Υδρογόνο εναντίον πετρελαίου και ορυκτών καυσίμων
Υδρογόνο εναντίον πετρελαίου και ορυκτών καυσίμων1
(Από την καπιταλιστική βαρβαρότητα στον πολιτισμό της ελεύθερης ενέργειας)
Γράφει ο Κώστας Λάμπος
«Ό,τι μπορούμε να φανταστούμε, είναι φανταστικό.
Αν κάτι είναι φανταστικό, τότε μπορεί να πραγματοποιηθεί».
Bruce Eldridge De Palma
«Μπορεί να ανήκετε σ’ εκείνους τους ανθρώπους που νομίζουν ότι η
ενέργεια του υδρογόνου είναι μια φαντασίωση κάποιων μελλοντολόγων
ή κάποιων άλλων συγγραφέων επιστημονικής φαντασίας.
Ή, στην καλύτερη περίπτωση, μπορεί να την θεωρείτε ως μια πολλά
υποσχόμενη μελλοντική τεχνολογία που, αν κάποτε εφαρμοστεί, αυτό
θα γίνει στο μακρινό μέλλον. Εάν όντως σκέφτεστε μ’ αυτόν τον τρόπο, ξανασκεφτείτε το σοβαρά… Φανταστείτε έναν κόσμο στον οποίο
η … (ανθρωπότητα) κέρδισε την ελευθερία της από το πετρέλαιο…
Μπορούμε να χτίσουμε αυτόν τον κόσμο μέσα σε δέκα χρόνια με
την υπάρχουσα τεχνολογία… Φανταστείτε έναν κόσμο στον οποίο
η (ανθρωπότητα) αποφάσισε να ξεπεράσει την ενεργειακή και την
κλιματική κρίση που απειλεί την… (ύπαρξή) της.
Μπορούμε να χτίσουμε αυτόν τον κόσμο σήμερα
με συνειδητές επιλογές και πολιτική βούληση».
Jerry Brown, Rinaldo Brutoco και James Cusumano, Freedom From
Mid-East Oil, Edition of World Business Academy, 2007
Με την ηλεκτρόλυση διασπάται το νερό σε υδρογόνο (Η2) και σε οξυγόνο (Ο), το υδρογόνο μετατρέπεται σε ηλεκτρική ενέργεια και η ηλεκτρική μετατρέπεται άμεσα σε μηχανική ή αποθηκεύεται με τη μορφή της χημικής ενέργειας για διάφορες χρήσεις. Η ηλεκτρόλυση δεν παράγει διοξείδιο του άνθρακα (CO2), γεγονός που την κάνει πολύ φιλική στο περιβάλλον, αλλά και ως διαδικασία παραγωγής υδρογόνου δεν παρουσιάζει καμιά δυσκολία στην αποθήκευση ανανεώσιμων ροών ηλεκτρικής ενέργειας. Βέβαια, σήμερα, ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού, ακόμα και πανεπιστημιακής μόρφωσης, που από σκοπιμότητα στερείται της σχετικής ενημέρωσης και είναι θύμα παραπληροφόρησης, δεν γνωρίζει τίποτα ή γνωρίζει ελάχιστα για το υδρογόνο ως πηγή ενέργειας.
Αλλά και όσοι έχουν κάτι ακούσει, πιστεύουν αυτό που θέλουν τα οργανωμένα συμφέροντα γύρω από το ενεργειακό σύστημα ορυκτών καυσίμων να πιστεύει, ότι δηλαδή το υδρογόνο είναι ασύμφορο γιατί τάχα ‘η υδρογονοενέργεια που θα παραχθεί με τη μέθοδο της ηλεκτρόλυσης, θα είναι μικρότερη της ποσότητας της ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα που καταναλώθηκε για την παραγωγή του υδρογόνου’2. Αυτό βέβαια είναι ακριβές, μόνο όσον αφορά μια ειδική και τεχνικά ξεπερασμένη περίπτωση, η οποία συμβαίνει μόνο όταν για την ηλεκτρόλυση χρησιμοποιείται ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από τα ακριβά και ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα. Όταν όμως γενικεύεται, παραγνωρίζοντας όλες τις άλλες δυνατότητες, τότε αποτελεί εσκεμμένη ανακρίβεια και συνεπώς συνειδητό ψεύδος.
