ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΟΡΝΕΙΑ ΑΓΟΡΙΩΝ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
Σε απόμερα μέρη,σε σπίτια, σε συμπόσια
Τελετουργικοί σοδομισμοί,νεαροί ιεροί ευνούχοι κ.λπ. κ.λπ.
Γράφει: Φυλακτού Ευγενία
Οι εραστές κατά την ερωτική πολιορκία προσέφεραν διάφορα δώρα στα αγόρια. Αυτό θεωρούταν συνηθισμένο.
Υπήρχαν όμως και περιπτώσεις, που οι εραστές εξαγόραζαν με χρήματα την ερωτική συντροφιά των αγοριών, οπότε πλέον μιλάμε για καθαρή πορνεία. Εκτός λοιπόν από τη γυναικεία υπήρχε και η ανδρική πορνεία στην αρχαία Αθήνα και μάλιστα παιδική, η πορνεία των αγοριών.
Ορισμένοι ενήλικες εκπορνευόμενοι έκαναν πιάτσα και ψάρευαν τους πελάτες τους στους δρόμους. Κοίταζαν πώς να τραβήξουν την προσοχή τους με το ντύσιμό τους. Μετέρχονταν ένα σωρό τεχνάσματα για να αρέσουν αφαιρώντας από το σώμα τους κάθε όψη ανδρισμού, «γυναικίζοντας» όσο το δυνατόν περισσότερο (Αθήναιος, 7, 542f). Αναγνωρίζονταν τόσο εύκολα από το παρουσιαστικό και την αμφίεσή τους, που μια παροιμία έλεγε: «Ευκολότερα μπορείς να κρύψεις πέντε ελέφαντες κάτω από την μασχάλη σου, παρά έναν τοιούτο». (Αδαμάντιου: «Φυσιογνωμικά», σελ. 422 και επ.).
Όσον αφορά στα εκπορνευόμενα αγόρια, αυτά πήγαιναν στα σπίτια των εραστών, που τα προσκαλούσαν, ή παραδίδονταν στις ορέξεις τους τη νύχτα σε χώρους απόμερους και μοναχικούς των προαστίων, στο λόφο του Λυκαβηττού ή ακόμα και μέσα στην πόλη, τριγύρω από την Πνύκα.
Άλλοι, προπαντός οι νέοι και ωραίοι δούλοι, ήταν στη διάθεση των εραστών με τη θέληση των κυρίων τους μέσα σε πορνεία, στα οποία είχε επιβληθεί ένας ειδικός και υψηλός φόρος (το «πορνικόν τέλος»), που τον νοίκιαζε κάθε χρόνο η Βουλή (Αισχίνη: «Κατά Τιμάρχου», 119).
Αριστοφάνη:
«Πλούτος», 150-159.
Τα κακά παιδιά ζητούν από τους εραστές τους χρήματα. Τα καλά παιδιά ζητούν άλογα ή κυνηγετικά σκυλιά. Αυτή είναι η διαφορά. Κατά τα άλλα είναι όλα ίδια. Όλα τα παιδιά έχουν τους εραστές τους κι όλα ζητούν κάτι.
Ο Αριστοφάνης, ο οποίος χλευάζει την παιδεραστία παντού και πάντοτε και την γελοιοποιεί, χαρακτηρίζει πόρνες τα αγόρια, που παίρνουν χρήματα και χρησιμοποιεί τη λέξη αυτή, για να μειώσει τους ερώμενους, διότι κι αυτοί στην ουσία έκαναν ό,τι και μια πόρνη. («Πλούτος», 150-159). Παρόμοιες αντιλήψεις παραδίδουν και ο Πλάτων με τον Ξενοφώντα («Συμπόσιο», 184a, «Απομνημονεύματα», 1,6,13).
Συμβόλαια παιδικής πορνείας
Ο Αριστοφάνης αναφέρεται στα νεαρά αγόρια, που πουλούσαν το κορμί τους έναντι χρημάτων, ενώ καποια αλλα δίνονταν έναντι ενός δώρου (λαγωνικού, αλόγου κ.ά.). Οι απαιτήσεις του ερώμενου από τον εραστή του, οι οποίες αποκαλούνταν «επιτάγματα επιτάσσειν» (Αισχίνη: «Κατά Τιμάρχου», 70,76), είχαν συχνά ως αποτέλεσμα την καταστροφή του τελευταίου. Ο Λυσίας τις προσθέτει στα ολέθρια αποτελέσματα του έρωτα. (Πλάτωνα: «Φαίδρος», 231a, 239b).
Αντίθετα, η άρνηση ενός εραστή να πληρώσει, αφού είχε εκμεταλλευθεί τις χαρές ενός νεαρού αγοριού ήταν κάτι αρκετά συνηθισμένο. Στους «Βάτραχους», ο Αριστοφάνης κάνει λόγο για «τους άντρες, που φεύγουν χωρίς να πληρώσουν, αφού απόλαυσαν τα ερωτικά θέλγητρα ενός άλλου άντρα νεαρότερης ηλικίας» (147).
