Η αντιμετώπιση των πόνων χωρίς φάρμακα
Υπάρχει τρόπος να αντιμετωπίσουμε τους πόνους χωρίς τη βοήθεια των παυσίπονων; Και αν ναι, ποιος είναι αυτός;
ΣΕ ΠΟΛΛΕΣ περιπτώσεις, ο πόνος είναι ο τρόπος με τον οποίο μας μιλά το σώμα μας. Μέσω αυτού συνειδητοποιούμε τι συμβαίνει σε ένα βαθύτερο επίπεδο μέσα μας, ένα επίπεδο το οποίο δεν γνωρίζουμε πώς να το προσεγγίσουμε.
Αναλαμβάνοντας την ευθύνη για τους πόνους στο σώμα μας, γινόμαστε αμέσως πιο δυνατοί και μπορούμε να τους καταπολεμήσουμε ευκολότερα. Όπως λέει ο Μαρσέλ Προυστ (1871-1922):
«Η ασθένεια είναι ο γιατρός στον οποίο δίνουμε τη μεγαλύτερη προσοχή.
Στην καλοσύνη, στη σοφία, δίνουμε μόνο υποσχέσεις.
Τον πόνο τον υπακούμε».
Στην καλοσύνη, στη σοφία, δίνουμε μόνο υποσχέσεις.
Τον πόνο τον υπακούμε».
Ο φαύλος κύκλος του πόνου
Σήμερα γνωρίζουμε να καταπολεμούμε τον πόνο με έναν κυρίως τρόπο: τα παυσίπονα. Κι ενώ τα φάρμακα και τα κάθε είδους παυσίπονα είναι ευλογία για περιπτώσεις που χρειάζονται άμεση αντιμετώπιση, η χρόνια εξάρτηση από αυτά δημιουργεί προβλήματα.
Υπάρχουν πολλές ασθένειες όπου το άτομο μπορεί να υποφέρει από μέτριο έως ιδιαίτερα οξύ πόνο, όπως μετά από χειρουργείο, τραυματισμό, παθήσεις της πλάτης, πονοκεφάλους, ημικρανίες, αρθρίτιδα, σπαστική κολίτιδα, ινομυαλγία, καρκίνο και άλλες.
Ο πόνος όμως, συχνά, αποτελεί μέρος ενός φαύλου κύκλου: Άγχος που οδηγεί σε ανησυχία και ψυχική ένταση που οδηγεί σε σωματική ένταση που οδηγεί σε σπασμούς των μυών που οδηγεί στον πόνο που οδηγεί στο άγχος κ.ο.κ.
Τα φάρμακα που αμβλύνουν την ανησυχία, την ένταση ή τους σπασμούς των μυών μπορούν να βοηθήσουν έως ένα βαθμό να σταματήσουμε αυτό τον φαύλο κύκλο, αλλά συνοδεύονται από παρενέργειες.
Καθώς ελαττώνουν τον πόνο, επιδρούν στην ευρύτερη ευαισθητοποίηση του ατόμου. Μπορεί να θολώνουν την ικανότητα επίγνωσης και να βραδύνουν τη νοητική συγκέντρωση και τα αντανακλαστικά του. Αυτό καθιστά το άτομο ευάλωτο κατά την οδήγηση ή στη χρήση εργαλείων και μηχανημάτων.
Τα χάπια και τα παυσίπονα μπορεί να οδηγήσουν σε εθισμό, μειώνοντας έτσι την ποιότητα ζωής του ατόμου. Ακόμη πιο σοβαρό όμως είναι αυτό που επισημαίνει ο γιατρός Ντάνιελ Μπενόρ σχετικά με τη θνησιμότητα που οφείλεται στη χρήση φαρμάκων. Όπως αναφέρει, κάθε χρόνο σημειώνονται 16.000 θάνατοι από παυσίπονα μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλοι 100.000 θάνατοι από τη χρήση διαφόρων άλλων φαρμάκων.
Υπάρχουν καλά νέα;
Υπάρχουν οπωσδήποτε καλά νέα όσο αφορά την αντιμετώπιση του πόνου. Υπάρχουν πολλών ειδών εναλλακτικές θεραπείες που μπορούν να επιδράσουν θετικά στο πρόβλημα. Υπάρχουν επίσης τεχνικές αυτοθεραπείας και τεχνικές χαλάρωσης του σώματος και του μυαλού, από όπου προέρχεται κυρίως το άγχος.