Όμως η σημερινή πραγματικότητα είναι διαφορετική, η αναγκαία για την ηλεκτρόλυση του νερού ηλεκτρική ενέργεια μπορεί τώρα –και λογικό είναι– να προέρχεται άμεσα ή έμμεσα από αποθηκευμένη ηλεκτρική ενέργεια που παράχθηκε από άλλες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως είναι η ηλιακή, η αιολική, η γεωθερμική και άλλες ήπιες μορφές ενέργειας. Σ’ αυτήν την περίπτωση η ενεργειακή αποδοτικότητα3 υπερπολλαπλασιάζεται, γιατί η καθαρή ενέργεια που παράγεται με υδρογόνο από ηλεκτρόλυση νερού, είναι υπερπολλαπλάσια της επίσης καθαρής και φτηνής ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές και καταναλώνεται για την παραγωγή του υδρογόνου. Πέραν τούτου, η επιστήμη και η έρευνα ανακαλύπτουν συνεχώς καινούργιους τρόπους απόκτησης υδρογόνου με τους οποίους ανοίγονται νέοι ορίζοντες για την υδρογονοενέργεια, όπως λ.χ.:
- α. «Υπάρχει και ο χημικός τρόπος παραγωγής υδρογόνου, όπου απελευθερώνεται 100% υδρογόνο, χωρίς καθόλου νερό, και δουλεύει χρησιμοποιώντας μαγειρική σόδα (baking soda)και αλουμίνιο σε αποσταγμένο νερό με χημικά»4.
- β. «Αμερικανοί επιστήμονες του πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια ανέπτυξαν μια μέθοδο παραγωγής υδρογόνου με τη βοήθεια βακτηρίων και δίχως να χρειάζεται μια εξωτερική πηγήηλεκτρισμού. Πρόκειται για μια καινοτομία που θα μπορούσε να δώσει σημαντική ώθηση στο υδρογόνο ως πηγή ενέργειας5».
- γ. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και στη Γερμανία, όπου σε κάποιες εγκαταστάσεις βιολογικού καθαρισμού άρχισε να παράγεται, πέρα από το βιολογικά καθαρό νερό, και υδρογόνο, χωρίςτη χρήση ηλεκτρικής ή άλλης ενέργειας, ως ‘προϊόν’ της ανάπτυξης-ζύμωσης των βακτηρίων της λυματολάσπης, και από αυτό παράγεται ηλεκτρική ενέργεια ελάχιστου κόστους6.
Άλλωστε, η σύγκριση και μόνο πως το υδρογόνο παράγεται από ανανεώσιμο, ανεξάντλητο και ελεύθερο αγαθό, το νερό, με ηλεκτρόλυση από άλλες ανανεώσιμες, φτηνές και καθαρές μορφές ενέργειας με ελάχιστο κόστος, σε αντίθεση με το πετρέλαιο και τη τη βενζίνη που παράγεται από το αργό πετρέλαιο, του οποίου η εξόρυξη, η διύλιση και η διανομή κοστίζουν πανάκριβα και καταστρέφουν το περιβάλλον, δεν αφήνουν περιθώρια για σοβαρό αντίλογο, γιατί η υπεροχή του υδρογόνου σε όλα τα σημεία είναι οφθαλμοφανής ακόμα και για τους κακοπροαίρετους ή απληροφόρητους.
Γίνεται φανερό πως ο συνδυασμός πολλών εναλλακτικών πηγών ενέργειας, με κεντρικό φορέα το υδρογόνο από ηλεκτρόλυση του νερού, μπορεί να βγάλει εντελώς και οριστικά τα ορυκτά καύσιμα από τη διαδικασία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας7.