Προκειμένου ν’ αποφευχθεί τούτο το είδος καταχρήσεων οι δυο ενδιαφερόμενοι δεσμεύονταν συχνά με ένα συμβόλαιο. Αυτό καθιερωνόταν γραπτώς, συνυπογραφόταν από μάρτυρες και κατατίθετο σε ένα τρίτο πρόσωπο. Έτσι, βρίσκουμε στην «Προς Σίμωνα απολογία» του Λυσία τη μνεία ενός συμβολαίου, βασει του οποίου ο Σίμων ήταν υποχρεωμένος να πληρώσει τριακόσιες δραχμές στο Θεόδοτο. Σε αυτά τα συμβόλαια, εικονίζονταν οι προϋποθέσεις, με τις οποίες το νεαρό αγόρι δεχόταν να πουληθεί. Παρ' όλα αυτά, σπανίως ένας από τους συνυπογραφομένους τολμούσε να αξιώσει ενώπιον δικαστηρίου την εφαρμογή των όρων του συμβολαίου. Εξάλλου, ο Αισχίνης επιβεβαιώνει, ότι μια τέτοια αξίωση θα γέμιζε ντροπή τον αιτούντα. («Κατά Τιμάρχου», 160).
Παραβαίνοντας τούτο τον άγραφο κανόνα, ο Διοφάντης απαίτησε από τον άρχοντα το ποσό των τεσσάρων δραχμών ως αντίτιμο των θωπειών του. Και επειδή ήταν ορφανός, ο άρχοντας, ο οποίος είχε αναλάβει την προστασία των ορφανών, του τις παραχώρησε.
.
Νέος βάζει ένα δάκτυλο στον πρωκτό ενός άλλου νέου.
(Αττικό ερυθρόμορφο αγγείο, περ. 530-430 π.Χ., Βαρσοβία)
Πώς ασκούταν η ανδρική πορνεία Στην Αθήνα, τα νεαρά αγόρια πήγαιναν στην κατοικία του εραστή τους ή τον περίμεναν να τους επισκεφθεί σε τόπους διαφθοράς, μακριά από τις πολυσύχναστες συνοικίες. Οι λιγότερο σεμνότυφοι βημάτιζαν πάνω‒κάτω στις αλέες της Πνύκας και πρόσφεραν τις ερωτικές τους χάρες κοντά στις οχυρώσεις ή στο λόφο του Λυκαβηττού.
Κάποιοι άλλοι –σκλάβοι– τοποθετούνταν από τον κύριό τους σε πορνεία. Εκεί, στέκονταν δίπλα στην πόρτα (καθίζεσθαι) περιμένοντας τον πελάτη. Η ανδρική πορνεία θεωρείτο επάγγελμα και επιβαλλόταν στους εκπορνευόμενους ένας φόρος, που επικυρωνόταν κάθε χρόνο από την βουλή των Πεντακοσίων. Αυτός πληρωνόταν στους τελώνες.
Παράλληλα με αυτή την συνηθισμένη πορνεία, υπήρχε και μια άλλη πιο διακριτική, κοσμική, η οποία συγκέντρωνε νέους καλών οικογενειών. Πριν εκπορνευθούν, αυτοί, έρχονταν συνήθως σε επαφή με παιδαγωγούς, άντρες μεγαλύτερης ηλικίας.
Διαμήρια σεξουαλική επαφή άνδρα και νέου. (Αττικό μελανόμορφο αγγείο, στ’ αι. π.Χ., Λονδίνο). Έχουν διασωθεί πολλά αγγεία, που εικονίζουν ζευγάρια ανδρών σε διαμήρια επαφή, που ορισμένες φορές «ερμηνεύονται» ως παλαιστές |
Άνδρας σε συμπόσιο χαϊδεύει τα γεννητικά όργανα αγοριούκατά το σερβίρισμα. (Κύλικα, 490-480 π.Χ.,Νέα Υόρκη). Με τέτοιες εικόνεςκαταρρέει ο μύθος της δήθεν παιδαγωγικής διάστασης της παιδεραστίας.Διαβάστε στην «Ελεύθερη Έρευνα»: Greek love |
.
Ένας πόρνος πολυτελείας από δεκατριών ετώνΟ Τίμαρχος αποτελεί το τυπικό παράδειγμα αυτών των εύπορων και αδιάντροπων νέων. Ο πατέρας του, του άφησε μια τεράστια περιουσία, όταν ήταν μόλις δεκαεφτά χρόνων. Το 346 π.Χ., ο Αισχίνης τον κατηγόρησε χαρακτηρίζοντάς τον ως εκπορνευόμενο του χειρίστου είδους. Ο Τίμαρχος αποτελούσε το σύμβολο του ακόλαστου γόνου καλής οικογενείας. Προκειμένου να γνωρίσει όλες τις ηδονές, πουλιόταν μια δραχμή στα δεκατρία του χρόνια παριστάνοντας τον σπουδαστή ιατρικής. Συμμετείχε σε όλα τα συμπόσια χωρίς να πληρώνει, είχε στη διαθεσή του αυλητρίδες και πόρνες και, όταν έχανε στο παιχνίδι, άφηνε τους άλλους να εξοφλούν τα χρέη του.
