Ποιές ήταν οι Σίβυλλες; Τι έλεγαν για τον Αδάμ και τον Χριστό; Ο χρησμός του Απόλλωνα
 |
Σίβυλλα η Δελφική (Μιχαήλ Άγγελος 1508-12) |
Με το όνομα αυτό στην Αρχαιότητα εννοούσαν ορισμένες γυναίκες με μεγάλη προφητική δύναμη. Προέβλεπαν γεγονότα που επρόκειτο να συμβούν και ιδιαίτερα τα δυσάρεστα και φοβερά. Όταν έδιναν τις προφητείες τους ήταν σε κατάσταση έκστασης και οι απλοί άνθρωποι πίστευαν ότι οι λόγοι τους αποτελούσαν τη φωνή θεών. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι μάντισσες αυτές έδιναν τις προφητείες τους χωρίς να ερωτηθούν και χωρίς να έχουν σχέση με κανένα μαντείο. Οπωσδήποτε, μπορούν να θεωρηθούν ως κάτι ανάλογο με τους προφήτες του Ισραήλ.
Ορισμένες παραδόσεις από τις χώρες της Ανατολής έφθασαν στην Ελλάδα από τη Μικρά Ασία σε μια εποχή που επικρατούσαν οι μυστικές τάσεις και δεν είχε γεννηθεί ο φιλοσοφικός στοχασμός. Πολλά αποφθέγματα σε τύπο χρησμού ή προφητείας τα απέδιδαν στη Σίβυλλα ή σε μια από τις Σίβυλλες και έτσι δημιουργήθηκε βαθμιαία μια παράδοση. Πολλές φορές τους απέδιδαν προφητείες επινοημένες εκ των υστέρων από μεγάλα γεγονότα και επειδή αυτό ήταν πολύ εντυπωσιακό, έκανε τον πολύ κόσμο να δίνει προσοχή στις προφητείες της Σίβυλλας. Την πίστη του λαού, όπως ήταν φυσικό, την εκμεταλλεύτηκαν κατά καιρούς και διάφορες πολιτικές και θρησκευτικές προπαγάνδες. Έτσι δημιουργήθηκε μια πλούσια παράδοση από σιβυλλικούς χρησμούς, που η επίδρασή τους ήταν αισθητή ως το μεσαίωνα.
Προφήτες και Σίβυλλες (Pietro Perugino)
Το όνομα Σίβυλλα δεν ετυμολογείται ούτε από τα ελληνικά ούτε από τα λατινικά. Οι Έλληνες πήραν τη Σίβυλλα από την Ανατολή και από εκεί πρέπει να προέρχεται και το όνομά της. Έχουν γίνει διάφορες εικασίες πάνω στην καταγωγή του ονόματος, αλλά η έρευνα δεν έχει καταλήξει. Τα αρχαιότερα ελληνικά κείμενα κάνουν λόγο για μια Σίβυλλα. Έτσι μιλούν για τη Σίβυλλα ως μια συγκεκριμένη μορφή πρώτος ο Ηράκλειτος και ύστερα ο Ευριπίδης, ο Αριστοτέλης και ο Πλάτωνας. Ο πρώτος που μιλάει για Σίβυλλες στον πληθυντικό είναι ο Αριστοτέλης. Οι ύστερα από αυτόν πηγές ξέρουν τρεις, τέσσερις ή και δέκα Σίβυλλες. Μια Σίβυλλα, όπως είπαμε, δεν ήταν στην υπηρεσία κανενός μαντείου και δεν έκανε την προφητική της δύναμη επάγγελμα. Έτσι μπορούσε να πηγαίνει από τον ένα τόπο στον άλλο, όπου λατρευόταν ως μια θεία μορφή και αυτό ήταν ένας σοβαρός λόγος για να προκύψουν μαρτυρίες για πολλές Σίβυλλες. Ο κάθε τόπος από όπου είχε περάσει, είχε δράσει και είχε λατρευτεί μια Σίβυλλα, δημιουργούσε μια δικιά του σιβυλλική παράδοση, που δεν μπορούσε να ταυτιστεί με την ανάλογη παράδοση ενός άλλου τόπου. Έτσι ο κάθε τόπος που είχε μια σιβυλλική παράδοση πίστευε τη δικιά του Σίβυλλα. Οι ελληνικές ειδήσεις για τη δράση της Σίβυλλας πιάνουν ολόκληρο το χώρο του ελληνισμού, από τη Μ. Ασία ως την Ιταλία. Στην ελληνική Ανατολή τη μεγαλύτερη φήμη είχε η Σίβυλλα, που λατρευόταν στην πόλη Ερυθρές και στην ελληνική Δύση εκείνη που λατρευόταν στην Κύμη της Καμπανίας. Από τις πιο παλιές ήταν η Σίβυλλα της Μαρπησσού στην Τρωάδα. Την έλεγαν και Ελλησποντία και τη θεωρούσαν κόρη του Δαρδάνου και της Νησώς, της κόρης του Τεύκρου. Ίσως θα πρέπει να ταυτιστεί με τη Σίβυλλα των Ερυθρών. Η δράση της συνδέεται με τον Αινεία, που μετά την πτώση της Τροίας έφυγε, για να φτάσει ύστερα από πολλές περιπλανήσεις στην Ιταλία και να γίνει γενάρχης των Ρωμαίων. Στον Αινεία η Σίβυλλα είχε δώσει αίσιους χρησμούς. Η Σίβυλλα των Ερυθρών ήταν γνωστή και με το όνομα Ηροφίλη. Ο Ιερώνυμος τοποθετεί την ακμή της γύρω στο 744 π.Χ.. Μια επιγραφή από την πόλη Ερυθρές μας πληροφορεί ότι η Σίβυλλα έζησε περίπου 900 χρόνια. Σύμφωνα με τον Παυσανία έζησε ένα διάστημα στους Δελφούς, στη Δήλο, στην Κλάρο και στη Σάμο. Ίσως η παραμονή αυτής της Σίβυλλας στη Σάμο δημιούργησε την παράδοση της Σαμίας Σίβυλλας, που την ακμή της ο Ιερώνυμος τοποθετεί στο 712 π.Χ. Υπάρχει ακόμη η Σίβυλλα από την Κολοφώνα, γνωστή με το όνομα Λάμπουσα. Τη θεωρούσαν ως κόρη του μάντη Κάλχα. Άλλες παραδόσεις μιλούν για τη Φρυγική, για τη Σαρδινική (από τις Σάρδεις) και για τη Ροδία Σίβυλλα. Η παράδοση για τη Σίβυλλα των Δελφών τη φέρνει σε σχέση με το χρησμοδότη θεό Απόλλωνα. Ήταν γυναίκα του, αδελφή του ή θυγατέρα του. Η Θετταλή Σίβυλλα ήταν γνωστή με το όνομα Μαντώ και την πίστευαν για απόγονο του Τειρεσία. Υπήρχε και η Θεσπρωτίδα Σίβυλλα. Η Σίβυλλα της Κύμης είχε το όνομα Δημώ, ίσως υποκοριστικό του Δημοφίλη. Στην Κύμη υπήρχε ένας θάλαμος κατάγειος, η έδρα της Σίβυλλας και μία “λίθου υδρία” με τα λείψανά της. Τέλος ποικίλες άλλες παραδόσεις μας μιλούν για τη Σίβυλλα την Κιμμερία, την Ιταλική, τη Σικελή, τη Λιβυκή, την Περσική, τη Χαλδαϊκή, την Εβραϊκή και την Αιγυπτία. Μέχρι και τη βασίλισσα του Σαβά έχουν ταυτίσει με το πρόσωπο της Σίβυλλας. Η χριστιανική τέχνη της Δύσης έχει πολλές φορές εμπνευστεί από τις Σίβυλλες στις οποίες αποδίδει συμβολικό χαρακτήρα. Ο Μιχαήλ Άγγελος στις περίφημες τοιχογραφίες του της Καπέλα Σιξτίνα του Βατικανού παρουσιάζει πέντε Σίβυλλες, καθεμία με άλλη μορφή και στάση, που θεωρούνται από τα χαρακτηριστικότερα ζωγραφικά έργα του.
