτική αντιπαράθεση. Η Ρωσία ανέβηκε διπλωματικά στα μάτια της κοινής γνώμης και κέρδισε πολύτιμο χρόνο προετοιμασίας για παν ενδεχόμενο, ενώ οι Η.Π.Α. κράτησαν την «κόκκινη γραμμή» τους, η οποία αφορούσε, ως γνωστόν, τα χημικά όπλα της Δαμασκού. Μένει να δούμε στην πράξη τι ακριβώς συμφώνησαν οι δύο χώρες παρασκηνιακά, τι υποχωρήσεις θα κάνει η μία και η άλλη πλευρά καθώς και τι ανταλλάγματα δόθηκαν ένθεν και ένθεν.
Πάντως η διαδικασία συγκέντρωσης και μεταφοράς των χημικών της Συρίας απαιτεί πρωτίστως κατάπαυση του πυρός εντός συνόρων και ελέγχου της νεοδημιουργηθείσας κατάστασης στην μεσανατολική χώρα. Δεν είναι διόλου απίθανο το σενάριο διαμελισμού της Συρίας σε ζώνες επιρροής, όπου επί παραδείγματι οι χριστιανοί θα βρουν στέγη προστασίας σε ένα κοσμικό καθεστώς αντίστοιχου του Άσαντ υπό την «κρυφή αιγίδα» των Ρώσων, οι ισλαμιστές θα έχουν την δική τους «κοινότητα», το ίδιο και οι Κούρδοι, οι οποίοι εδώ και καιρό κινούνται στις βόρειες περιοχές σε ρυθμούς αυτονόμησης.
Έτσι, οι Ρώσοι δεν θα εγκαταλείψουν την Συρία, οι Αμερικανοί θα εισχωρήσουν πλέον και αυτοί, οι Κούρδοιθα έχουν κάνει ένα σημαντικό βήμα προς την δημιουργία του Κουρδιστάν και τέλος οι Ισραηλινοί θα έχουν ανακουφιστεί με την «αποδυνάμωση» του χημικού οπλοστασίου της Συρίας, το οποίο θεωρούν άμεση απειλή για την ασφάλειά τους.
Μόνη χαμένη η Άγκυρα, της οποίας η χρησιμότητα έχει φθαρεί τώρα που η διπλωματία δίνει την λύση, έστω πρόσκαιρα, στην Συρία. Επιπλέον βλέπει τους Κούρδους να είναι κοντά στο να αποκτήσουν θεσμοθετημένη κρατική οντότητα (Δυτικό Κουρδιστάν όπως αποκαλούν την περιοχή στην Βόρεια Συρία), σε μια περίοδο έντονης αστάθειας εντός της τουρκικής επικράτειας με τα ζητήματα εθνοτικής και θρησκευτικής ανομοιογένειας να έχουν ξαφνικά «φουντώσει» και να απειλούν και την γείτονα με διαμελισμό. Δεν είναι λοιπόν τυχαίοι πωςοι Τούρκοι επέμεναν να λάβει χώρα δυναμική και μεγάλης διάρκειας επέμβαση στην Συρία, προκειμένου να αποδυναμωθεί ταυτόχρονα και το Κουρδικό στοιχείο. Άλλωστε ισλαμιστές αντάρτες που εκπαιδεύονταν στην Τουρκία εξαπέλυαν, όχι τυχαία, σφοδρές επιθέσεις στις κουρδικές περιοχές.
Όσο για τους Αμερικανούς, τα γεγονότα δείχνουν ότι προτιμούν την «φιλόδοξη» Τουρκία καλύτερα διαμελισμένη σε διοικούμενα προτεκτοράτα, ειδάλλως δεν θα ξυπνούσαν έτσι ξαφνικά τα πάθη στην γείτονα, τα οποία δεκαετίες τώρα καταπνίγονταν με «σιδηρά πυγμή». Άλλωστε, όπως έχει δημοσιευθεί, αναλυτές στην Ουάσινγκτον πιέζουν τον Λευκό Οίκο να «παρατήσει» την Τουρκία και να κοιτάξει προς Ελλάδα και Κύπρο λόγω κοιτασμάτων αλλά και πιο… επίκαιρης γεωστρατηγικής θέσης.
Η.Π.Α. αλλά και ΕΕ (Γερμανία) εποφθαλμιούν την ελληνική ενέργεια. Ίσως γι” αυτό να υπάρχει μεγάλη κινητικότητα στο θέμα της ΑΟΖ με τον Βενιζέλο να έχει επισκεφτεί ήδη την Αίγυπτο. Αλλά και η Ρωσίαδιατηρεί συμφέροντα στις περιοχές του Ελληνισμού, βλέποντας την Κύπρο, την οποία πρόσφατα διευκόλυνε με διαγραφή 10% του χρέους της, σαν εναλλακτικό αποκούμπι σε περίπτωση που κάτι στραβώσει στην Συρία, αλλά και το Αιγαίο των Ελλήνων σαν σημαντικό πέρασμα στην Μεσόγειο, δίχως βέβαια να έχει εγκαταλειφθεί η προσπάθεια ρωσικής διείσδυσης στα ενεργειακά της περιοχής μας.
Μάλιστα η Πρόεδρος της Άνω Δουμα, Βαλεντίνα Ματβιένκο, τρίτο σημαντικό πρόσωπο στην ιεραρχία της Ρωσίας, δήλωσε ότι το ενδιαφέρον του Κρεμλίνου για την ΔΕΠΑ παραμένει. Εξάλλου δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για την Συρία μεταξύ Ρωσίας και Δύσης να έχουν τεθεί και θέματα που αφορούν Ελλάδα και Κύπρο. Τα πάντα θα φανούν σύντομα!
Έτσι έχουν μέχρι στιγμής τα πράγματα με τις συμφωνίες-διαφωνίες των «μεγάλων» να καθορίζουν τις όποιες εξελίξεις από εδώ και πέρα. Πάντα μιλάμε για πιθανά σενάρια. Η προσωρινή ανακωχή δεν σημαίνει ότι τα θέματα στην ευρύτερη περιοχή μας λύθηκαν. Αντίθετα εκκρεμούν ακόμα σοβαρά ζητήματα, τα οποία δεν φαίνεται ότι θα διευθετηθούν αναίμακτα. Ένα είναι λοιπόν το σίγουρο: Αργά ή γρήγορα η σύγκρουση «γιγάντων» είναι αναπόφευκτη…
Κίμων Γεωργακάκης, Πολιτικός Επιστήμων