Και οι δύο στο «κάδρο» της διαφθοράς
Σταύρος Χριστακόπουλος
Η κυβέρνηση επιταχύνει για την ικανοποίηση των προαπαιτούμενων για την επόμενη δόση. Επιταχύνει και την ψήφιση του προϋπολογισμού με στόχο να είναι έτοιμη για το Eurogroup του Δεκεμβρίου. Επιταχύνει ώστε να μπει στην προεδρία της Ε.Ε. χωρίς εκκρεμότητες.
Όσο γκάζι και να πατήσει όμως είναι κολλημένη στη λάσπη. Όχι μόνο οικονομικά, αλλά και πολιτικά. Οικονομικά επειδή ξέρει πως, ακόμη και με σκόντο της τρόικας, απλώς θα αναβάλει για λίγο τη λήψη επώδυνων μέτρων, τα οποία θα την καταστήσουν όμηρο την άνοιξη και το καλοκαίρι, όταν οι εκκρεμότητές της δεν θα της επιτρέπουν ούτε καν πρόσχημα διαπραγμάτευσης.
Παράδειγμα οι πλειστηριασμοί, οι οποίοι πάνε για απελευθέρωση τώρα, αλλά με αναστολή για το δεύτερο εξάμηνο του 2014, λίγο μετά τις ευρωεκλογές. Όμως, τι πιστεύουν ότι θα συμβεί τον Μάιο στην ευρωκάλπη, όταν ο κόσμος θα γνωρίζει ότι σε έναν - δύο μήνες θα ξεκλειδώσουν οι πλειστηριασμοί κατοικιών;
Αν, αντιθέτως, η τρόικα δεν τείνει χείρα βοηθείας, θα πρέπει να λουστεί ένα γερό κοινωνικό κόστος εδώ και τώρα.
Στην πραγματικότητα η κυβέρνηση είναι φυλακισμένη σε αδιέξοδο οικονομικό, αλλά και πολιτικό. Δεδομένου μάλιστα ότι στην οικονομία υπάρχει πλήρες αδιέξοδο, η κυβέρνηση ελπίζει στη διατήρηση κάποιων πολιτικώνπροσχημάτων. Όμως και εκεί τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα.
Μια ακόμη δημοσκόπηση, αυτή της Metron Analysis την περασμένη Κυριακή για το «Έθνος», έδειξε προβάδισμα – έστω και μικρό – για τον ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο αποτυπώνεται στην πλειονότητα των ερευνών. Επιπλέον επιβεβαίωσε τηφθορά του ΠΑΣΟΚ και κατέγραψε την αγωνία της ΔΗΜΑΡ για την είσοδό της στη Βουλή.
Το χειρότερο όμως είναι η ανάκαμψη της Χρυσής Αυγής – για την οποία, εκτός από μια ακόμη δημοσκόπηση, χτύπησε το καμπανάκι του κινδύνου και οEconomist. Προφανώς η πτώση του ναζιστικού κόμματος ήταν μάλλονπρόσκαιρη και στις επόμενες εκλογές όλα δείχνουν ότι θα κινηθεί πάνω από το προηγούμενο εκλογικό του ποσοστό.
Μάλιστα στις ευρωεκλογές θα βοηθηθεί και από το γενικότερο ευρωπαϊκόκλίμα, καθώς μεγάλα ακροδεξιά κόμματα όχι μόνο ετοιμάζονται για εντυπωσιακά αποτελέσματα στην ευρωκάλπη, ενώ στις χώρες τους δείχνουν να κερδίζουν ακόμη και την πρώτη θέση στις δημοσκοπήσεις – όπως στη Γαλλία, την Ολλανδία και ενδεχομένως στην Αυστρία.