Κι αυτό γιατί το υδρογόνο, όπως βεβαιώνουν οι σχετικές επιστήμες, η έρευνα και οι εφαρμογές:
- • Αποτελεί το πλέον διαδεδομένο στοιχείο στη φύση αποτελώντας το 90% του σύμπαντος.
- • Έχει το υψηλότερο ενεργειακό περιεχόμενο ανά μονάδα βάρους από οποιοδήποτε άλλο γνωστό καύσιμο.
- • Ανήκει στην ομάδα των δευτερογενών πηγών ενέργειας. Απελευθερώνει άφθονη, καθαρή και φτηνή ενέργεια σε χρησιμοποιήσιμη μορφή, όταν παράγεται με τη μέθοδο τηςηλεκτρόλυσης και με τη συνδρομή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η ηλιακή, η υδραυλική και η αιολική ενέργεια.
- • Αποθηκεύεται οικονομικά με πολλούς εναλλακτικούς τρόπους, όπως η συμπύκνωση, η υγροποίηση και η στερεοποίηση. Η αποθήκευση του υδρογόνου σε στερεά κατάσταση, εκτός απότο πλεονέκτημα της εξοικονόμησης όγκου, προσφέρει και το πλεονέκτημα της ασφάλειας, καθώς το στερεό υδρογόνο αποθηκεύεται σε χαμηλή πίεση και μέτρια θερμοκρασία.
- • Μεταφέρεται εύκολα και οικονομικά ως αέριο, υγρό και σε στερεή μορφή, ανάλογα με τις απαιτούμενες ποσότητες και τις προβλεπόμενες χρήσεις. Για τη μεταφορά του υδρογόνου σεαέρια μορφή, σε μεγάλες ποσότητες και σε μεγάλες αποστάσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα υφιστάμενα δίκτυα αγωγών μεταφοράς φυσικού αερίου.
- • Όταν καίγεται με οξυγόνο παράγει μόνο νερό και θερμότητα (καθαρή καύση), ενώ όταν καίγεται με τον ατμοσφαιρικό αέρα, ο οποίος αποτελείται περίπου από 68% άζωτο, παράγονταιαμελητέες ποσότητες οξειδίων του αζώτου.
- • Μπορεί να συμβάλει στη σταδιακή μείωση του ρυθμού κατανάλωσης, μέχρι και στην ολική υποκατάσταση των συμβατικών ορυκτών, ακριβών και ρυπογόνων καυσίμων.
- • Το υδρογόνο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν πηγή ισχύος, τόσο σε μηχανές εσωτερικής καύσης, όσο και σε κυψέλες καυσίμου (fuel cells). Οι κυψέλες καυσίμου, αν και (υποτίθεται πως)ακόμα βρίσκονται σε πειραματικό στάδιο, έχουν μεγαλύτερο βαθμό απόδοσης από τις μηχανές εσωτερικής καύσης, ακόμα και αν οι τελευταίες δουλεύουν με υδρογόνο.
- • Μπορεί να παραχθεί σε μικρές ή μεγάλες ποσότητες σε οποιαδήποτε χώρα και σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη. Επομένως μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη διάφορωναποκεντρωμένων συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, με μέγεθος προσαρμοσμένο στις συγκεκριμένες ανάγκες του κάθε χρήστη.
- • Μπορεί να εξασφαλίσει χαμηλού μέχρι και μηδενικού κόστους ενεργειακή αυτάρκεια στα νοικοκυριά, στις παραγωγικές μονάδες, στους οικισμούς, στα χωριά και στις πόλεις, αλλά καιστις φτωχές χώρες που σήμερα εξαρτώνται ενεργειακά από τα πολυεθνικά μονοπώλια και τα κράτη που ελέγχουν την παραγωγή και τα δίκτυα διανομής του πετρελαίου και του φυσικούαερίου.
- • Μπορεί να διαμορφώσει συνθήκες ενεργειακής ισότητας μεταξύ όλων των πολιτών του πλανήτη, πράγμα που οδηγεί σε συνθήκες ισότητας ευκαιριών και κατά συνέπεια σε συνθήκεςκοινωνικής ισότητας, δηλαδή σε συνθήκες Άμεσης Δημοκρατίας.