Παρεκκλήσι Βατικανού Capella Sistina – οροφή (Μιχαήλ Άγγελος 1508-12)
Οι τοιχογραφίες του Παρεκκλησιού της Καπέλα Σιξτίνα φιλοτεχνήθηκαν στις αρχές του 16ου αιώνα από τον Μιχαήλ Άγγελο και αποτελούν ίσως τις πιο διάσημες τοιχογραφίες του κόσμου. Η επιλογή των θεμάτων έγινε από τον ίδιο τον Μιχαήλ Άγγελο, ο οποίος γράφει χαρακτηριστικά: “Είχα κάνει μερικά σχέδια που όμως μου φάνηκαν κάπως φτωχά. Τότε ο Πάπας μου πρότεινε κάτι άλλο. Να ζωγραφίσω στον θόλο ό,τι ήθελα”. Και ο Μιχαήλ Άγγελος αποφάσισε να φιλοτεχνήσει στην οροφή του ναού, σε υπερφυσικές διαστάσεις, τις μορφές επτά Προφητών και πέντε Σιβυλλών (Δελφίς, Ερυθραία, Περσίς, Λίβυσσα και Κυμαία). Κατά την περίοδο της Αναγέννησης, οι Σίβυλλες αναγνωρίστηκαν από ένα μεγάλο μέρος του χριστιανικού κόσμου ως προφήτισσες του Χριστού και κατέλαβαν μία θέση ανάλογη με αυτή των Προφητών της Παλαιάς Διαθήκης. Σίβυλλες φιλοτέχνησε και ο Ραφαήλ στις τοιχογραφίες της εκκλησίας της Παναγίας της Ειρήνης της Ρώμης. Οι Σίβυλλες αυτές, τέσσερις τον αριθμό, εμφανίζονται με περισσότερο έκδηλα τα δείγματα της θηλυκότητας από εκείνες του Μ. Άγγελου.
Ετυμολογία
Η ετυμολογία του ονόματος “Σίβυλλα” δεν είναι γνωστή με βεβαιότητα. Στην αρχαιότητα πίστευαν, όπως μας πληροφορεί ο Χριστιανός Λατίνος συγγραφέας Λακτάντιος (4ος αι. μ.Χ.), ότι η λέξη ήταν σύνθετη, από τον δωρικό τύπο του ουσιαστικού “θεός” (σιός) και τον αιολικό τύπο του ουσιαστικού “βουλή” = θέληση (βόλλα). Σίβυλλα, σύμφωνα με αυτή την εκδοχή, σήμαινε επομένως εκείνη που αποκαλύπτει τη θέληση του Θεού. Η ετυμολογία αυτή ωστόσο δεν φαίνεται πιθανή από τη νεότερη έρευνα. Το πιθανότερο είναι η λέξη να προέρχεται από τις σημιτικές γλώσσες.
Χρησμοί της Σίβυλλας
Καίω θειάφι μες τη χύτρα και διαβάζω τον καπνό απ’ της μάνας μου την μήτρα έχω μάθει ν’ αγρυπνώ
Το παλιό μου το κυτάπι έχει ξεθωριάσει πια ποιός θυμάται την αγάπη ποιός πιστεύει σ’ ανθρωπιά
Μα η αγάπη θα ξαναζήσει πάλι με τον πόνο της το γκρέμισμά της πάλι θ’αντικρύσει
Θα δει να χάνονται όλα κι όπως πάντα με το σκοτάδι μπρος σκοτάδι πίσω της πάντα και πάλι και ξανά πάντα θα ζει και πάντα θα ‘ναι Αγάπη
Γνωστές Σίβυλλες
Σίβυλλα η Λιβυκή
Τα αρχαιότερα ελληνικά κείμενα κάνουν λόγο για μία και μοναδική Σίβυλλα. Γράφουν έτσι για την Σίβυλλα, ως μία συγκεκριμένη μορφή, πρώτος ο Ηράκλειτος, ύστερα ο Ευριπίδης και ο Πλάτων. Ο πρώτος που κάνει λόγο για «Σίβυλλες» στον πληθυντικό είναι ο Αριστοτέλης. Ο Παυσανίας γράφει ότι η αρχαιότερη από όλες τις Σίβυλλες ήταν η Ηροφίλη, που έζησε πριν από τον Τρωικό Πόλεμο, κόρη του Δία και εγγονή του Ποσειδώνα. Νεότερή της ήταν μια άλλη Ηροφίλη, που κατοικούσε κοντά σε μια πηγή νερού στις Ερυθρές της Μικράς Ασίας (Ηράκλειτος, fr. 92). Οι μετά τον Αριστοτέλη πηγές αναφέρουν 3, 4 ή και 10 Σίβυλλες. Σύμφωνα με αρχαίους θρύλους, υπήρξαν συνολικά 12 Σίβυλλες σε όλη την αρχαιότητα. Από αυτές, οι πιο διάσημες ήταν:
Η Ιδαία Σίβυλλα ή Σίβυλλα της Μαρπησσού ή Ελλησποντία
Η Σαμία Σίβυλλα
Η Ερυθραία Σίβυλλα, η Ηροφίλη
Η Δελφική Σίβυλλα
Η Κυμαία Σίβυλλα, ή Δημώ ή Δημοφίλη
Λιγότερο γνωστές Σίβυλλες ήταν:
Η Αιγυπτία Σίβυλλα
Η Θεσπρωτίς Σίβυλλα
Η Θετταλή Σίβυλλα, που ταυτίζεται με τη Μαντώ
Η Κιμμερία Σίβυλλα
Η Σίβυλλα της Κολοφώνας ή Λάμπουσα
Η Λιβυκή Σίβυλλα
Η Περσική Σίβυλλα
Η Ροδία Σίβυλλα
Η Σαρδιανή Σίβυλλα
Η Σικελή Σίβυλλα
Η Φρυγική Σίβυλλα
Η Χαλδαϊκή Σίβυλλα
Σίβυλλα η Κυμαία
Στην ύστερη αρχαιότητα προστέθηκαν άλλες δύο Σίβυλλες, η «Ιουδαία Σίβυλλα» και η «Βαβυλωνία Σίβυλλα». Η δεύτερη αναφέρεται και με το όνομα Σάββη, αλλά η Σάββη είχε επίσης εβραϊκή καταγωγή. Ακόμα και η Βασίλισσα του Σαβά έχει αναφερθεί ως Σίβυλλα. Από την Κυμαία Σίβυλλα (το όνομα αναφέρεται στην Κύμη της Καμπανίας στην Ιταλία) είχε αγοράσει ο βασιλιάς των Ρωμαίων Ταρκύνιος τα βιβλία των «σιβυλλικών χρησμών», τα οποία φυλάγονταν στη Ρώμη, και συγκεκριμένα στον ναό του Δία στο Καπιτώλιο. Αυτά τα βιβλία, εκ των οποίων μόνο κάποια αποσπάσματα έχουν διασωθεί, δεν πρέπει να συγχέονται με τους “Σιβυλλικούς Χρησμούς”, 12 βιβλία με προφητείες που εικάζεται ότι έχουν συγγραφεί σε ιουδαιοχριστιανικό περιβάλλον.