Ο Αισχίνης μας αναφέρει, ότι ο Τίμαρχος άρχισε να εκπορνεύεται στον Πειραιά, στο σπίτι του γιατρού Ευθύδικου. Τα ιατρεία, όπως τα γυμνάσια ή οι θέρμες, ευνοούσαν την ανδρική πορνεία. Εξάλλου, ο Ευθύδικος δεχόταν στο σπίτι του στον Πειραιά πολυάριθμους ξένους, που αναζητούσαν μια περιπέτεια («Κατά Τιμάρχου», 40 κ.ε.).
Αφού πούλησε την ομορφιά του, ο Τίμαρχος συνδέθηκε έναντι χρημάτων με τον παιδεραστή Μισγόλα, «άνδρα καλής γενιάς». Ο Αισχίνης μας περιγράφει τη σκηνή: «Πήρε στην οικίαν του τον Τίμαρχο, ο οποίος ήτο καλοθρεμμένος, νεαρός, διεφθαρμένος και κατάλληλος για την εργασία, για την οποία ο Μισγόλας ήθελε να τον χρησιμοποιήσει, αυτός δε ήταν πρόθυμος... Έπραξε ταύτα ως δούλος των αισχίστων ηδονών, αγαπούσε τα πολυτελή δείπνα, τις αυλητρίδες και τις εταίρες, τα ζάρια, κοντολογής, ηδονών που δεν πρέπει να κυριεύουν τον ελεύθερο και ευγενή ανδρα. Και δεν ντράπηκε ο μιαρός αυτός να εγκαταλείψει την οικία του και να ζεί στην οικία του Μισγόλα».
Η προστασία του Μισγόλα, που περιστοιχιζόταν καθημερινά από ωραίους τραγουδιστές και κιθαριστές, αποδείχτηκε από τις πλέον αποτελεσματικές, όπως μαρτυρεί το ανέκδοτο, που παρατίθεται πιο κάτω. Ενώ βρισκόταν σε ένα σπίτι με πολλά δωμάτια, ο νεαρός Τίμαρχος γλίτωσε παρα λίγο από δυο ξένους, που οι σκοποί τους ήταν σαφείς:
«Την ημέρα των εν Άστει Διονυσίων, είχε συμφωνηθεί ο “προστάτης” του Τιμάρχου και ο Φαίδρος, γιος του Καλλία, ο Σφήττιος, να λάβουν μέρος στην πομπή μαζί με τον Τίμαρχο. Ενώ οι δύο άνδρες είχαν ετοιμαστεί, εκείνος δεν φαινόταν πουθενά. Έξω φρενών ο Μισγόλας έφυγε προς αναζήτησή του μαζί με τον Φαίδρο και τον βρήκε να δειπνεί με ξένους σε ένα μεγάλο σπίτι με πολλά δωμάτια. Αφού δε ο Μισγόλας και ο Φαίδρος απείλησαν τους ξένους καλώντας τους να τους ακολουθήσουν στο δεσμωτήριο, επειδή διέφθειραν ένα νέο ελεύθερο, αυτοί τρομοκρατημένοι το έβαλαν στα πόδια παρατώντας το γεύμα τους».
Αφού εγκατέλειψε τον Μισγόλα, ο οποίος δεν ήταν αρκετά πλούσιος, ώστε να τον συντηρεί για πολύ καιρό, ο Τίμαρχος συνδέθηκε με τον Αντικλή, γιο του Καλλία. Όταν χώρισαν, ο Τίμαρχος έγινε θαμώνας μιας αίθουσας, όπου έπαιζαν τυχερά παιχνίδια.
«Μεταξύ αυτών, που περνούσαν έτσι τον καιρό τους, όπως αναφέρει ο Αισχίνης, υπήρχε και κάποιος Πιττάλακος, δούλος στην υπηρεσία της πόλης. Αυτός είχε αρκετά χρήματα και βλέποντας τον Τίμαρχο τον πήρε μαζί του στο σπίτι του. Και ο αισχρός Τίμαρχος δεν ένιωσε αποτροπιασμό να ατιμασθεί με ένα δημόσιο δούλο. Σκέφθηκε μόνο, πως είχε βρει κάποιον για να τον συντηρεί και να ικανοποιεί τις διαστροφές του. Αδιαφορούσε για την αιδώ ή την τιμή. Έχω ακούσει μάλιστα, ότι αυτός ο Πιττάλακος επιδιδόταν σε τέτοιες ασέλγειες στο σώμα του Τιμάρχου, που θα ντρεπόμουνα να σας τις απαριθμήσω».
