Το όραμα τού Wolfgang Schäuble για την Ευρώπη και την ευρωζώνη είναι “μη βιώσιμο”, τονίζει ο έγκριτος Αμερικανός οικονομολόγος και πρώ...
Το όραμα τού Wolfgang Schäuble για την Ευρώπη και την ευρωζώνη είναι “μη βιώσιμο”, τονίζει ο έγκριτος Αμερικανός οικονομολόγος και πρώην σύμβουλος του Γιάννη Βαρουφάκη, James Galbraith
Οξύτατη κριτική στην ευρωπαϊκή ηγεσία, τη γερμανική κυβέρνηση και τους θεσμούς για το τρίτο μνημόνιο που υπαγόρευσαν στην Ελλάδα ασκεί ο James Galbraith, ο Αμερικανός οικονομολόγος, σύμβουλος του πρώην υπουργού Οικονομικών Γιάννη Βαρουφάκη και μέλος της περίφημης “μυστικής ομάδας της δραχμής”.
Σε συνέντευξή του στο bankingnews.gr, ο κ. Galbraith αμφισβητεί ανοιχτά το αν πραγματικά επιτεύχθηκε συμφωνία στις Βρυξέλλες ή αν τα νέα μέτρα επιβλήθηκαν στην Ελλάδα ως μονόδρομος για την παραμονή στο ευρώ, ενώ θέτει το ερώτημα, αν πραγματικά είναι βιώσιμο το όραμα που έχει ο Wolfgang Schäuble για την Ευρώπη και την ευρωζώνη.
Ο 63χρονος γνωστός οικονομολόγος μιλά με διθυραμβικά σχόλια για τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, τονίζοντας πως είναι ένας “από τους πιο ταλαντούχους πολιτικούς στην παγκόσμια πολιτική σκηνή”.
Αναφερόμενος στην συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝ.ΕΛ., μιλά για μία “δοκιμασμένη και πολύ πειθαρχημένη πολιτική ομάδα” που δεν θα καταρρεύσει και επισημαίνει ότι οι 155 βουλευτές εφαρμόζουν αυτό το μνημόνιο, “επειδή η εναλλακτική λύση, όπως αυτή τους παρουσιάστηκε σαφέστατα τον Ιούλιο, ήταν πολύ πιο δύσκολη”.
“Η ευρωζώνη θα πρέπει να αλλάξει ή δεν θα είναι πια βιώσιμη”, υπογραμμίζει ο κ. Galbraith και συμπληρώνει, μεταξύ άλλων:
“Το ευρωπαϊκό σχέδιο βρίσκεται σε μεγάλο κίνδυνο, ως αποτέλεσμα της κακής διαχείρισης της οικονομικής πολιτικής που εφαρμόστηκε”.
Όσο για το σχέδιο που προετοιμαζόταν από την “ομάδα της δραχμής” στο υπουργείο Οικονομικών, υπό τις κατευθύνσεις του Γιάννη Βαρουφάκη, ο κ. Galbraith σχολιάζει σχετικά:
“Δεν υπήρξε ποτέ η πρωτοβουλία επιστροφής στη δραχμή από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης.
(…) Ήταν απαραίτητο να έχουν γίνει κάποιες προκαταρκτικές προετοιμασίες έτσι ώστε να γνωρίζουμε τι θα έπρεπε να κάνουμε.”
Διαβάστε αναλυτικά τη συνέντευξη του James Galbraith
- Πώς αποτιμάτε τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στις Βρυξέλλες; Είναι ένα καλό αποτέλεσμα; Ποιο από τα μέτρα λιτότητας που συμφωνήθηκαν κρίνετε εσείς ως ανεφάρμοστο; Και θα αλλάζατε στο πρόγραμμα λιτότητας που εφαρμόζεται στην Ελλάδα;
Πρώτα απ 'όλα θα αμφισβητούσα αν υπήρξε πραγματικά συμφωνία.
Το μνημόνιο ουσιαστικά υπαγορεύτηκε στην ελληνική κυβέρνηση και είναι υποχρεωμένοι να το επικυρώσουν.
Είναι υπερβολικό να το ονομάσουμε συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών.
H ελληνική κυβέρνηση είχε σαφή εικόνα των προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας και επιδίωκε να αλλάξει πολλές από τις διατάξεις που περιείχε το προηγούμενο μνημόνιο.
Η μία ήταν οι συντάξεις, όπου απαιτούνταν περικοπές που ήταν εξαιρετικά σκληρή για τα πολύ χαμηλά εισοδήματα.
Οι μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά, οι συνθήκες στην αγορά εργασίας, όπου η Ελλάδα είχε υποβληθεί σε κάτι που ήταν ουσιαστικά ένα πείραμα και μία ανήθικη και ριζική απορρύθμιση.
Θα μπορούσα να συνεχίσω (σ.σ. τη λίστα με τις διατάξεις που έπρεπε να αλλάξουν).
Όπως το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων που δεν ήταν ικανό να αποφέρει έσοδα, διότι οι τιμές των προς πώληση στοχοθετούνται πολύ υψηλότερα από τις ρεαλιστικές αποτιμήσεις που θα έχουν σήμερα.