Κατάρρευση ή επιβίωση;
Στην Ελλάδα το πρόβλημα αφορά ευθέως τη Ν.Δ., καθώς τα ποσοστά της και αυτά της Χρυσής Αυγής είναι ποσά αντιστρόφως ανάλογα: όσο το ένα μεγαλώνει, το άλλο αναγκαστικά μικραίνει. Αυτός άλλωστε ήταν ένας από τους λόγους για τους οποίους η κυβέρνηση ξεπέρασε τους δισταγμούς της – οι οποίοι κινούνταν παλαιότερα στο όριο της συγκάλυψης – και κινήθηκε εναντίον των ναζιστών.
Στην κυβέρνηση θεωρούν, όπως λέγεται στους κόλπους της, ορόσημο το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών: Αν τα ποσοστά που θα βγάλει η κάλπη δημιουργήσουν μείζον πολιτικό γεγονός, αυτό θα είναι μάλλον αρνητικό. Αν, αντίθετα, ο ΣΥΡΙΖΑ κινηθεί στα ρηχά και δεν εξασφαλίσει μεγάλο προβάδισμα, αυτό θα εκληφθεί ως μια δυνατότητα μικρής παράτασης του κυβερνητικού βίου.
Ας υποθέσουμε, λοιπόν, ότι η Ν.Δ. κρατιέται σε μια ανεκτή απόσταση από τον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή η προϋπόθεση δεν είναι αρκετή. Εξ άλλου η κυβέρνηση δεν αποτελείται μόνο από τη Ν.Δ., αλλά και από το ΠΑΣΟΚ, το οποίο χάνει δημοσκοπικά ένα 40% έως 50% από την εκλογική του δύναμη του Ιουνίου 2012 και στις ευρωεκλογές, εξ αιτίας του υψηλού εκλογικού μέτρου, η μοίρα του είναι άδηλη.
Επιπλέον το ΠΑΣΟΚ δεν είναι συμπαγές, αφού στελέχη και βουλευτές τουλοξοκοιτάζουν ήδη είτε προς τη Ν.Δ. είτε προς τον ΣΥΡΙΖΑ προσπαθώντας – εν όψει μιας πολύ πιθανής εκλογικής κατάρρευσης του κόμματός τους – να διασφαλίσουν την προσωπική τους πολιτική επιβίωση.
Παραπλεύρως της κάλπης
Η πρόταση μομφής της αξιωματικής αντιπολίτευσης επέφερε ήδη τραύματα στη συνοχή του. Τώρα τα πράγματα θα ζορίσουν ακόμη περισσότερο με την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για εξεταστική επιτροπή στο θέμα των υποβρυχίων. Εδώ το πρόβλημα είναι σχετικά απλό:
● Επειδή η υπόθεση αυτή είναι ένα διαχρονικό σκάνδαλο, στο παρελθόν η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ όχι μόνο τη διαχειρίστηκαν ως διαδοχικές κυβερνήσεις, αλλά κατ’ επανάληψη συγκρούστηκαν σκληρά για τις κατά καιρούς ρυθμίσεις, μεταξύ των οποίων και για την πιο πολυσυζητημένη, που είναι αυτή του Ευ. Βενιζέλου.
● Τώρα τα δύο αυτά κόμματα θα συμπλεύσουν αναγκαστικά προκειμένου να διατηρηθεί η κυβερνητική συνοχή. Όμως αυτό θα γίνει με βαριά καρδιά, καθώς στελέχη των δύο κομμάτων – και ειδικά αυτά της Ν.Δ. – θα κληθούν ναυπερασπιστούν όσα προηγουμένως κατήγγελλαν. Αυτά δεν είναι εύκολα πράγματα.
Προφανώς η πρόταση δεν προβλέπεται να έχει μέλλον. Το πιο λογικό ενδεχόμενο είναι η απόρριψή της. Όμως αυτή η εξέλιξη θα έχει συνέπεια να μπουν και τα δύο κυβερνώντα κόμματα στο κάδρο της διαφθοράς, κατά τρόπο που να γίνεται ευκρινής η αντίθεση με τους πολιτικά άφθαρτους ΣΥΡΙΖΑ και Τσίπρα, οι οποίοι σε κάθε περίπτωση θα φροντίσουν να «επικοινωνήσουν» το «ηθικό πλεονέκτημά» τους.