Ένας πλούσιος τραπεζίτης του –αγκυροβολημένου στη Θράκη– αθηναϊκού στόλου, ονόματι Ηγήσανδρος, διαδέχθηκε τον Πιττάλακο. Ο τελευταίος όμως, δεν ήταν σύμφωνος. Για να τον κάνει να ξεχάσει τον ωραίο Τίμαρχο, ο τραπεζίτης αναγκάστηκε να τον σωφρονίσει: πρόσταξε τους άντρες του να μπουν βίαια στο σπίτι του Πιττάλακου, όπου αυτοί έσπασαν ό,τι βρήκαν και έσφαξαν τα ορτύκια και τα κοκόρια, που ο δύστυχος λάτρευε. Τέλος, τον έδεσαν σε ένα στύλο και τον χτύπησαν τόσο, που όλη η γειτονιά άκουσε τα ουρλιαχτά του. Ύστερα από τον Ηγήσανδρο, και άλλοι εραστές διαδέχθηκαν ο ένας τον άλλο, ώσπου ο Τίμαρχος έχασε τα νιάτα και την ομορφιά του.
Νέοι πολιορκούν αγόρια,των οποίων ποικίλλει ο βαθμός ανταπόκρισης. (Αττικό ερυθρόμορφο αγγείο, περ. 530-430 π.Χ., Βερολίνο). |
Ο γιος του Αλκιβιάδη Ήταν εξίσου γνωστός για τη διαφθορά του. Εγκαταλειμμένος μόλις γεννήθηκε από ένα πατέρα καταδικασμένο σε εξορία, ασκώντας το επάγγελμα της πορνείας από την ηλικία των έντεκα χρόνων, συμμετείχε σε όλα τα όργια. Φημολογούταν μάλιστα, πως είχε βιάσει την αδελφή του και γι’ αυτό προσήχθη στη δικαιοσύνη. (Λυσία: «Κατά Αλκιβιάδου», 25).
Το πέος αγοριού ψηλαφείται από έναν μεγαλύτερο άνδρα. (Αττικό ερυθρόμορφο αγγείο, περ. 530-430 π.Χ., Μουσείο Καλών Τεχνών, Βοστώνη). |
Για τη σεξουαλική δραστηριότητα σε συνδυασμό με τα έξοδα και την απόλαυση κάνει λόγο ο Ξενοφών στην «Κύρου Ανάβαση»: «Τόσο πρόθυμος ήταν ο Κλέαρχος να ξοδεύει χρήματα για πόλεμο όσοι άλλοι (είναι πρόθυμοι να ξοδεύουν) για τα παιδικά ή κάποιαν άλλη ηδονή» (2, 6.6).
Οι ευνούχοι της αρχαίας Ελλάδας
Συγκαταλέγονταν μεταξύ των εκπορνευόμενων και νοικιάζονταν. «Προκειμένου να μετατοπίσουν τα όρια της ηδονής, γράφει ο Λουκιανός, τολμούν να ακρωτηριάσουν τη φύση με ένα ιερόσυλο σίδερο... Ετσι η αξιομίσητη ακολασία, η οποία σε διδάσκει να ρυπαίνεσαι με όλα τα κρίματα, σοφίζεται ένα σωρό ποταπές ηδονές». («Έρωτες», 21).
Ιεροί ευνουχισμοί σε αρχαίους ναούςΑυτή η συνήθεια φαίνεται, πως εισήχθη στην Ελλάδα από τη Μικρά Ασία. «Σε αυτόν τον Αντίταυρο υπάρχουν βαθιές και στενές κοιλάδες, όπου είναι τα Κόμανα και ο ναός της Ενυούς, η οποία αποκαλείται εκεί "Μα". Είναι αξιόλογη πόλη, αλλά οι κάτοικοί της αποτελούνται κυρίως από τους θεόπνευστους ανθρώπους και από τους ιερόδουλους, που μένουν εκεί. Οι κάτοικοι είναι κατάονες που, παρ' όλο που είναι υποτελείς του βασιλιά, είναι περισσότερο υποτελείς του ιερέα. Ο ιερέας είναι αφέντης του ναού και των ιερόδουλων, οι οποίοι ήταν έξι χιλιάδες, όταν πήγα, άνδρες και γυναίκες». (Στράβωνα: «Γεωγραφικά», ΙΒ' 2,3).
Στην μυθολογία η Ενυώ ήταν ελληνική θεότητα του πολέμου, που εμφανιζόταν κυριώς στο περιβάλλον του κυρίως θεού του πολέμου Άρη. Αναφέρεται ακόμα, ως μία από τις Γραίες, κορη του Φορκυνος και της Κητους. Υπήρχε άγαλμά της στο ναό του Άρη στην Αττική, κατασκευασμένο από τους γιους του Πραξιτέλη. (Παυσανία: «Αττικά», 8,4).
Ο Στράβωνας αναφέρει ακόμα, τον ευνουχισμό νεαρών στο ναό της Αρτέμιδας στην Έφεσο: «Ιερέας δ' ευνούχους είχον ους εκάλουν Μεγαβύζους» («Γεωγραφικά», ΙΔ΄ 1,23).