Οι έρευνες προχωρούν με μεγάλες ταχύτητες και τα συμπεράσματα της μιας ερευνητικής ομάδας οδηγούν σε καινούργια ανώτερα επιτεύγματα της άλλης. Οι τελευταίες έρευνες φαίνεται8 πως έκαναν ένα βήμα παραπέρα, όσον αφορά στην ενεργειακή αξιοποίηση του υδρογόνου. Ερευνητές, υδρογονοθήρες και εταιρείες ισχυρίζονται πως αντί για κυψέλη καύσης του υδρογόνου έχουν δημιουργήσει μια καινούργια συσκευή με την οποία παράγεται θερμότητα και ηλεκτρική ενέργεια με τη μέθοδο της ακόμα έντονα αμφιλεγόμενης μεθόδου ‘ψυχρής σύντηξης του υδρογόνου’και μάλιστα σε μικρή κλίμακα, δηλαδή ακόμα και σε επίπεδο νοικοκυριού. Πρόκειται, σύμφωνα πάντα με τις ανακοινώσεις τους, για «μια συσκευή ψυχρής σύντηξης ικανή να παράγει 12400 Wh θερμικής ενέργειας, εισάγοντας μόλις 400 W ενέργειας… η οποία μπορεί να εγκατασταθεί σε κάθε σπίτι ή επαγγελματικό χώρο και να παράγει θερμική και ηλεκτρική ενέργεια με ελάχιστο κόστος»9.
Η επιβεβαίωση, πάντως, αυτής της είδησης θα ήταν η μεγαλύτερη επιστημονική επανάσταση, που θα έκανε αναγκαία ακόμα και την αναθεώρηση της Φυσικής Επιστήμης. Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω αν αυτός ο ισχυρισμός ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και αν επιβεβαιώνεται επιστημονικά, κάτι άλλωστε που αργά ή γρήγορα θα ξεκαθαριστεί, αλλά ακόμα κι αν πρόκειται για αγυρτεία10, η συζήτηση γύρω από αυτήν την περίπτωση αποκαλύπτει και με αυτόν τον τρόπο την ένταση του ενεργειακού προβλήματος που ζητάει επειγόντως λύσεις, τις οποίες σπεύδουν να προσφέρουν ακόμα και ενεργειοαλχημιστές αγύρτες, αφού οι κυβερνήσεις αφήνουν τη λύση των κοινωνικών προβλημάτων στην αγυρτεία του σκοταδιστικού και εξουσιαστικού ιερατείου για λογαριασμό πάντα του μυστικοπαθούς, απάνθρωπου και καταστροφικού κερδοσκοπικού κεφαλαίου.
Όλα αυτά δείχνουν πως το μέλλον είναι ήδη εδώ, αλλά τα μαγικά σπήλαια του εικονικού κόσμου του καπιταλισμού δεν αφήνουν να το δούμε όλοι, όπως ακριβώς συνέβαινε με τους αιχμάλωτους του μαγικού σπηλαίου του Πλάτωνα, γιατί αν δούμε όλοι τι μας προσφέρει το υδρογόνο ως πηγή ενέργειας, τότε δεν θα μπορούν να υπάρχουν μαγικά σπήλαια και αιχμάλωτοι άνθρωποι.
Οι σχετικές με την ενέργεια επιστήμες και τεχνολογίες έχουν, όπως αποκαλύπτεται σ’ αυτό το βιβλίο, αναπτύξει και ολοκληρώσει το τεχνολογικό πακέτο παραγωγής άφθονης, φτηνής και καθαρής ενέργειας από υδρογόνο, αλλά τα τεράστια συμφέροντα που κρύβονται πίσω από τα ορυκτά καύσιμα, προσπαθούν να καθυστερήσουν το πέρασμα της ανθρωπότητας στην εποχή της ελεύθερης ενέργειας, γιατί σ’ αυτή την εποχή του αυτοματισμού, του μέτρου, της ισότητας και της αφθονίας, όπως πρόβλεψε ο Αριστοτέλης δεν θα υπάρχει κανένας λόγος και συνεπώς καμιά δυνατότητα κάποιοι λίγοι να είναι αφεντικά και οι πολλοί να είναι δούλοι.