Τι έλεγε ακριβώς η Σίβυλλα για τον Αδάμ και τον Χριστό;
Διαβάστε πώς η Σίβυλλα ερμηνεύει το όνομα του Αδάμ με τα ελληνικά αρχικά γράμματα, αλλά και τις αλάνθαστες προβλέψεις της για τον ίδιο τον Ιησού Χριστό, που γράφουμε και μέσα στο βιβλίο μας για τις Προφητείες του Ελληνισμού! Όποιος διαβάσει το έργο μας «Οι Προφητείες του Ελληνισμού» (1. Λάλον Ύδωρ, 2. Το Ποθούμενον, 3. Ιδού έρχομαι ταχύ), θα βρει πάρα πολλές προφητείες των αρχαίων Ελλήνων, που προφήτεψαν ακόμη και την Έλευση του Θεανθρώπου πάνω στη γη. Κι όχι μόνον! Είχαν προφητέψει ότι η Μητέρα του Ιησού θα λέγεται Μαρία, κάτι που δεν κατάφεραν να προφητέψουν ούτε οι ίδιοι οι Βιβλικοί Προφήτες! Διαβάστε, λοιπόν, πώς η Σίβυλλα δίνει τη δική της ερμηνεία για το όνομα του Αδάμ με τα ελληνικά αρχικά Α (Ανατολή), Δ (Δύση), Α (Άρκτος= Βοράς), Μ (Μεσημβρία= Νότος), αλλά και τι ακριβώς προφητεύει για τον Ιησού Χριστό!
Σίβυλλα η Ερυθραία
Οι Σιβυλλικοί (ή Σιβυλλιακοί) χρησμοί εκ του πρώτου λόγου ομιλούν για την Γένεση του κόσμου, ευθυγραμμιζόμενοι προς αυτήν της Γενέσεως της Βίβλου, την Εύα και τον Αδάμ, για τον οποίον η Σίβυλλα μας πληροφορεί ότι τα τέσσερα ελληνικά γράμματα τού ονόματος Αδάμ σημαίνουν την Ανατολή, την Δύση, τον Βορά (άρκτο) και τον Νότο (μεσημβρίαν)!. Πώς ακριβώς έχει το κείμενο; Διαβάστε την προφητεία ως έχει:
«αυτός δη θεός έσθ ο πλάσας τετραγράμματον Αδάμ
τον πρώτον πλασθέντα και ούνομα πληρώσαντα
αντολίην τε δύσιν τε μεσημβρίην τε και άρκτον» (7)
Στην συνέχεια η Σίβυλλα μιλάει για τις περιπέτειες των Πρωτοπλάστων στον Παράδεισο και την εξαπάτησιν του όφεως, καθώς και την εκδίωξιν των Πρωτοπλάστων από τον Παράδεισο, όπως ακριβώς τα διαβάζουμε στην Βίβλο (!), ενώ συνεχίζει ν’ αποκαλύπτει τα γένη των ανθρώπων, όπως οι Γίγαντες (8), τον Νώε (9), τον Κατακλυσμό, την Κιβωτό στο Αραράτ (10), το γένος των Τιτάνων (11) προλέγοντας όχι απλώς την Έλευσιν του Θεανθρώπου με το όνομα Χριστός, αλλά ότι θα έχει και τα ακόλουθα χαρακτηριστικά, που αφήνουν εμβρόντητο τον αναγνώστη με τις συγκλονιστικές προφητείες της Σίβυλλας της Κυμαίας για τον Ιησού Χριστό:
H Σταύρωσις του Κυρίου
«αμφί γαίη ορίσας ο μέγας θεός υψικέραυνος
δη τότε και μεγάλοιο θεού παις ανθρώποισιν
ήξει σαρκοφόρος θνητοίς ομοιούμενος εν γη,
τέσσαρα φωνήεντα φέρων, το δ’ άφωνον εν αυτώ
δισσόν εγώ δε κέ τοι αριθμόν γ’ όλον εξονομήνω·
οκτώ γαρ μονάδας, τόσσας δεκάδας δ’ επί ταύταις
ηδ’ εκατοντάδας οκτώ απιστοκόροις ανθρώποις
ούνομα δηλώσει συ δ’ ενί φρεσί σήσι νόησον
αθανάτοιο θεού Χριστόν παίδ’ υψίστοιο.
αυτός πληρώσει δε θεού νόμον, ου καταλύσει,
αντίτυπον μίμημα φέρων, και πάντα διδάξει,
τούτω προσκομίσουσ’ ιερείς χρυσόν προφέροντες,
σμύρναν ατάρ λίβανον και γαρ τάδε πάντα ποιήσει.
Αλλ’ οπόταν φωνή τις ερημαίης δια χώρης
ήξη απαγγέλλουσα βροτοίς και πάσι βοήση
ευθείας ατραπούς ποιησέμεν ηδ’ απορίψαι
εκ κραδίης κακίας και ύδασι φωτίζεσθαι
παν δέμας ανθρώπων, ίνα γεννηθέντες άνωθεν
μηκέτι μηδέν όλως γε παρεκβαίνωσι δικαίων
την δ’ αύ βαρβαρόφρων, πεπεδημένος ορχηθμοίσιν,
εκκόψας δώσει μισθόν τότε σήμα βροτοίσιν
έσσεται εξαίφνης, οπόταν πεφυλαγμένος ήξη
εκ γης Αιγύπτοιο καλός λίθος εν δ’ άρα τούτω
λαός προσκόψει Εβραίων έθνη δ’ αγερούνται
αυτού υφηγήσει και γαρ θεόν υψιμέδοντα
γνώσονται δια τούδε αταρπιτόν εν φαΐ κοινώ.
