Ανάμεσα στον Άνθρωπο και στο Σύμπαν φαίνεται να υπάρχει μια άρρηκτη σχέση, που ξεπερνάει το γεγονός ότι είμαστε «κάτοικοι» αυτού τ...
Ανάμεσα στον Άνθρωπο και στο Σύμπαν φαίνεται να υπάρχει μια άρρηκτη σχέση, που ξεπερνάει το γεγονός ότι είμαστε «κάτοικοι» αυτού του τεράστιου ζωντανού Οργανισμού, μια σχέση που εκφράζεται μέσα από την Ερμητική αρχή της Αναλογίας, και που δηλώνει ότι «Όπως είναι πάνω, είναι και κάτω».
Γνώθι Σαυτόν, έλεγαν στο Δελφικό Ιερό του Απόλλωνα, Γνώθι Σαυτόν έλεγε και ο μεγάλος Σωκράτης, Γνώθι Σαυτόν υποστηρίζουν ουσιαστικά όλα τα φιλοσοφικά συστήματα ανατολής και δύσης. «Η Βασιλεία των Ουρανών είναι μέσα σας» έλεγε ο Χριστός. Το ίδιο μήνυμα, ειπωμένο με πολλά και διαφορετικά λόγια…
Όταν βλέπουμε τον «Βιτρούβιο» άνθρωπο του Ντα Βίντσι, τέλειο, συμμετρικό, σε πλήρη αρμονία με τις μαθηματικές αρχές που διέπουν το Σύμπαν, δεν μπορούμε παρά να μη θυμηθούμε ανάλογη αναπαράσταση του ίδιου του Χριστού, που εκφράζει όλες τις δυνάμεις, ιδιότητες και στοιχεία του σύμπαντος.
«Ο μικρόκοσμος και ο μακρόκοσμος σχηματίζουν δύο πόλους, ανάμεσα στους οποίους διαδραματίζεται η ύπαρξη, που μέσω της μετάστασης στο θάνατο, συνδέει το πεπερασμένο με το αιώνιο». Στον Ταοϊσμό είναι η κεντρική και μεσολαβητική δύναμη της μεγάλης Τριάδας Ουρανού-Ανθρώπου-Γης. Στο Ισλάμ υποδηλώνει την παγκόσμια ύπαρξη, τον κρίκο ανάμεσα στο Θεό και τη Φύση. Οι Σούφι τον ορίζουν σαν το «Σύμβολο της παγκόσμιας ύπαρξης».
Ο φιλόσοφος της Αναγέννησης Τζορντάνο Μπρούνο λέει: «…μαθαίνουμε να μην αναζητάμε την απομακρυσμένη από μας θεότητα, αν την έχουμε κοντά μας, ακόμα και μέσα μας, πόσο μάλλον που εμείς οι ίδιοι είμαστε μέσα στους εαυτούς μας…» Κι ακόμη καταλαβαίνουμε πως θεωρεί το σύμπαν σαν μια ζωντανή ολότητα, αφού λέει: «…Αλλά αν η ζωή, γι’ αυτό το σύμπαν είναι στο όλο και επίσης στα μέρη αυτού του όλου, τότε πως έρχεσαι εσύ και δεν επιτρέπεις να είναι στα μέρη των μερών;»
Σύγχρονοι επιστήμονες, όπως ο Μάντελμπροτ, και η θεωρία του Χάους, μιλούν για μια αναλογία ανάμεσα στον μικρόκοσμο και τον μακρόκοσμο, που όσο κι αν φαίνεται «τυχαία», υπακούει σε απλούς μαθηματικούς νόμους, που απλά μέχρι τώρα αγνοούσαμε. «Το DNA σίγουρα δεν μπορεί να προσδιορίσει τον τεράστιο αριθμό των διάφορων βρόγχων ή κυψελίδων αλλά μπορεί να προσδιορίσει μια επαναλαμβανόμενη διαδικασία διακλαδώσεων και ανάπτυξης».
Το «ολογραφικό» μοντέλο του σύμπαντος εκφράζει αρκετά την μυστικιστική αντίληψη για το Όλο που βρίσκεται μέσα στο μέρος, και αντίστροφα. Οι υποατομικές μονάδες της ύλης λειτουργούν απ’ ότι φαίνεται σαν ολογράμματα, που το χαρακτηριστικό τους είναι ότι όσο κι αν τα τεμαχίσουμε συνεχίζουμε να έχουν την αρχική εικόνα που είχε το ολόκληρο ολόγραμμα, μέσα σε κάθε κομμάτι, όσο μικρό κι αν είναι αυτό. «Αν η ύλη και η συνείδηση είναι τύποι βαρυτικών πεδίων, τότε μοιάζουν με διαφορετικούς κυματισμούς στην ίδια λίμνη. Το σύμπαν μοιάζει με ολογραφική πλάκα. Ένα πετραδάκι που πέφτει μέσα στη λίμνη σε οποιοδήποτε σημείο, επηρεάζει ολόκληρη τη λίμνη.»