1 Απόσπασμα από το πρόσφατο βιβλίο μου «Ποιος φοβάται το υδρογόνο; Η επανάσταση του υδρογόνου, η ελεύθερη ενέργεια και η απελευθέρωση της ανθρωπότητας από τα ορυκτά καύσιμα και την καπιταλιστική βαρβαρότητα», ΝΗΣΙΔΕΣ, Θεσσαλονίκη 2013, σελ. 142-147.
2 Γύρω από το θέμα της ηλεκτρόλυσης σπεκουλάρουν πολλοί που δεν γνωρίζουν ή δεν θέλουν να γυρίσει ενεργειακή σελίδα η ανθρωπότητα και υποστηρίζουν πως αφού για την ηλεκτρόλυση χρειάζεται πανάκριβη ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από ορυκτά καύσιμα, τότε η ενέργεια από υδρογόνο δεν είναι ούτε φτηνότερη, αλλά ούτε και καθαρότερη από αυτήν των ορυκτών καυσίμων. Βέβαια, ο ισχυρισμός είναι παράλογος, γιατί αφήνει έξω από το σκεπτικό τις άλλες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που μπορούν να προσφέρουν φτηνή ηλεκτρική ενέργεια για την ηλεκτρόλυση.
3 Η Ενεργειακή Αποδοτικότητα (απόδοση) στη φυσική μετριέται ως το πηλίκο της ποσότητας της ενέργειας που παράχθηκε προς την ποσότητα της ενέργειας που καταναλώθηκε για την παραγωγή της. Στην οικονομία, η ενεργειακή αποδοτικότητα προφανώς μετριέται με το πηλίκο της αξίας του έργου που παράγεται από την αποκτηθείσα ενέργεια προς την αξία του έργου που θα παραγόταν από την ενέργεια που καταναλώθηκε.
4 Ανώνυμο, Μάθετε για το υδρογόνο, στο: http://www.netclipping.gr/yd/
5 Βλ. περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences, στο: http://www.neaenergia.gr/
6 Klärschlamm liefert Wasserstoffenergie (Υδρογονοενέργεια από τα λύματα) SPIEGELONLINE, 20.09.2011. Βλ. επίσης, Wasserstoff: .Energie ohne Ende (Υδρογόνο: Ενέργεια χωρίς τέλος), FOCUSONLINE, 29.09.2011.
7 Αντωνακόπουλος Μιχαήλ Π., Ανάλυση Υβριδικού Συστήματος Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας που συνδυάζει ΑΠΕ και Τεχνολογίες Υδρογόνου, Διπλωματική εργασία στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Τομέας Ηλεκτρικής ισχύος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, Αθήνα Ιούλιος 2010.
9 Ανώνυμο, Ψυχρή σύντηξη υδρογόνου http://physicsgg.wordpress.
10 Να θυμηθούμε, πάντως, πως πολλά ανήσυχα και πρωτοποριακά μυαλά κατηγορήθηκαν από τα ιερατεία της αγυρτείας για αγυρτεία, μερικά μάλιστα που δεν υποτάχτηκαν στα εκάστοτε ιερατεία παραδόθηκαν στην πυρά, με κορυφαίες μορφές την Υπατία και τον Τζορντάνο Μπρούνο. Στις μέρες μας η ‘καύση’ των ενοχλητικών γίνεται με διαφορετικό τρόπο: «Το σύστημα έχει δυό τρόπους να απαλλαγεί από τους ενοχλητικούς. Ή τους εντάσσει και τους κάνει ‘προσωπικότητες’ ή τους σκοτώνει», Χουάν Κάρλος Κρέιμερ, Αντικουλτούρα, Γνώση, Αθήνα 2011.
COMMENTS