Ο πρώτος, που ευνούχησε κάποια νεαρά ελεύθερα άτομα με σκοπό να τα πουλήσει, ήταν, κατά τον Αθήναιο, ο Πανιώνιος ο Χίος (6, 266e). Αυτός αγόραζε καλοφτιαγμένα παιδιά, τους αφαιρούσε την ανδρική τους φύση και τα πήγαινε στις Σάρδεις ή στην Έφεσο, όπου τα πουλούσε πανάκριβα.
Η παράδοση του ευνουχισμού των αγοριών συνεχίστηκε στο Βυζάντιο για εκκλησιαστικούς κυρίως λόγους. |
Στο ψηφιδωτό εικονίζεται ένας ευνούχοςβυζαντινός καστράτος
του 11ου αιώνα.
Στη Ρώμη, η κλίση προς τους ευνούχους αναπτύχθηκε γρήγορα. Κάθε αυτοκράτορας μοιραζόταν με ορισμένους απ’ αυτούς τις πλέον λάγνες ηδονές. Οι ευνούχοι κατατάσσοταν σε τρεις κατηγορίες και νοικιάζονταν σε διαφορετικές τιμές ανάλογα με την κατηγορία, στην οποία ανήκαν: οι πλέον πολυάριθμοι ήταν οι Castrati, στους οποίους το σίδερο είχε αφαιρέσει ολόκληρο το σύστημα των γεννητικών οργάνων. Υπήρχαν όμως και οι Spadones, μισοακρωτηριασμένοι, και οι Thlibiae. Σ’ αυτούς τους τελευταίους, είχαν συνθλίψει και συστρέψει τους όρχεις. (Διαβάστε στην «Ελεύθερη Έρευνα»: Καστράτοι έψελναν το Αλληλούια).
Ο Δίας απάγει τον Υάκινθο.Ο ζωγράφος αναπαράστησε το πέος του θεού να διαπερνά κατά κάποιο τρόπο το ένδυμα του νέου. (Αττικό ερυθρόμορφο αγγείο, περ. 530-430 π.Χ., Μουσείο Καλών Τεχνών,Βοστώνη). Ο Δίας και ο Απόλλων στην κλασική εποχή θεωρούνταν φλογεροί παιδεραστές. |
Τι ίσχυε νομικά για τους εκπορνευόμενουςΤο να εκπορνεύει ο ίδιος το σώμα του κάποιος δεν αποτελούσε αδίκημα. Δεν τιμωρούταν από τις δικαστικές αρχές, ο πατέρας όμως του εκπορνευόμενου είχε κάθε δικαίωμα να τον αποκληρώσει, πράγμα, που δηλωνόταν δημόσια από ένα κήρυκα. Ο απόκληρος γιος δεν είχε πλέον κανένα μερίδιο στην πατρική περιουσία.
Ο εκπορνευόμενος δεν μπορούσε να παίρνει το λόγο στη συνέλευση του λαού. Μπορούσε να κριθεί αναγκαία μια ανάκριση εναντίον κάθε ρήτορα, που κινούσε υποψίες. Αν αυτός θεωρείτο ένοχος, καταδικαζόταν σε στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων:
«Ο αθηναίος, ο οποίος έγινεν ερωμένος ανδρός αντί χρημάτων, δεν έχει το δικαίωμα να εκλεγεί ένας εκ των εννέα αρχόντων, ούτε να αναλάβει ιερατικόν αξίωμα, ούτε να παρουσιαστεί ως συνήγορος σε δημόσιες δίκες, είτε εντός της πόλεως, είτε εκτός των ορίων αυτής, είτε ορίζεται δια κλήρου ή δια εκλογής, ούτε να αποστέλλεται ως δημόσιος κήρυκας, ούτε να εκφέρει γνώμη, ούτε να μετέχει σε δημοσίες θρησκευτικές τελετές, ούτε να περιφέρεται εντός του τμήματος της αγοράς, που έχει καθαριστεί δια ραντισμού. Εάν κάποιος παραβιάσει αυτές τις διατάξεις, αφού έχει καταδικαστεί δέον να τιμωρείται με την ποινή του θανάτου». (Αισχίνη: «Κατά Τιμάρχου», 21).
Εδώ πρέπει να διευκρινισθεί, ότι αυτά δεν αφορούσαν γενικά τους άνδρες, που πήγαιναν με άνδρες (τους ομοφυλόφιλους), όπως συνήθως διαστρεβλωμένα παρουσιάζεται, αλλά μόνον εκείνους, που πήγαιναν με άνδρες έναντι χρημάτων, τους εκπορνευόμενους άνδρες δηλαδή.
Η νομοθεσία στην αρχαία Ελλάδα δεν ήταν αντιομοφυλοφιλική, αλλά μόνον εναντίον της ανδρικής πορνείας και κυρίως εναντίον όσων εκπόρνευαν ανήλικους.