Έτσι, ακόμα κι αν παραβλέψουμε την παρόμοια μορφή ανάμεσα σ’ ένα άτομο κι ένα ηλιακό σύστημα, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε ότι ερχόμαστε αντιμέτωποι με «παράδοξα», όπως π.χ. το γεγονός ότι η ανθρώπινη καρδιά έχει κλίση 23ο, ακριβώς δηλαδή όση και η κλίση του άξονα της Γης!
Οι μαθηματικές αναλογίες ή Νόμοι πάνω στις οποίες βασίζεται η δημιουργία ολόκληρου του Σύμπαντος, εκφράζονται και στον ίδιο τον άνθρωπο. Πανάρχαιες δοξασίες, γνώσεις γεννημένες στα άδυτα των μυητικών κέντρων όλου του κόσμου, ή στο νου των μεγαλύτερων σοφών που χάραξαν δρόμους για την ανθρωπότητα, μιλάνε για μια τετραπλή όψη της εκδηλωμένης φύσης, που συμβολίζεται με τα αρχετυπικά τέσσερα Στοιχεία:
Γη – Νερό – Αέρας – Φωτιά. Στους ίδιους δρόμους βρίσκουμε την αντίληψη της τετραπλότητας της θνητής φύσης του ανθρώπου, που εκφράζεται μέσα από ένα φυσικό σώμα (Γη), ένα ενεργειακό ζωτικό πεδίο (Νερό), έναν ψυχισμό (Αέρας) και μια νοητική λειτουργία (Φωτιά). Αυτά συσχετίζονται και με τα 4 βασίλεια που εξελίσσονται πάνω στη Γη, των Ορυκτών, των Φυτών, των Ζώων και των Ανθρώπων. Σχετίζονται επίσης με τις 4 κατευθύνσεις του ορίζοντα, τις 4 εποχές, τις 4 φάσεις της Σελήνης (Γέμισμα, Πανσέληνος, Χάση, Νέα Σελήνη), κλπ
Αν δούμε, πάλι, τον άνθρωπο με μια πιο ολοκληρωμένη ματιά, τότε θα πρέπει να συμπεριλάβουμε στην αντίληψη μας γι’ αυτόν, και την αιώνια Ψυχή του, την Πνευματική του υπόσταση, που αναλύεται σε μια Ιερή Τριάδα, ανάλογη με την Θεία Τριάδα πολλών θρησκειών. Μια Τριάδα που επιγραμματικά εκφράζεται σαν Βούληση-Αγάπη-Διάνοια. Κι έτσι, ο τετραπλός φυσικός άνθρωπος, μετατρέπεται στον επταπλό άνθρωπο, που μέσα απ’ αυτόν εκφράζονται οι 7 αρχές του Σύμπαντος, όπως περιγράφονται στην Ερμητική διδασκαλία του Κυμβάλειου:
Η αρχή της Νοητικότητας
Η αρχή της Αναλογίας
Η αρχή της Δόνησης
Η αρχή της Πολικότητας
Η αρχή του Ρυθμού
Η αρχή της Αιτίας και του Αποτελέσματος
Η αρχή του Γένους
Και μέσα από τον επταπλό άνθρωπο, εκφράζονται όλες οι «επτάδες» του σύμπαντος, όπως τα 7 βασικά χρώματα του ουράνιου τόξου, οι 7 βασικές νότες της μουσικής, οι 7 κύριοι πλανήτες (όπως θεωρούνται στην αστρολογία), οι 7 βασικές διαιρέσεις του χρόνου μέσω της εβδομάδας.
Αλλά δεν είναι μόνο αυτά. Ο ίδιος ο άνθρωπος εκφράζει την επταδικότητα και με την ίδια του τη φυσική κατασκευή, με τα 7 κύρια μέρη του σώματος του, τα 7 κύρια όργανα, τις 7 τρύπες στο ανθρώπινο κεφάλι. Και δημιουργεί συλλογικά, σαν ανθρωπότητα, επτάδες άξιες θαυμασμού, όπως τα 7 θαύματα του κόσμου, ή τους 7 σοφούς, κι ακόμη προσπαθεί να επικοινωνήσει με το θείο, μέσω των 7 μυστηρίων της χριστιανικής εκκλησίας.