Αν πάλι η υπόθεση πάει σε περαιτέρω εξέταση, τότε για μακρό διάστημα οι δύο εταίροι θα βομβαρδίζονται με τις ευθύνες για την καταφανή ζημία εις βάρους του δημοσίου συμφέροντος και μάλιστα σε μια υπόθεση που άπτεται τηςεθνικής άμυνας, της οποίας η κατάσταση είναι ήδη δραματική και προκαλεί σοβαρή ανησυχία στους γνωρίζοντες.
Ο μόνος τρόπος για να αποφύγουν οι δυο τους το πολιτικό και εκλογικό κάζο ή, έστω, να περιορίσουν τις ζημιές θα ήταν να εμφανιστούν σημάδιαανάκαμψης: μια ευκρινής προοπτική εξόδου από την κρίση, στην οποία η κοινωνία θα μπορούσε να ελπίσει. Αυτό είναι απλώς αδύνατον.
Ο έσχατος τρόπος σωτηρίας θα ήταν να βρει ένα εξαιρετικά ευφάνταστοτρόπο ο ΣΥΡΙΖΑ να... αυτοκτονήσει. Ούτε αυτό μοιάζει πιθανό. Συνεπώς τα δύο κυβερνώντα κόμματα – παρότι οι επικεφαλής τους είναι σκληροί παίκτες στο επίπεδο του πολιτικού παρασκηνίου – δεν έχουν πολλά για να ελπίσουν. Η δράση στο παρασκήνιο των πολιτικών και επιχειρηματικών μηχανισμών έχει σοβαρή και μετρήσιμη – ανταλλακτική κυρίως – αξία εν όσω κάποιος κυβερνά.
Έχει όμως μηδενική χρησιμότητα στο παραβάν παραπλεύρως της κάλπης, όπου τελικά αποφασίζονται όλα όσα αφορούν τη μοίρα των κομμάτων...
Όσο γκάζι και να πατήσει όμως είναι κολλημένη στη λάσπη. Όχι μόνο οικονομικά, αλλά και πολιτικά. Οικονομικά επειδή ξέρει πως, ακόμη και με σκόντο της τρόικας, απλώς θα αναβάλει για λίγο τη λήψη επώδυνων μέτρων, τα οποία θα την καταστήσουν όμηρο την άνοιξη και το καλοκαίρι, όταν οι εκκρεμότητές της δεν θα της επιτρέπουν ούτε καν πρόσχημα διαπραγμάτευσης.
Παράδειγμα οι πλειστηριασμοί, οι οποίοι πάνε για απελευθέρωση τώρα, αλλά με αναστολή για το δεύτερο εξάμηνο του 2014, λίγο μετά τις ευρωεκλογές. Όμως, τι πιστεύουν ότι θα συμβεί τον Μάιο στην ευρωκάλπη, όταν ο κόσμος θα γνωρίζει ότι σε έναν - δύο μήνες θα ξεκλειδώσουν οι πλειστηριασμοί κατοικιών;
Αν, αντιθέτως, η τρόικα δεν τείνει χείρα βοηθείας, θα πρέπει να λουστεί ένα γερό κοινωνικό κόστος εδώ και τώρα.
Στην πραγματικότητα η κυβέρνηση είναι φυλακισμένη σε αδιέξοδο οικονομικό, αλλά και πολιτικό. Δεδομένου μάλιστα ότι στην οικονομία υπάρχει πλήρες αδιέξοδο, η κυβέρνηση ελπίζει στη διατήρηση κάποιων πολιτικώνπροσχημάτων. Όμως και εκεί τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα.