Νόμοι για τον περιορισμό της ανδρικής πορνείας«Ρητώς, λοιπόν, ο νόμος ορίζει ότι, εάν ένας πατέρας ή αδελφός ή θείος ή επίτροπος παραδώσει ένα παιδί αντί χρημάτων με σκοπό τη διαφθορά, δεν επιτρέπεται να διωχθεί το παιδί, αλλά εκείνοι, οι οποίοι συνήψαν τη συμφωνία. Όρισε δε και για τους δύο την ίδια ποινή. Όρισε ακόμη, ότι το παιδί, το οποίο παρεδόθη επί μισθώ για τον ανωτέρω σκοπό, δεν είναι υποχρεωμένο, όταν ενηλικιωθεί, να τρέφει και να παρέχει στέγη στον πατέρα, που το εκπόρνευσε». (Αισχίνη: «Κατά Τιμάρχου», 13). Για να ψηφιστεί ένας τέτοιος νόμος, η περίπτωση δεν έπρεπε να είναι σπάνια.
Σε μεταγενέστερες εποχές, εξακολουθούμε να συναντάμε πατέρες, που οδηγούσαν τα παιδιά τους στην πορνεία. Έτσι, το να αμαυρώνεις έναν άνδρα ή ένα παιδί, που έχει γεννηθεί ελεύθερο, συνεπαγόταν ένα υψηλό πρόστιμο. Κάθε αθηναίος μπορούσε να κατηγορήσει τον ένοχο ενώπιον των θεσμοθετών, οι οποίοι παρέπεμπαν τον κατηγορούμενο στο δικαστήριο των Ηλιαστών μέσα σε τριάντα μέρες από την κατηγορία. (Λυσία: «Κατά Ερατοσθένους», 32). Η εκπόρνευση ενός ελεύθερου άνδρα τιμωρούταν με το διπλάσιο του προστίμου, με το οποίο βαρύνονταν όσοι εκπόρνευαν δούλους. Αν δεν συγκέντρωνε το ένα πέμπτο των ψήφων, ο κατηγορούμενος όφειλε να πληρώσει πρόστιμο ύψους χιλίων δραχμών στο δημόσιο Θησαυροφυλάκιο.
Μ’ όλο, που ο Σόλωνας αντιτίθετο στην εκπόρνευση αγοριών, που είχαν γεννηθεί ελεύθερα, δεν απαγόρευε την πώληση νεαρών δούλων, οι οποίοι προορίζονταν για διαφθορά.
Άντρας ερωτοτροπεί με νεαρό. Το πουλί, που κρατάει ο νεαρός (μόλις, που διακρίνεται)είναι δώρο ερωτικής πολιορκίας. (Αττικό μελανόμορφο αγγείο, στ’ αι. π.Χ., Κοπεγχάγη). |
Η κατάλληλη ηλικίαΟ εραστής υπερέβαινε σε ηλικία τον ερωμένο. Ο εραστής ήταν περίπου μέχρι 45 ετών. Το αγόρι μπορούσε να έχει ερωτική δραστηριότητα από την ηλικία των 12 ετών. Στα 16 ή 17 του χρόνια πουλιόταν ακριβά. Στα 18 του, άρχιζε η παρακμή.
Στην Αθήνα, η ανδρική πορνεία διαδόθηκε γρήγορα, παρά τους νόμους και ορισμένες ασθένειες. Ο Αριστοφάνης αρέσκεται να μας τις απαριθμεί φθάνοντας στο σημείο να αποκαλεί τον Κλέωνα «επιθεωρητή των οπισθίων!» («Ιππής», 381).
Ο τελετουργικός σοδομισμός της ΣικυώναςΣτη Σικυώνα της Πελοποννήσου οι άντρες εκπορνεύονταν με περισσότερη άνεση από οπουδήποτε αλλού. Αυτή τη συνήθεια την είχε καθιερώσει –σύμφωνα με την παράδοση–ο θεός Βάκχος. Αναφέρεται στη μυθολογία, ότι ο Βάκχος ήθελε να συναντήσει τη μητέρα του στον Κάτω Κόσμο. Κάποιος Πόλυμνος του υποσχέθηκε να τον οδηγήσει εκεί έναντι μιας αμοιβής: θα του έδειχνε το δρόμο, αρκεί ο θεός να του παραχωρούσε μερικές στιγμές ηδονής! Ο Βάκχος δέχθηκε και υποσχέθηκε να τον πληρώσει στην επιστροφή του. Δυστυχώς, όταν ο θεός επέστρεψε, ο Πόλυμνος είχε πεθάνει. Ο Βάκχος έκοψε ένα κλαδί συκιάς, το λάξευσε σε σχήμα φαλλού και δόθηκε σ’ αυτό δίπλα στον τάφο του Πόλυμνου. Σε εκείνο το σημείο, εκπορνεύθηκαν στη συνέχεια πολλοί έλληνες.
Οι αρχαίοι απέδιδαν στο σοδομισμό θρησκευτική αξία. Μια επιγραφή, που βρέθηκε στο ναό του Απόλλωνα στη Θήρα της Σικελίας το επιβεβαιώνει: Ο Κρίμων ευχαριστεί τους θεούς, επειδή του δόθηκε η ευκαιρία να προβεί σε σοδομία επί του Βαθυκλή, εξασφαλίζοντας έτσι την αρετή του. Να γιατί το επίλεκτο τμήμα του θηβαϊκού στρατού κατά τον 5ο αιώνα, ο περίφημος «Ιερός Λόχος», αποτελούταν μονάχα από ερωμένους και εραστές, οι οποίοι αντάλλασσαν μέσα από τις σεξουαλικές τους σχέσεις θάρρος, στρατιωτική τέχνη και τόλμη.