δείξει γαρ ζωήν αιώνιον ανθρώποισιν
εκλεκτοίς, ανόμοις δε το πυρ αιώσιν εποίσει.
και τότε δη νοσερούς ιήσεται ηδ’ επιμώμους
πάντας, όσοι τούτω πίστιν ενιποιήσονται.
βλέψουσιν δε τε τυφλοί, ατάρ βαδίσουσί τε χωλοί,
κωφοί τ’ εισαΐσουσι, λαλήσουσ’ ου λαλέοντες.
δαίμονας εξελάσει, νεκρών δ’ επανάστασις εσται·
κύματα πεζεύσει και ερημαίω ενί χώρω
εξ άρτων πέντε και ιχθύος ειναλίοιο
χιλιάδας κορέσει πέντε, τα δε λείψανα τούτων
δώδεκα πληρώσει κοφίνους εις ελπίδα λαών.» (12)
Σίβυλλες και άγγελοι (Ραφαήλ 1514)
Συνειδητοποιώ τον συγκλονισμό της ψυχής των καλοπροαίρετων αναγνωστών του βιβλίου αυτού, καθώς πληροφορούνται για τις συγκλονιστικές προφητείες της Σίβυλλας της Κυμαίας, που όχι μόνον προεφήτευσε την Έλευσιν του Ιησού Χριστού στη γη, του οποίου το όνομα (ΙΗΣΟΥΣ) θα φέρει τέσσερα φωνήντα και δύο σύμφωνα, αλλά και πώς θα Του πάνε τα δώρα (χρυσό, σμύρνα και λίβανο), πώς θα διδάξει στον κόσμο «εκ γης Αιγύπτοιο», πώς θα κάνει θαύματα και πώς θα χορτάσει χιλιάδες ανθρώπους με πέντε άρτους και λίγους ιχθείς, την ώρα που θα περισσεύουν κιόλας απ’ τα φαγητά δώδεκα ολόκληρα κοφίνια! Μόνον που η Σίβυλλα δεν σταματάει εκεί. Προχωράει ακόμη περισσότερο για τα Πάθη του Ιησού Χριστού:
«Και τότε δ’ Ισραήλ μεμεθυσμένος ουχί νοήσει,
ουδέ μεν αυθ’ αΐσει βεβαρημένος ούασι λεπτοίς.
Αλλ’ οπόταν Εβραίοις ήξη χόλος Υψίστοιο
οιστρομανής και πίστιν απ’ αυτών εξαφελείται,
ουρανίου ότι παίδα θεού διεδηλήσαντο,
και τότε δή κολάφους και πτύσματα φαρμακόεντα
Ισραήλ δώσει μυσαροίς ενί χείλεσι τούτω,
εις δε το βρώμα χολήν και εις ποτόν όξος άκρατον
δυσσεβέως δώσουσι κακώ βεβολημένοι οίστρω
στήθεα και κραδίην, ατάρ όμμασιν ουκ εσορώντες
τυφλότεροι σπαλάκων, φοβερώτεροι ερπυστήρων
θηρών ιοβόλων, βαρέι πεπεδημένοι ύπνω.
Αλλ’ όταν εκπετάση χείρας και πάντα μετρήση
και στέφανον φορέση τον ακάνθινον ηδέ τε πλευράν
νύξωσιν καλάμοισιν, ότου χάριν εν τρισίν ώραις
νύξ έσται σκοτόεσσα πελώριος ήματι μέσσω
και τότε δή ναός Σολομώνιος ανθρώποισιν
σήμα μέγ’ εκελέσει, οπόταν Αιδωνέος οίκον
βήσεται αγγέλλων επαναστασίην τεθνεώσιν.
αυτάρ επήν έλθη τρισίν ήμασιν ες φάος αύτις
και δείξη θνητοίσι τύπον και πάντα διδάξη,
εν νεφέλαις επιβάς εις ουρανού οίκον οδεύσει
καλλείψας κόσμω ευαγγελίης διάθημα.
του και επωνυμίη βλαστός νέος ανθήσειεν
εξ εθνών Μεγάλοιο νόμω καθοδηγηθέντων.
αλλά γε και μετά ταύτα σοφοί καθοδηγοί έσονται,
και τότε δη παύσις έσται μετέπειτα προφητών…» (13)
Σίβυλλα της Κυμαίας (Domenico Ghirlandaio 1485)
Στην συνέχεια η Σίβυλλα προφητεύει τις συμφορές του κόσμου και την εμφάνιση της δεκάτης γενεάς των ανθρώπων, που θα τινάξει τον ζυγόν της επταλόφου Ρώμης (14), μέχρι την ώρα που όλοι θα πιστεύσουν στον ένα και αληθινό Θεό τον Ιησού Χριστό που θα τους επιβραβεύσει, ενώ για μια ακόμη φορά η Σίβυλλα συγκλονίζει με τις προφητείες της γι’ αυτά που θα διδάξει ο Χριστός:
«…αγνός γαρ Χριστός τούτοις τα δίκαια βραβεύσει
και δοκίμους στέψει, αυτάρ θέμα μάρτυσι δώσει
αθάνατον άχρι και θανάτου τον αγώνα ποιούσιν.
παρθενικοίς δέ δραμούσι καλώς άφθαρτον άεθλον
δώσει του θέματος και τοις τα δίκαια νέμουσιν
ανθρώποις πάσίν τε και έθνεσιν αλλοδαποίσιν
τοις οσίως ζώουσι θεόν θ’ ένα γινώσκουσιν.
οι δ’ αγαπώσι γάμον τε γαμοκλοπιών τ’ απέχονται,
δώσει πλούσια δώρα, αιώνιον ελπίδα και τοις
πασά τε γαρ ψυχή μερόπων θεού εστι χάρισμα,
κου θέμις ανθρώποις την άλγεσι πάσι μιαίνειν.»
Ιδού, λοιπόν, ορισμένες Διδαχές:
«μη πλουτείν αδίκως, αλλ’ εξ οσίων βιοτεύειν.
αρκείσθαι παρεούσι και αλλοτρίων απέχεσθαι.
ψεύδεα μη βάζειν, τα δ’ ετήτυμα πάντα φυλάσσειν.
(μηδέ μάτην είδωλα σέβου· τον δ’ άφθιτον αιεί)
πρώτα θεόν τίμα, μετέπειτα δε σείο γονήας.