Μια ακόμη δημοσκόπηση, αυτή της Metron Analysis την περασμένη Κυριακή για το «Έθνος», έδειξε προβάδισμα – έστω και μικρό – για τον ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο αποτυπώνεται στην πλειονότητα των ερευνών. Επιπλέον επιβεβαίωσε τηφθορά του ΠΑΣΟΚ και κατέγραψε την αγωνία της ΔΗΜΑΡ για την είσοδό της στη Βουλή.
Το χειρότερο όμως είναι η ανάκαμψη της Χρυσής Αυγής – για την οποία, εκτός από μια ακόμη δημοσκόπηση, χτύπησε το καμπανάκι του κινδύνου και οEconomist. Προφανώς η πτώση του ναζιστικού κόμματος ήταν μάλλονπρόσκαιρη και στις επόμενες εκλογές όλα δείχνουν ότι θα κινηθεί πάνω από το προηγούμενο εκλογικό του ποσοστό.
Μάλιστα στις ευρωεκλογές θα βοηθηθεί και από το γενικότερο ευρωπαϊκόκλίμα, καθώς μεγάλα ακροδεξιά κόμματα όχι μόνο ετοιμάζονται για εντυπωσιακά αποτελέσματα στην ευρωκάλπη, ενώ στις χώρες τους δείχνουν να κερδίζουν ακόμη και την πρώτη θέση στις δημοσκοπήσεις – όπως στη Γαλλία, την Ολλανδία και ενδεχομένως στην Αυστρία.
Κατάρρευση ή επιβίωση;
Στην Ελλάδα το πρόβλημα αφορά ευθέως τη Ν.Δ., καθώς τα ποσοστά της και αυτά της Χρυσής Αυγής είναι ποσά αντιστρόφως ανάλογα: όσο το ένα μεγαλώνει, το άλλο αναγκαστικά μικραίνει. Αυτός άλλωστε ήταν ένας από τους λόγους για τους οποίους η κυβέρνηση ξεπέρασε τους δισταγμούς της – οι οποίοι κινούνταν παλαιότερα στο όριο της συγκάλυψης – και κινήθηκε εναντίον των ναζιστών.
Στην κυβέρνηση θεωρούν, όπως λέγεται στους κόλπους της, ορόσημο το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών: Αν τα ποσοστά που θα βγάλει η κάλπη δημιουργήσουν μείζον πολιτικό γεγονός, αυτό θα είναι μάλλον αρνητικό. Αν, αντίθετα, ο ΣΥΡΙΖΑ κινηθεί στα ρηχά και δεν εξασφαλίσει μεγάλο προβάδισμα, αυτό θα εκληφθεί ως μια δυνατότητα μικρής παράτασης του κυβερνητικού βίου.
Ας υποθέσουμε, λοιπόν, ότι η Ν.Δ. κρατιέται σε μια ανεκτή απόσταση από τον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή η προϋπόθεση δεν είναι αρκετή. Εξ άλλου η κυβέρνηση δεν αποτελείται μόνο από τη Ν.Δ., αλλά και από το ΠΑΣΟΚ, το οποίο χάνει δημοσκοπικά ένα 40% έως 50% από την εκλογική του δύναμη του Ιουνίου 2012 και στις ευρωεκλογές, εξ αιτίας του υψηλού εκλογικού μέτρου, η μοίρα του είναι άδηλη.
Επιπλέον το ΠΑΣΟΚ δεν είναι συμπαγές, αφού στελέχη και βουλευτές τουλοξοκοιτάζουν ήδη είτε προς τη Ν.Δ. είτε προς τον ΣΥΡΙΖΑ προσπαθώντας – εν όψει μιας πολύ πιθανής εκλογικής κατάρρευσης του κόμματός τους – να διασφαλίσουν την προσωπική τους πολιτική επιβίωση.