Κι αν αντιμετωπίσουμε τον άνθρωπο σαν μια ολότητα, που ωστόσο δεν εκφράζεται πλήρως μέσα στον καθένα μας, αλλά μόνο μέρη της μπορούμε εμείς σαν άνθρωποι να εκφράσουμε, τότε ομαδοποιούμαστε σε 12 βασικούς τύπους ανθρώπων, τα λεγόμενα 12 ζώδια. Όμως αυτοί οι ανθρώπινοι τύποι, δεν είναι μόνο όψεις του ανθρώπου, αλλά και ολόκληρου του σύμπαντος, μιας και μέσα από τον αριθμό αυτό εκφράζονται αρχές πολύ υψηλότερες από τον άνθρωπο. Μέσα στο 12 περιλαμβάνονται οι αρχές του 3 και του 4 σε δυναμική σχέση πολλαπλασιασμού, οι 4 φύσεις της ύλης, σε σχέση με τις 3 αρχές του κόσμου, που εκφράζονται σαν Υπερβολή – Αδράνεια – Μεταβλητότητα ή Ισορροπία. Αυτή η δωδεκάδα δεν βρίσκει αναλογική έκφραση μόνο στην Αστρολογία, αλλά και αλλού, όπως στους 12 μήνες, στους οποίους χωρίζουμε το χρόνο, τις 12 φυλές του Ισραήλ, τους 12 μαθητές του Χριστού, τους 12 άθλους του Ηρακλή, τους 12 θεούς του Ολύμπου, και πολλές άλλες δωδεκάδες…
Όλη τούτη η γνώση, όλη τούτη η σοφία, δεν είναι κρυμμένη από μας, ούτε είναι κάπου έξω από μας. Κάποτε ο Σωκράτης έδωσε τη ζωή του στην προσπάθεια να μείνει πιστός στη πεποίθηση του ότι η γνώση είναι μέσα μας, και το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να βρούμε τη μέθοδο να την ανασύρουμε. Στην σύγχρονη εποχή, ένας σημαντικός επιστήμονας, ο Καρλ Γιούγκ, έρχεται και συμπληρώνει αυτή την άποψη, λέγοντας μας ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν πρόσβαση σ’ αυτό που ονόμασε «Συλλογικό Ασυνείδητο». Πρόκειται για ένα μέρος του Εαυτού μας, όπου ενυπάρχουν σε αρχετυπική μορφή όλοι οι Νόμοι που διέπουν το Σύμπαν και τον Εαυτό μας.
Φτάνοντας σ’ αυτό το σημείο μέσα μας, βρίσκοντας τη πρόσβαση στο κόσμο τωνΣυμβόλων και των Αρχετύπων, μπορούμε να βιώσουμε την ενότητα και την πολλαπλότητα, τις αρχές και τους νόμους, την αρχή και το σκοπό του Σύμπαντος και του Ανθρώπου. Όλοι οι Νόμοι, με την μορφή των αριθμών όπως αναφέραμε κάποιους παραπάνω, αλλά όχι μόνο, εκφράζονται μέσα μας με τη μορφή συμβόλων ή μύθων. Σύμβολα και μύθοι πανανθρώπινα και πανάρχαια, σύμβολα όπως το δέντρο, το φίδι, ο ήλιος, η σελήνη, κλπ, μύθοι ηλιακοί και σεληνιακοί, με ήρωες και αντιήρωες, με δράκους, νάνους, ιππότες και πριγκίπισσες, περιμένουν να τους βιώσουμε, να τους κάνουμε δικούς μας, να τους αφήσουμε να μας μιλήσουν… Όχι για να μας γεμίσουν γνώσεις ή πληροφορίες, αλλά για να μας επιτρέψουν να συντονιστούμε με τον Μεγάλο Άνθρωπο, τον Αρχετυπικό Άνθρωπο, που σε κάποια εκδοχή είναι το Σύμπαν ολόκληρο.
Τότε η Σοφία θα έχει χτυπήσει την πόρτα μας… και θα περιμένει να την ζήσουμε και να την μοιραστούμε, απλόχερα και γενναιόδωρα, όπως γενναιόδωρο είναι το Σύμπαν και ο Θεός που ζει μέσα από αυτό.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΑΝΘΡΩΠΟΣ: ΤΟ ΜΕΓΑ ΣΥΜΒΟΛΟ ΤΟΥ ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΥ, Νικ. Λάος, εκδ. Παρασκήνιο, 2002
Ο ΖΩΔΙΑΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΣΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ, Γ.Α. Πλάνας, Εκδ. Νέα Ακρόπολη
ΤΟ ΚΥΜΒΑΛΕΙΟ: Η ΕΡΜΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ, εκδ. Νέα Ακρόπολη, 2002
Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΠΥΘΑΓΟΡΑ, Φρ. Λιονέλ, εκδ. Πύρινος Κόσμος, 1993
ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ, Μ. Ταλμποτ, εκδ. Ιάμβλιχος, 1993
ΧΑΟΣ, ΜΙΑ ΝΕΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗ, Τζ. Γκλέικ, εκδ. Κάτοπτρο, 1987
ΟΙ ΑΠΕΙΡΟΙ ΚΟΣΜΟΙ ΤΟΥ ΤΖ. ΜΠΡΟΥΝΟ, Α. Μ. Πάτερσον, εκδ. Νέα Ακρόπολη, 1991
ΛΕΞΙΚΟ ΣΥΜΒΟΛΩΝ, Τζ. Κούπερ, εκδ. Πύρινος Κόσμος, 1992
«ΕΙΚΟΝΕΣ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΛΑ», Mircea Eliade, Εκδ. Αρσενίδη, 1994.
«ΤΟ ΙΕΡΟ ΚΑΙ ΤΟ ΒΕΒΗΛΟ», Mircea Eliade, Εκδ. Αρσενίδη, 2002
COMMENTS