πάντα δίκαια νέμειν, μηδ’ εις κρίσιν άδικον έλθης.
μη ρίψης πενίην αδίκως, μη κρίνε προσώπω
ην συ κακώς δικάσης, μετέπειτα θεός σε δικάσσει.
μαρτυρίην ψευδή φεύγειν, τα δίκαια βραβεύειν.
παρθεσίην τηρείν αγάπην δ’ εν πάσι φυλάσσειν
μέτρα νέμειν τα δίκαια καλόν δ’ επίμετρον άπασιν.
σταθμόν μη κρούειν ετερόζυγον, αλλ’ ίσον έλκειν.
μήδ’ επιορκήσης μήτ’ αγνώς μήτε εκοντί
ψεύδορκον στυγέει θεός, όττι κεν αν τις ομόσση.
(εξ αδίκων έργων δώρον χέρι μήποτε δέξη.)
σπέρματα μη κλέπτειν• επαράσιμος όστις έληται
(εις γενεάς γενεών <εις> σκορπισμόν βιότοιο.
μη αρσενοκοιτείν, μη συκοφαντείν, μήτε φονεύειν)
μισθόν μοχθήσαντι δίδου μη θλίβε πένητα.
γλώσση νουν εχέμεν κρυπτόν λόγον εν φρεσίν ίσχειν.
(ορφανικοίς χήραις επιδευομένοις δε παράσχου.)
μήτ’ αδικείν εθέλης μήτ’ ουν αδικούντα εάσης.
πτωχοίς ευθύ δίδου μήδ’ αύριον ελθέμεν είπης.
(ιδρώση σταχύων χειρί χρήζοντι παράσχου.
ος δ’ ελεημοσύνην παρέχει, θεώ οίδε δανείζειν.
ρύεται εκ θανάτου έλεος, κρίσις οππόταν έλθη.
ου θυσίην, έλεος δε θέλει θεός αντί θυσίης.
ένδυσον [ουν] γυμνόν, μετάδος πεινώντ’ άρτων σων)
άστεγον εις οίκον δέξαι και τυφλόν οδήγει.
ναυηγούς οίκτειρον ο γαρ πλους εστιν άδηλος,
χείρα πεσόντι δίδου σώσον δ’ απερίστατον άνδρα.
κοινά πάθη πάντων, βίοτος τροχός, άστατος όλβος,
πλούτον έχων σην χείρα πενητεύουσιν όρεξον.
ων σοι έδωκε θεός, τούτων χρήζοντι παράσχου.
κοινός πας ο βίος μερόπων, άνισος δε τέτυκται.
(μήποτε άνδρα πένητα ιδών σκώψης επέεσσιν
μηδέ κακώς γε προσείπης μωμητόν τινα φώτα.
το ζην εν θανάτω δοκιμάζεται ει τις έπραξεν
έκνομον ή δίκαιον, διακρίνεται εις κρίσιν ελθών.
μηδέ φρένας βλάπτειν οίνω μηδ’ άμετρα πίνειν.
αίμα δε μη φαγέειν, ειδωλοθύτων δ’ απέχεσθαι)
το ξίφος αμφιβαλού μη προς φόνον, αλλ’ επ’ άμυναν·
είθε δε μη χρήση μήτ’ έκνομα μήτε δικαίως καν γαρ
αποκτείνης εχθρόν, σέο χείρα μιαίνεις.
αγρού γειτονέοντος απόσχου, μηδ’ αρ’ υπερβής
πας όρος εστί δίκαιος, υπερβασίη δ’ αλεγεινή.
κτήσις ονήσιμός έσθ’ οσίων, αδίκων δέ πονηρά,
μηδέ τιν’ αυξόμενον λωβήση καρπόν αρούρης.
έστωσαν δ’ ομότιμοι επήλυδες εν πολιήταις· …» (15)
Σίβυλλα της Κύμης (Guercino 1651)
Είναι, ασφαλώς, λογικόν, η Σίβυλλα η Κυμαία να χρησμοδοτεί για πολλά πράγματα, που έχουν σχέση με τον Χριστό και τις πάμπολλες Διδασκαλίες του Κυρίου, που προείπε, και για τις οποίες ίσως χρειαστεί να γράψουμε ειδικό βιβλίο (!), καθώς και την εποχή που έζησε ο Ιησούς ή γι’ αυτήν που θ’ ακολουθήσει.
Μιλάει ακόμη και για τον Θεσβίτην, με το άρμα του στον ουρανό, υπονοώντας, ασφαλώς, τον προφήτην Ηλίαν (16) και για το επερχόμενον τέλος του κόσμου.
Μιλάει για άγνωστους Αγγέλους, όπως οι Βαρακιήλ, Ραμιήλ, Ουριήλ, Σαμιήλ και Αζαήλ (17), ενώ ομιλεί και για τον πόλεμο Τιτάνων και Γιγάντων (18), όπου στο τέλος θα επικρατήσει ο Μοναδικός και Αθάνατος Υιός του Ανθρώπου, ο Ιησούς Χριστός:
«ηνίκα δ’ ανστήση νέκυας μοίραν καταλύσας
και καθίση Σαβαώθ Αδωναίος υψικέραυνος
ες θρόνον ουράνιον [τε] μέγαν δε τε κίονα πήξη,
ήξει δ’ εν νεφέλη προς άφθιτον άφθιτος αυτός
εν δόξη Χριστός συν αμύμοσιν αγγελτήρσιν
και καθίσει Μεγάλω επί δεξιά, βήματι κρίνων
ευσεβέων βίοτον και δυσσεβέων τρόπον ανδρών.
ήξει και Μωσής ο μέγας φίλος Υψίστοιο
σάρκας δυσάμενος Αβραάμ δ’ αυτός μέγας ήξει,
Ισαάκ ηδ’ Ιακώβ, Ιησούς Δανιήλ τ’ Ηλίας,
Αμβακούμ και Ιωνάς και ους έκταν Εβραίοι.