• Οι ασκήσεις χαλάρωσης μπορούν να μειώσουν σημαντικά τη σωματική και ψυχική ένταση και μπορούν να εμποδίσουν τους σπασμούς των μυών. Η πιο απλή και άμεση άσκηση χαλάρωσης είναι να τεντώσετε τα χέρια σας απαλά αλλά σταθερά και στη συνέχεια να τα αφήσετε να χαλαρώσουν απαλά. Μόλις χαλαρώσουν τα χέρια σας, το υπόλοιπο σώμα θα χαλαρώσει μαζί τους.
• Για μια πιο εκτεταμένη χαλάρωση μπορείτε να τεντώσετε και στη συνέχεια να φέρετε σε χαλάρωση κάθε ομάδα μυών του σώματός σας, ξεκινώντας από τα δάχτυλα των ποδιών έως το κεφάλι. Χαλαρώνοντας το σώμα μας, συνήθως χαλαρώνουμε νοητικά και συναισθηματικά.
• Ο διαλογισμός γαληνεύει το μυαλό, ηρεμεί τα συναισθήματα και χαλαρώνει το σώμα. Υπάρχουν άπειρες τεχνικές διαλογισμού. (Δείτε στο τέλος του άρθρου σχετικά άρθρα).
• Οι ασκήσεις οραματισμού είναι εξαιρετικές για την καταπολέμηση του πόνου, του άγχους και της έντασης. Υπάρχουν επίσης άπειρες ασκήσεις οραματισμού. Μια πολύ απλή άσκηση είναι να φανταστείτε ότι βρίσκεστε σε ένα υπέροχο και γαλήνιο μέρος. Εκεί είστε ασφαλείς και απόλυτα υγιείς. Αφήνετε να έρθει οποιαδήποτε αρνητική σκέψη ή συναίσθημα και χωρίς να κάνετε καμία κριτική την τοποθετείτε μέσα σε μια φούσκα. Αφήνετε τη φούσκα να απομακρυνθεί και να εξαφανιστεί από τα μάτια σας, μέχρι να έρθει η επόμενη σκέψη, με την οποία θα κάνετε ακριβώς το ίδιο.
• Η καλή σωματική κατάσταση σημαίνει ότι δεν αφήνετε το σώμα σας ανοιχτό στον πόνο. Μερικοί εύκολοι τρόποι άσκησης είναι να περπατάτε ή να κάνετε ποδήλατο, αντί να παίρνετε το αυτοκίνητο, να ανεβαίνετε και να κατεβαίνετε τις σκάλες, αντί να παίρνετε το ασανσέρ και να κάνετε διάφορα αθλήματα που σας ευχαριστούν, όπως μπάσκετ, βόλεϊ ή ποδόσφαιρο.
• Η τεχνική απελευθέρωσης από τα συναισθήματα ή τεχνική EFT μπορεί να βοηθήσει εξαιρετικά στη μείωση του πόνου. Η προσέγγιση αυτή σχετίζεται άμεσα με την ψυχολογία και στοχεύει στις βαθύτερες αιτίες της δημιουργίας της πάθησης.
Όλες αυτές οι μέθοδοι βοηθούν στην αντιμετώπιση του πόνου, καθώς μειώνουν την ένταση και το άγχος που ταλαιπωρούν το σώμα, χωρίς την παραμικρή παρενέργεια. Παρ” όλα αυτά, απαιτούν το χρόνο και την αφοσίωση του πάσχοντα, καθώς πρέπει κανείς να τις εφαρμόζει τακτικά αν θέλει να έχει εντυπωσιακά αποτελέσματα. Με την εξάσκηση αυτών των τεχνικών μπορεί κανείς να επέμβει δυναμικά στην κατάσταση της υγείας του και να επιφέρει σημαντική βελτίωση, παίρνοντας όπως λέμε «τα πράγματα στα χέρια του».
Τα βαθύτερα οφέλη της αυτοθεραπείας
«Αν ακούσουμε τη φωνή μέσα μας, θα ακούσουμε επίσης τον εσωτερικό θεραπευτή που λέει: “Δώσε προσοχή! Θα σε κάνω να πονέσεις λίγο ώστε να ξυπνήσεις”. Αυτός είναι και ο λόγος που μερικές φορές αποκαλώ τον πόνο τον “διακόπτη επαναφοράς”που χρησιμοποιεί ο Θεός στους ανθρώπους. Ορισμένες φορές είναι ο μόνος τρόπος για να αλλάξουν οι άνθρωποι».