Παραπλεύρως της κάλπης
Η πρόταση μομφής της αξιωματικής αντιπολίτευσης επέφερε ήδη τραύματα στη συνοχή του. Τώρα τα πράγματα θα ζορίσουν ακόμη περισσότερο με την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για εξεταστική επιτροπή στο θέμα των υποβρυχίων. Εδώ το πρόβλημα είναι σχετικά απλό:
● Επειδή η υπόθεση αυτή είναι ένα διαχρονικό σκάνδαλο, στο παρελθόν η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ όχι μόνο τη διαχειρίστηκαν ως διαδοχικές κυβερνήσεις, αλλά κατ’ επανάληψη συγκρούστηκαν σκληρά για τις κατά καιρούς ρυθμίσεις, μεταξύ των οποίων και για την πιο πολυσυζητημένη, που είναι αυτή του Ευ. Βενιζέλου.
● Τώρα τα δύο αυτά κόμματα θα συμπλεύσουν αναγκαστικά προκειμένου να διατηρηθεί η κυβερνητική συνοχή. Όμως αυτό θα γίνει με βαριά καρδιά, καθώς στελέχη των δύο κομμάτων – και ειδικά αυτά της Ν.Δ. – θα κληθούν ναυπερασπιστούν όσα προηγουμένως κατήγγελλαν. Αυτά δεν είναι εύκολα πράγματα.
Προφανώς η πρόταση δεν προβλέπεται να έχει μέλλον. Το πιο λογικό ενδεχόμενο είναι η απόρριψή της. Όμως αυτή η εξέλιξη θα έχει συνέπεια να μπουν και τα δύο κυβερνώντα κόμματα στο κάδρο της διαφθοράς, κατά τρόπο που να γίνεται ευκρινής η αντίθεση με τους πολιτικά άφθαρτους ΣΥΡΙΖΑ και Τσίπρα, οι οποίοι σε κάθε περίπτωση θα φροντίσουν να «επικοινωνήσουν» το «ηθικό πλεονέκτημά» τους.
Αν πάλι η υπόθεση πάει σε περαιτέρω εξέταση, τότε για μακρό διάστημα οι δύο εταίροι θα βομβαρδίζονται με τις ευθύνες για την καταφανή ζημία εις βάρους του δημοσίου συμφέροντος και μάλιστα σε μια υπόθεση που άπτεται τηςεθνικής άμυνας, της οποίας η κατάσταση είναι ήδη δραματική και προκαλεί σοβαρή ανησυχία στους γνωρίζοντες.
Ο μόνος τρόπος για να αποφύγουν οι δυο τους το πολιτικό και εκλογικό κάζο ή, έστω, να περιορίσουν τις ζημιές θα ήταν να εμφανιστούν σημάδιαανάκαμψης: μια ευκρινής προοπτική εξόδου από την κρίση, στην οποία η κοινωνία θα μπορούσε να ελπίσει. Αυτό είναι απλώς αδύνατον.
Ο έσχατος τρόπος σωτηρίας θα ήταν να βρει ένα εξαιρετικά ευφάνταστοτρόπο ο ΣΥΡΙΖΑ να... αυτοκτονήσει. Ούτε αυτό μοιάζει πιθανό. Συνεπώς τα δύο κυβερνώντα κόμματα – παρότι οι επικεφαλής τους είναι σκληροί παίκτες στο επίπεδο του πολιτικού παρασκηνίου – δεν έχουν πολλά για να ελπίσουν. Η δράση στο παρασκήνιο των πολιτικών και επιχειρηματικών μηχανισμών έχει σοβαρή και μετρήσιμη – ανταλλακτική κυρίως – αξία εν όσω κάποιος κυβερνά.
Έχει όμως μηδενική χρησιμότητα στο παραβάν παραπλεύρως της κάλπης, όπου τελικά αποφασίζονται όλα όσα αφορούν τη μοίρα των κομμάτων...
COMMENTS