τους δε μετ’ Ιερεμίαν επί βήματι πάντας ολέσσει
κρινόμενους Εβραίους, ίνα άξια έργα λάβωσιν
και τίσωσ’, όσα περ βιότω θνητώ τις έπραξεν..» (19)
Εξυπακούεται ότι η Σίβυλλα αναφέρεται σαφώς στην Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου και τα όποια δεινά της ανθρωπότητος – κάτι που η Σίβυλλα πραγματοποιεί και στους άλλους λόγους της . *
Σίβυλλα αγορεύει σε Ρωμαϊκά ερείπια και στο άγαλμα του Απόλλωνα (Giovanni Panini 1691-1765)
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
7. Oracula Sibyllina: Oracula, Section 3 Line 24
8. Oracula Sibyllina: Oracula, Section 1 Line 124
9. Oracula Sibyllina: Oracula, Section 1 Line 126
10. Oracula Sibyllina: Oracula, Section 1 Line 181
11. Oracula Sibyllina: Oracula, Section 1 Line 328
12. Oracula Sibyllina: Oracula, Section 1 Line 323-359
13. Oracula Sibyllina: Oracula, Section 1 Line 360-386
14. «Ρώμης επταλόφοιο» (Oracula Sibyllina: Oracula, Section 2 Line 18)
15. Oracula Sibyllina: Oracula, Section 2 Line 64-104
16. Oracula Sibyllina: Oracula, Section 2 Line 187
17. Oracula Sibyllina: Oracula, Section 2 Line 215
18. Oracula Sibyllina: Oracula, Section 2 Line 231
19. Oracula Sibyllina: Oracula, Section 2 Line 238
* Ολόκληρο το κείμενο για τις προφητείες της Σίβυλλας στο κεφάλαιο «Η Άγνωστη Αποκάλυψις», που μπορείτε να βρείτε μέσα στην ιστοσελίδα μας στην κατηγορία «Ελληνισμός και Ορθοδοξία»!
ΣΙΒΥΛΛΙΚΟΣ ΧΡΗΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ
Η εκ Περσίας Σίβυλλα (Guercino 1647)
Ο Μέγας Κωνσταντίνος αφού καταγράφει ότι η Σίβυλλα η Ερυθραία γεννήθηκε την έκτη γενεά μετά τον κατακλυσμό του Νώε αποδέχεται ότι η μάντης προφήτευε σε όσους την είχαν ανάγκη «με την βοήθεια του θεού Απόλλωνος». Δεν ήταν λοιπόν η Σίβυλλα αυτή η οποία προφήτευε αλλά ο ίδιος ο Απόλλων!
Επιπροσθέτως ο Κωνσταντίνος θεωρεί ότι αφού η μάντης «επληρώθη από θεία έμπνευση» προφήτευσε την Ελευση του Ιησού Χριστού επί της Γης. Αυτά είναι τα πρώτα εισαγωγικά σχόλια του Κωνσταντίνου ο οποίος στη συνέχεια παραθέτει ολόκληρη την προφητεία της Ερυθραίας περί της Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού
«Οι τοποθετήσεις των πρώτων γραμμάτων» όπως γράφει και ο ίδιος σχηματίζουν την ακροστιχίδα «ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΕΙΣΤΟΣ ΘΕΟΥ ΥΙΟΣ ΣΩΤΗΡ ΣΤΑΥΡΟΣ». Η παρουσία του Ε στη λέξη Χρειστός συμβολίζει τον Ερχόμενον Υιόν του Θεού.
Η προφητεία της Ερυθραίας περί της Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού και της Τελικής Κρίσης των ανθρώπων αποτελεί μία ξεκάθαρη ομολογία της προφήτισσας και κατ’ επέκτασιν του Απόλλωνος προς το πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Και αυτό γίνεται ακόμη πιο έντονα φανερό από τους τελευταίους τρεις στίχους του χρησμού σύμφωνα με τους οποίους ο Απόλλων και η ιέρειά του Σίβυλλα ομολογούν για άλλη μία φορά ποιος είναι ο Θεός τους:
«Αυτός ο οποίος τώρα προαναφέρθηκε σε ακροστιχίδα είναι ο δικός μας Θεός
Σωτήρ αθάνατος βασιλεύς αυτός ο οποίος υπέφερε προς χάριν μας»
H προφητεία της Σίβυλλας της Ερυθραίας
H προφητεία της Σίβυλλας της Ερυθραίας, περί της Δευτέρας Παρουσίας του Ιησού Χριστού. Στην αριστερή ακροστιχίδα σχηματίζονται οι λέξεις ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΕΙΣΤΟΣ ΘΕΟΥ ΥΙΟΣ ΣΩΤΗΡ ΣΤΑΥΡΟΣ. Οι εικόνες προέρχονται από την συλλογή «Σιβυλλιακοί Χρησμοί» που εκδόθηκε το 1599 στο Παρίσι από τον Joanni Opsopoei
Αν και η βαρυσήμαντη αυτή προφητεία διακηρύχθηκε από τον Μέγα Κωνσταντίνο πριν από την έναρξη της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου το Πάσχα του 325 μ. Χ. τους επόμενους αιώνες παραμερίστηκε και αποσιωπήθηκε, διότι υπήρχε ο κίνδυνος να προκληθεί αναταραχή στις τάξεις της Εκκλησίας αλλά και να ανατραπεί η πεποίθηση ότι η αρχαία Ελληνική θρησκεία ήταν μία θρησκεία δαιμονολατρείας. Ο χρησμός της Ερυθραίας όπως και άλλοι χρησμοί από τα Ελληνικά Μαντεία ανέτρεπαν την πεποίθηση αυτή και απεδείκνυαν ότι οι Σίβυλλες και οι Ολύμπιοι δεν ήταν δαίμονες ούτε γεννήματα της φαντασίας των ανθρώπων αλλά θείοι εργάτες και προάγγελοι του Χριστού.
Ο Μέγας Κωνσταντίνος αμέσως μετά την απαγγελία της προφητείας κατά την διάρκεια του λόγου του θίγει ένα ακόμη φλέγον ζήτημα το οποίο είναι η αυθεντικότητα και η εγκυρότητα αυτής της προφητείας. Λέγει ο Κωνσταντίνος:
Και αυτά στην παρθένο από τον Θεό τής παρουσιάσθηκαν να τα προφητεύσει. Εγώ την θεωρώ τουλάχιστον μακαρία αυτήν την οποία επέλεξε ο Σωτήρ ως προφήτισσα εξαιτίας της πρόνοιάς του δι’ εμάς. Αλλά οι περισσότεροι από τους ανθρώπους δεν πιστεύουν και αν και παραδέχονται ότι γεννήθηκε η Ερυθραία η Σίβυλλα η μάντης υποπτεύονται ότι κάποιος από τους οπαδούς της δικής μας θρησκείας έμπειρος της ποιητικής μούσας έχει συνθέσει αυτά τα έπη και αυτά νοθεύτηκαν και λέγεται ότι είναι δημιουργήματα της Σίβυλλας που περιέχουν ωφέλιμες απόψεις για την ζωή και περικόπτουν την υπερβολή των ηδονών οδηγώντας στην συνετή και ευπρεπή ζωή. Με ολοφάνερη αλήθεια (η Σίβυλλα) με την επιμέλεια των δικών μας ανδρών εξιστόρησε τα χρόνια με ακριβέστερο τρόπο ώστε ουδείς να υπονοεί ότι έχει γίνει το ποίημα μετά την κάθοδο του Χριστού και την κρίση του και να διαδίδεται ως ψεύδος ότι η Σίβυλλα διά των επών της προφητεύει από την αρχαιότητα. 1
Ευσέβιος Βασιλέως Κωνσταντίνου, λόγος ον έγραψε τω των αγίων συλλόγω, λόγος 5ος κεφάλαιον 18
Σύμφωνα με τον Μέγα Κωνσταντίνο ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός επέλεξε την Σίβυλλα την Ερυθραία για προφήτισσά Του! Και όλα όσα προφήτευσε της παρουσιάστηκαν από τον ίδιο τον Θεό. Όσον αφορά αυτούς που υποπτεύονται και αμφισβητούν την εγκυρότητα της προφητείας την πατρότητά της αλλά και την εποχή κατά την οποία εγράφη ο Κωνσταντίνος με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο αποκλείει το ενδεχόμενο πλαστογράφησής της. Πώς όμως είναι τόσο σίγουρος για αυτά που γράφει και από πού αντλεί αυτή του την βεβαιότητα; Την απάντηση μάς την δίνει ο ίδιος:
ΩΜΟΛΟΓΗΤΑΙ ΓΑΡ ΚΙΚΕΡΩΝΑ ΕΝΤΕΤΥΧΗΚΟΤΑ ΤΩ ΠΟΙΗΜΑΤΙ
ΜΕΤΕΝΕΓΚΕΙΝ ΤΕ ΑΥΤΟ ΕΙΣ ΤΗΝ ΡΩΜΑΙΩΝ ΔΙΑΛΕΚΤΟΝ ΚΑΙ ΕΝΤΑΞΑΙ
ΑΥΤΟ ΤΟΙΣ ΕΑΥΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΣΙΝ
Διότι ομολογείται ότι ο Κικέρων αφού βρήκε το ποίημα το μετέφρασε στην Λατινική διάλεκτο και το ενέταξε στα δικά του συγγράμματα.