— Μπέρνι Σίγκελ*
Υπάρχουν πολλά οφέλη από την άσκηση των μεθόδων που αναφέραμε παραπάνω. Τα παυσίπονα και οι φαρμακευτικές αγωγές αντιμετωπίζουν κυρίως τα επιφανειακά αίτια και είναι περισσότερο αποτελεσματικά όταν πρέπει να επέμβουν άμεσα σε ένα πρόβλημα υγείας. Δεν θεραπεύουν τη ρίζα του προβλήματος. Οι χρόνιες παθήσεις και πόνοι σχετίζονται κυρίως με βαθιά ριζωμένα προβλήματα και την «κακοδιαχείριση» του συναισθηματικού κόσμου του ατόμου. Χρειάζονται μια βαθύτερη θεραπευτική προσέγγιση.
Ο πόνος είναι ένας αγγελιαφόρος που μεταφέρει μηνύματα από τον βαθύτερο εαυτό και μας καλεί να μάθουμε κάτι σημαντικό για τη ζωή μας. Αν ρωτήσουμε τον πόνο τι είναι αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε και ακούσουμε προσεκτικά, θα μας αποκαλύψει ένα μυστικό που είναι εδώ και πολύ καιρό θαμμένο μέσα μας και περιμένει με ανυπομονησία να ανακαλυφθεί.
Ας δούμε μερικά αποκαλυπτικά παραδείγματα από τον γιατρό Ντάνιελ Μπενόρ**:
• Από ανθρώπους που υποφέρουν από πόνους στην πλάτη και τα γόνατα: Κουβαλάς ένα πολύ βαρύ φορτίο στη ζωή σου – είτε κυριολεκτικά είτε μεταφορικά.
• Από ανθρώπους με πονοκεφάλους: Παίρνεις την ευθύνη για θέματα που δεν είναι δικά σου και δεν οφείλεις να τα λύσεις εσύ.
• Από ανθρώπους με στομαχόπονο: Καταπίνεις συναισθήματα και πρέπει να τα αντιμετωπίσεις με πιο άμεσο τρόπο.
• Από μια γυναίκα με επίπεδο πόνου 8 (σε κλίμακα 0-10) για οκτώ εβδομάδες μετά από τραυματισμό στον καρπό της: Βοηθάς τους πάντες και πρέπει να αρχίσεις να ασχολείσαι περισσότερο με τις δικές σου ανάγκες.
• Από μια γυναίκα με ινομυαλγία: Βάζεις τις ανάγκες και τις απαιτήσεις όλων των άλλων πάνω από τις δικές σου. Μέσα από την κατάσταση απελπισίας και πόνου θα πρέπει να βρεις τη δύναμη να ζητήσεις υποστήριξη από τους άλλους.
• Από έναν άνδρα με μια υπερβολική επίδειξη πένθους μετά το θάνατο του σκύλου του: Ο εσωτερικός εαυτός σου θέλει να ξεπεράσεις τη θλίψη που έχεις από την παιδική σου ηλικία, όταν είχε πεθάνει η μητέρα σου και έπρεπε να θάψεις τα συναισθήματα λύπης, απόγνωσης, θυμού και πληγωμένης καρδιάς, μετά από παρακίνηση του πατέρα σου να μην κλάψεις και να φερθείς σαν άνδρας.
Κάθε πόνος έχει το δικό του μήνυμα προς το άτομο. Ένας διάλογος με τον πόνο θα αποκαλύψει αυτό που προσπαθεί να μας αποκαλύψει ο εσωτερικός εαυτός. Όταν αρχίσουμε να ακούμε πιο προσεχτικά, οι πόνοι θα μειωθούν γιατί δεν θα έχουν πια λόγο ύπαρξης και ο εσωτερικός εαυτός δεν θα προσπαθεί να μας τραβήξει την προσοχή.
Χρησιμοποιώντας παυσίπονα για να σταματήσουμε τον πόνο είναι σαν να σκοτώνουμε τον αγγελιαφόρο μέσα μας. Μπορεί να έχουμε προσωρινή ανακούφιση, αλλά θα χάσουμε την ευκαιρία να μάθουμε τι είναι αυτό που προσπαθεί να μας πει το σώμα μας.
Ο διάλογος με τον πόνο θα οδηγήσει σε αλήθειες όχι μόνο για το σώμα μας, αλλά για κάθε τομέα της ύπαρξής μας, συμπεριλαμβανομένου του μυαλού, των συναισθημάτων, της σχέσης μας με τους άλλους ανθρώπους και το περιβάλλον, αλλά και της προσωπικής μας ανάπτυξης.
____________________
* Μπέρνι Σίγκελ (Bernie Siegel), χειρούργος-ογκολόγος και συγγραφέας του βιβλίου Γαλήνη-Αγάπη-Θεραπεία από τις Εκδόσεις Αλκυών.
** Ντάνιελ Μπενόρ (Daniel Benor), ολιστικός ιατρός, ιδρυτής του κέντρου αυτοθεραπείας WHEE.
COMMENTS