Παιδεραστής κάνει διπλή χειρονομία «πάνω και κάτω» σε νεαρό. (Λεπτομέρεια από αττικό μελανόμορφο αγγείο, περ. 530-520 π.Χ.) |
Και κοριτσίστικη πορνεία
Πολλές ήταν οι προαγωγοί στην Κόρινθο, στην Αθήνα και στην Αλεξάνδρεια. Μερικές συγκέντρωναν εγκαταλειμμένα παιδιά και τα έβαζαν στο πορνείο τους από την πιο νεαρή τους ηλικία. Στο λόγο του «Κατά Νεαίρας» (18-19), ο Δημοσθένης περιγράφει πώς η Νικαρέτη αγόρασε εφτά κοριτσάκια για να τα εκπορνεύσει και να τα μεταπωλήσει «αφού έκανε χρήση της νιότης τους»:
«Επτά λοιπόν κορίτσια αγόρασε η Νικαρέτη, που ήταν απελεύθερη του Ηλείου Χαρίσιου και γυναίκα του μάγειρου του Ιππία ικανότατη να διακρίνει από πολύ μικρή ηλικία εκείνες, που θα ξεχώριζαν για την ομορφιά τους. Ως γυναίκα λοιπόν, που ήξερε απ’ αυτά, τις ανάθρεψε και τις μόρφωσε τέλεια, γιατί αυτό ήταν το επάγγελμά της και από αυτό εξοικονομούσε τα απαραίτητα για τη ζωή. Τις αποκαλούσε θυγατέρες της, για να γίνει πιστευτό, πως ήταν ελεύθερες και για να παίρνει περισσότερα χρήματα από εκείνους, που ήθελαν να έχουν σχέσεις με αυτήν».
Έκθεση νεογέννητων κοριτσιώνΟ Δημοσθένης δίνει μάλιστα ονόματα σ’ αυτά τα κορίτσια: Άντεια, Στρατόλα, Αριστόκλεια, Μετάνειρα, Φίλα, Ισθμιάς, Νέαιρα. Φαίνεται, πως οι προαγωγοί αγόραζαν πολύ μικρά κορίτσια τεσσάρων ή πέντε χρόνων. Όσο για τα άλλα, απλώς τα μάζευαν, όταν ήταν εγκαταλειμμένα, εφόσον οι έλληνες είχαν κάθε ελευθερία να εκθέτουν τα παιδιά τους από όταν γεννιόντουσαν, μέσο, στο οποίο προσέφευγαν οι οικογένειες, όταν είχαν πενιχρά εισοδήματα.
Άνδρας πολιορκεί ερωτικά νεαρό,που προστατεύει τα γεννητικά του όργανα με το χέρι. (Λευκωσία, Μουσείο Κύπρου). |
Τα κορίτσια –περιττά στόματα για τάισμα– εκτίθενταν συχνότερα απ’ ότι τα αγόρια. (Διαβάστε στην «Ελεύθερη Έρευνα»: Έκθεση νεογέννητων κοριτσιών στην αρχαία Αθήνα).
Η μοίρα τους χαραζόταν πολλές φορές πριν καν γεννηθούν. Από τη γέννησή τους, τα εξέθεταν στη γωνία ενός δρόμου, συνήθως μάλιστα μέσα σε μια χύτρα ή σ’ ένα δοχείο, για να τα προστατεύσουν από τους περιπλανώμενους σκύλους. Αυτά τα παιδιά περιμαζεύονταν από εμπόρους και μεταπωλούνταν πριν από την εφηβεία τους σε κάποιο παζάρι σκλάβων ή εκπορνευόμενων.
ΠειρατείαΟι προμηθευτές σκλάβων ήταν συχνά πειρατές, οι οποίοι λυμαίνονταν τις θάλασσες. Οι πιο διαβόητοι ήταν οι πειρατές της Σάμου και της Αιτωλίας. Δεν δίσταζαν να κάνουν πλιάτσικα στα λιμάνια. Μερικές γυναίκες, που είχαν απαχθεί, γλίτωναν ορισμένες φορές από την πορνεία, όταν είχαν την τύχη να πουληθούν σε έναν αφέντη, ο οποίος τις θεωρούσε στη συνέχεια ελεύθερες. Αυτή όμως η περίπτωση ήταν σπάνια. Μια επιγραφή στη Θεάγγελα, πόλη της Καρίας στη Μικρά Ασία, χρονολογούμενη από τον 2ο αιώνα π.Χ. αναφέρει, πως ένας γενναιόδωρος κάτοικος της Δήλου αγόρασε κάποτε δύο γυναίκες σε ένα σκλαβοπάζαρο και τις ανάθρεψε ως ελεύθερες. Ωστόσο, αυτό τα παραδείγματα εξακολουθούν ν' αποτελούν εξαιρέσεις.