Ευσέβιος Βασιλέως Κωνσταντίνου, λόγος ον έγραψε τω των αγίων συλλόγω, λόγος 5ος κεφάλαιον 18
Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο έναν αιώνα πριν από την Ελευση του Χριστού ο ιστορικός Κικέρων είχε ήδη μεταφράσει την προφητεία της Ερυθραίας στην Λατινική Γλώσσα και την είχε εντάξει στα συγγράμματά του!
Την ίδια πληροφορία καταγράφει και ο Επίσκοπος Ευσέβιος ο οποίος υπήρξε διευθυντής του μεγαλύτερου εργαστηρίου αντιγραφής χειρογράφων της εποχής του και εμβριθής μελετητής της Ελληνικής Γραμματείας οπότε γνωρίζει πολύ καλά τις πηγές που αναφέρει. Ο Ευσέβιος αφού διέσωσε τον Λόγο του Κωνσταντίνου τον εχώρισε σε ενότητες και έθεσε επικεφαλίδες. Η ενότητα που περιέχει την προφητεία της Ερυθραίας έχει την κάτωθι επικεφαλίδα:
ιθ΄ ΟΤΙ Η ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΜΑΝΤΕΙΑ ΠΑΡ’ ΟΥΔΕΝΟΣ ΤΩΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΠΕΠΛΑΣΤΑΙ ΑΛΛΑ ΤΗΣ ΕΡΥΘΡΑΙΑΣ ΣΙΒΥΛΛΗΣ ΕΣΤΙΝ ΗΣ ΤΑΣ ΒΙΒΛΟΥΣ ΚΙΚΕΡΩΝ Ο ΠΡΟ ΤΗΣ ΕΠΙΔΗΜΙΑΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΡΩΜΑΪΣΤΙ ΜΕΤΕΦΡΑΣΕ ΚΑΙ ΟΤΙ ΒΕΡΓΙΛΙΟΣ ΜΕΜΝΗΤΑΙ ΑΥΤΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΑΡΘΕΝΙΚΟΥ ΤΟΚΟΥ ΔΙ’ ΑΙΝΙΓΜΑΤΩΝ ΦΟΒΩ ΤΩΝ ΚΡΑΤΟΥΝΤΩΝ ΥΜΝΗΣΑΣ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟΝ
(Ευσέβιος Βασιλέως Κωνσταντίνου λόγος ον έγραψε τω των αγίων συλλόγω λόγος 5ος εισαγωγή)
Ο Ευσέβιος όπως και ο Κωνσταντίνος εξιστορεί και επεξηγεί ότι η προφητεία της Ερυθραίας δεν αποτελεί πλαστογράφηση κάποιου ανθρώπου μέσα από την Εκκλησία διότι τα βιβλία της μεταφράστηκαν από τον Κικέρωνα στην Λατινική Γλώσσα πριν από την Ελευση του Χριστού. Στην ίδια Σίβυλλα αναφέρεται προ Χριστού και ο Βιργίλιος. Αυτά τα Λατινικά συγγράμματα είναι πιθανόν να ανέγνωσαν ο Ευσέβιος και ο Μέγας Κωνσταντίνος και γι’ αυτό ήταν τόσο σίγουροι για την εγκυρότητά τους. Τα Λατινικά αυτά συγγράμματα σήμερα δεν διασώζονται Διασώζεται όμως το κάτωθι απόσπασμα του Κικέρωνα από το έργο του De Divinatione:
Εμείς πιστεύουμε στους χρησμούς της Σίβυλλας που εκείνη έδινε όπως λέγεται σε κατάσταση έκστασης. Οπως εθεωρείτο λίγο καιρό πριν για μία μη τεκμηριωμένη φήμη που είχε διαδοθεί στον κόσμο την οποία ένας επεξηγητής αυτών των χρησμών προσφέρθηκε να καταθέσει στη Σύγκλητο λέγοντας ότι αυτός που πραγματικά είναι ήδη βασιλιάς μας αυτός θα έπρεπε να λάβει και τον τίτλο του βασιλιά εάν θα θέλαμε να σωθούμε. Εάν αυτό είναι γραμμένο στα Σιβυλλικά βιβλία για ποιον άνθρωπο και σε ποιον χρόνο αναφέρεται; 2
(Κικέρων, De Divinatione, βιβλίον 2, κεφάλαιον 54)
Ο Κικέρων αναφέρεται σε κάποιον χρησμό της Σίβυλλας που είχε διαδοθεί κατά την εποχή του. Ο χρησμός αυτός διακηρύττει ότι οι άνθρωποι θα σωθούν μόνον εάν αναγνωρίσουν ως βασιλέα τους Αυτόν που πραγματικά είναι βασιλέας τους! Και επειδή ο χρησμός την εποχή εκείνη ήταν ανεξήγητος ο Κικέρων αναρωτιέται ποιος μπορεί να είναι αυτός ο βασιλέας και ποια η εποχή του αδυνατώντας βεβαίως να κατανοήσει ότι ο χρησμός αναφέρεται στον Βασιλέα των βασιλέων.
Και συνεχίζει ο Κικέρων στα σχόλιά του:
Το ότι αυτός ο χρησμός δεν είναι αποκύημα ενός φαντασιόπληκτου νου το αποδεικνύει και η κατασκευή αυτών των στίχων (που είναι ένα κατασκεύασμα εκλεπτυσμένης και προσεγμένης τέχνης και όχι ένα εκστατικό παραλήρημα) είναι ένας τύπος σύνθεσης ο οποίος συνηθίζεται να αποκαλείται ακροστιχίδα μέσα στην οποία διαβάζονται τα πρώτα γράμματα κάθε στίχου τοποθετημένα σε μία λογική έκφραση. Και στα βιβλία τα Σιβυλλικά ολόκληρος ο χρησμός εμφανίζεται από τον πρώτο στίχο της κάθε φράσης τοποθετώντας με σειρά τα πρώτα γράμματα αυτής της φράσης.
Αυτός είναι ο τρόπος που συνθέτει ένας συγγραφέας και όχι ένας φαντασιόπληκτος αλλά κάποιος που εργάζεται με ιδιαίτερη ακρίβεια και όχι κάποιος ανόητος. Γι’ αυτό την κρατάμε φυλαγμένη την Σίβυλλα όπως μας παραδόθηκε από τους προγόνους μας 3
(Κικέρων, De Divinatione, βιβλίον 2, κεφάλαιον 54)
Ο χρησμός της Σίβυλλας σχηματίζει σύμφωνα με τον Κικέρωνα μία ιδιαίτερα ευφυή και εκλεπτυσμένη ακροστιχίδα. Ο χρησμός λοιπόν ο οποίος αναφέρεται στον βασιλέα που θα σώσει τους ανθρώπους δείχνει να έχει κοινά σημεία με τον χρησμό της Ερυθραίας όχι μόνον λόγω της ακροστιχίδας, αλλά και διότι στον δεύτερο στίχο της προφητείας της Σίβυλλας της Ερυθραίας αναγράφεται η Ελευσις του Βασιλέα των αιώνων.
Πότε όμως ο Μέγας Κωνσταντίνος ανέγνωσε για πρώτη φορά τις προφητείες της Σίβυλλας της Ερυθραίας και ποιος ήταν αυτός ο οποίος τον πληροφόρησε;
Διήγησις Γενναδίου Σχολαρίου, 1511 μ.Χ. Κώδιξ Gr 1293, φ.29α. Παρίσι, Bibliothèque Nationale
Την απάντηση μας δίνει ο Γεννάδιος Σχολάριος ο πρώτος Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης μετά από την Αλωση του 1453. Η απάντηση του Πατριάρχη Γενναδίου προέρχεται από μία ανέκδοτη ομιλία του ένα μέρος της οποίας έχει καταγραφεί από τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη σε μία υποσημείωση του στον Μέγα Συναξαριστή της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Σύμφωνα με την ομιλία αυτή του Πατριάρχη Γενναδίου ο Μέγας Κωνσταντίνος αν και ασπαζόταν από μικρή ηλικία την Πατρώα Ελληνική θρησκεία ωθήθηκε προς την χριστιανική πίστη όταν ανέγνωσε μία συλλογή των Σιβυλλικών χρησμών η οποία εφυλάσσετο στην Βασιλική Βιβλιοθήκη της Ρώμης. Οι χρησμοί αυτοί γνωστοποιήθηκαν στον Κωνσταντίνο από τον υιό του Κρίσπο. Ο δε Κρίσπος γνώρισε τους χρησμούς από τον δάσκαλό του Φηρμιανό Λακτάντιο ο οποίος τους ανακάλυψε κατά το χρονικό διάστημα που εργαζόταν ως φύλακας στην Βασιλική Βιβλιοθήκη της Ρώμης
Γράφει ο Αγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης:
ΔΙΟΤΙ Ο ΦΙΡΜΙΑΝΟΣ ΛΑΚΤΑΝΤΙΟΣ ΣΟΦΩΤΑΤΟΣ ΩΝ ΚΑΙ ΕΙΣ ΤΩΝ ΦΥΛΑΚΩΝ ΤΗΣ ΕΝ ΡΩΜΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΕΚ ΤΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΕΩΣ ΤΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΤΩΝ ΣΙΒΥΛΛΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΧΡΗΣΤΗΡΙΩΝ ΤΩΝ ΦΑΝΕΡΩΣ ΔΙΑΓΓΕΛΟΝΤΩΝ ΟΤΙ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΘΕΟΣ ΦΩΤΙΣΘΕΙΣ ΕΠΙΣΤΕΥΣΕ ΤΩ ΧΡΙΣΤΩ ΚΑΙ ΜΑΛΙΣΤΑ ΚΑΙ ΕΙΣ ΤΟΝ ΚΡΙΣΠΟΝ ΤΟΝ ΥΙΟΝ ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΣ ΕΓΕΝΕΤΟ ΤΗΣ ΕΙΣ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟΝ ΠΙΣΤΕΩΣ
Ο ΔΕ ΚΡΙΣΠΟΣ ΠΑΛΙΝ ΕΦΑΝΕΡΩΣΕ ΤΑΣ ΒΙΒΛΟΥΣ ΤΑΥΤΑΣ ΕΙΣ ΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ ΑΥΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΝ ΚΑΙ ΠΟΛΥ ΩΦΕΛΗΣΕΝ ΑΥΤΟΝ ΕΙΣ ΤΟ ΠΙΣΤΕΥΣΑΙ ΤΩ ΧΡΙΣΤΩ ΩΣ ΛΕΓΕΙ ΤΟΥΤΟ ΓΕΝΝΑΔΙΟΣ ΣΧΟΛΑΡΙΟΣ ΕΙΣ ΤΙΝΑ ΑΝΕΚΔΟΤΟΝ ΔΙΑΛΕΞΙΝ ΜΕΤΑ ΣΤΡΑΤΙΩΤΟΥ ΤΙΝΟΣ ΠΕΜΦΘΕΝΤΟΣ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΤΩΝ ΑΓΑΡΗΝΩΝ ΝΑ ΕΡΩΤΗΣΗ ΑΥΤΟΝ
(Μέγας Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας, Σεπτέμβριος ΙΔ΄ σελίς 286, σχόλια του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτη, έκδοσις Μοναχού Βίκτωρος Ματθαίου)
Ο Πατριάρχης Γεννάδιος Σχολάριος μάς αποκαλύπτει ότι η ανάγνωση των βιβλίων των Σιβυλλών ώθησε και τον Λακτάντιο και τον Μέγα Κωνσταντίνο να αναγνωρίσουν την Θεότητα του Ιησού Χριστού! Η ανωτέρω μαρτυρία του Πατριάρχη Γενναδίου καταγράφεται και σε ένα έργο του το οποίο φυλάσσεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη των Παρισίων.
by karavaki
COMMENTS