Οι αιχμάλωτες πωλιούνταν σε διάφορες τιμές ανάλογα με τη νιότη, τη φυλή και τη λάμψη τους. Ο Ζήνων αναφέρει, ότι αγόρασε μια μικρή βαβυλώνια σκλάβα έναντι 50 δραχμών: «Ο Νικάνωρ, γιος του Ξενοκλή, κατοίκου της Κνίδου, στην υπηρεσία του Τοβία, πούλησε στον Ζήνωνα, γιο του Αγρεόφωνα, κατοίκου της Καύνου, στην υπηρεσία του διοικητή του Απολλωνίου, μια μικρη βαβυλώνια, ονόματι Σφραγίδα, ηλικίας περίπου επτά ετών».
Οι εκπορνευόμενες έφηβες απέφεραν 150 έως 300 δραχμές. Τα παιδιά πωλούνταν 70 δραχμές και οι άνδρες 200 δραχμές κατά μέσο ορο.
Στη διάρκεια της εκπαίδευσής του, ένα παιδί κόστιζε μόνο 50 δραχμές. Άρα, η τιμή των σκλάβων ήταν υψηλή, εφόσον ξέρουμε, πως το ελάχιστο για να ζήσει κανείς στην Αθήνα ήταν τρεις οβολοί, πως τον 5ο αιώνα, ένας εργάτης εισέπραττε ημερομίσθιο ύψους μιας δραχμής, μια εταίρα νοικιαζόταν δυο δραχμές την ημέρα, ενώ ένα πολυτελές σπίτι στην Αθήνα στοίχιζε από 1.500 έως 2.000 δραχμές.
Νεαρός αγκαλιάζει τον εραστή του. (Αμφορέας, 510/500 π.Χ., Παρίσι). |
ΠειρατείαΟι προμηθευτές σκλάβων ήταν συχνά πειρατές, οι οποίοι λυμαίνονταν τις θάλασσες. Οι πιο διαβόητοι ήταν οι πειρατές της Σάμου και της Αιτωλίας. Δεν δίσταζαν να κάνουν πλιάτσικα στα λιμάνια. Μερικές γυναίκες, που είχαν απαχθεί, γλίτωναν ορισμένες φορές από την πορνεία, όταν είχαν την τύχη να πουληθούν σε έναν αφέντη, ο οποίος τις θεωρούσε στη συνέχεια ελεύθερες. Αυτή όμως η περίπτωση ήταν σπάνια. Μια επιγραφή στη Θεάγγελα, πόλη της Καρίας στη Μικρά Ασία, χρονολογούμενη από τον 2ο αιώνα π.Χ. αναφέρει, πως ένας γενναιόδωρος κάτοικος της Δήλου αγόρασε κάποτε δύο γυναίκες σε ένα σκλαβοπάζαρο και τις ανάθρεψε ως ελεύθερες. Ωστόσο, αυτό τα παραδείγματα εξακολουθούν ν' αποτελούν εξαιρέσεις.
Οι αιχμάλωτες πωλιούνταν σε διάφορες τιμές ανάλογα με τη νιότη, τη φυλή και τη λάμψη τους. Ο Ζήνων αναφέρει, ότι αγόρασε μια μικρή βαβυλώνια σκλάβα έναντι 50 δραχμών: «Ο Νικάνωρ, γιος του Ξενοκλή, κατοίκου της Κνίδου, στην υπηρεσία του Τοβία, πούλησε στον Ζήνωνα, γιο του Αγρεόφωνα, κατοίκου της Καύνου, στην υπηρεσία του διοικητή του Απολλωνίου, μια μικρη βαβυλώνια, ονόματι Σφραγίδα, ηλικίας περίπου επτά ετών».
Περισσότερα στοιχεία για την παιδική πορνεία στην αρχαία Ελλάδα μπορείτε να βρήτε στο βιβλίο της Viοlaine Vanοyeke: Η πορνεία στην Ελλάδα και στη Ρώμη (έκδ. «Παπαδήμα», Αθήνα, 2006),στο οποίο έχει βασισθεί το άρθρο αυτό. |
Οι εκπορνευόμενες έφηβες απέφεραν 150 έως 300 δραχμές. Τα παιδιά πωλούνταν 70 δραχμές και οι άνδρες 200 δραχμές κατά μέσο ορο.
Στη διάρκεια της εκπαίδευσής του, ένα παιδί κόστιζε μόνο 50 δραχμές. Άρα, η τιμή των σκλάβων ήταν υψηλή, εφόσον ξέρουμε, πως το ελάχιστο για να ζήσει κανείς στην Αθήνα ήταν τρεις οβολοί, πως τον 5ο αιώνα, ένας εργάτης εισέπραττε ημερομίσθιο ύψους μιας δραχμής, μια εταίρα νοικιαζόταν δυο δραχμές την ημέρα, ενώ ένα πολυτελές σπίτι στην Αθήνα στοίχιζε από 1.500 έως 2.000 δραχμές.