Επίσης ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα δεν είναι εφικτός.
Επομένως, οι παραπάνω τέσσερις απαιτήσεις που η κυβέρνηση επιδίωξε να αλλάξει, αλλά οι δανειστές αρνήθηκαν, δεν είχαν στην πραγματικότητα δεν είχαν να κάνουν με τις αντικειμενικές συνθήκες που επικρατούσαν στην ελληνική οικονομία, αλλά περισσότερο με την πολιτική που ακολουθούν τα θεσμικά όργανα και η ευρωπαϊκή ηγεσία.
Έτσι, δεν υπάρχει λόγος να αναμένουμε ότι τα αποτελέσμα θα είναι ευνοϊκά για την ελληνική οικονομία, το αντίθετο μάλιστα.”
- Ποια είναι η γνώμη σας για τον Αλέξη Τσίπρα; Με τις πρόσφατες εκλογές έθεσε σαφώς εκτός τους αντιφρονούντες. Διακινδύνευσε το μέλλον της χώρας στο ευρώ, αλλά αργότερα έκανε μια στροφή προς τα μέτρα λιτότητας. Πώς το σχολιάζετε αυτό;
Οφείλω να πω, ότι από τότε που γνώρισα τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, κατάλαβα ότι είναι ένας από τους πιο ταλαντούχους πολιτικούς στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή, και στην πραγματικότητα, στην παγκόσμια πολιτική σκηνή σήμερα που μιλάμε.
Το πλοίο που επιχειρεί να πλοηγήσει είναι εξαιρετικά δύσκολο.
Θεωρώ πως ήταν αρκετά αξιοσημείωτο το γεγονός ότι κατάφερε να διατηρήσει τη συνοχή της κυβέρνησής του μέσα σε αυτή την περίοδο αλλά και την εμπιστοσύνη του ελληνικού λαού.
Αυτό και μόνο τού δίνει εύσημα για τα επιτεύγματα αυτά.
Άπαντες στην ελληνική κυβέρνηση θα ήταν οι πρώτοι που θα σας έλεγαν ότι εφαρμόζουν ένα πρόγραμμα το οποίο δεν πιστεύουν.
Το κάνουν, επειδή η εναλλακτική λύση, όπως αυτή τους παρουσιάστηκε σαφέστατα τον Ιούλιο, ήταν πολύ πιο δύσκολη.
- Πιστεύετε ότι ο Αλέξης Τσίπρας θα είναι στην εξουσία σε ένα χρόνο από σήμερα;
Σίγουρα δεν είμαι αρμόδιος για να μιλήσω για τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα.
Θα κάνω ωστόσο δύο παρατηρήσεις:
Ο Αλέξης Τσίπρας είναι ένας εξαιρετικά ταλαντούχος πολιτικός ηγέτης και η άποψη που έχει διατυπωθεί από πολλούς πως υποτίμησε τα μηνύματα των εκλογών είναι λανθασμένη.
Εγώ δεν θα συμμεριστώ τη θέση τους και δεν θα προβώ στο ίδιο λάθος.
Tο δεύτερο που θέλω να επισημάνω είναι ότι η κοινοβουλευτική πλειοψηφία με 145 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και 10 των Ανεξάρτητων Ελλήνων είναι μια δοκιμασμένη και πολύ πειθαρχημένη πολιτική ομάδα και δεν μπορώ να φανταστώ κάποιο συγκεκριμένο λόγο για τον οποίο πρέπει να αναμένουμε ότι θα καταρρεύσει.
Είναι πιθανό ότι θα αντιμετωπίσουν σημαντικές προκλήσεις, ειδικά εάν οι οικονομικές συνθήκες συνεχίζουν να επιδεινώνονται, επειδή οι πολίτες θα ξαναμπούν στο παιχνίδι.
Αλλά και αυτό εγείρει μία άλλη συζήτηση.
- Ποιο είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί στην Ευρώπη ή και στην ευρωζώνη; Προβλέπετε την κατάρρευση της ευρωζώνης;
Δεν είμαι ειδικός στις προβλέψεις. Συγκάλεσα μία διάσκεψη εδώ στο Ώστιν (σ.σ. Τέξας) για την ευρωζώνη, και έχω να πω ότι οι ειδικοί που βρέθηκαν εδώ στις αρχές της περασμένης εβδομάδας κράτησαν μια εξαιρετικά ζοφερή στάση για το μεσοπρόθεσμο μέλλον της νομισματικής ένωσης.
Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται και άνθρωποι που κατέχουν ανώτερες θέσεις στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά και άλλοι που έχουν βαθιά γνώση για την πολιτική και οικονομική δυναμική, είναι μια ομάδα ανθρώπων που αισθανόταν αισιόδοξη και αυτή είναι, επίσης, και η δική μου άποψη.
Η ευρωζώνη θα πρέπει να αλλάξει ή δεν θα είναι πια βιώσιμη.
Το αν θα καταρρεύσει… Το “όταν” και του “που” είναι ένα πρόβλημα που δεν είμαι διατεθειμένος να προβλέψω.
Το ευρωπαϊκό σχέδιο βρίσκεται σε μεγάλο κίνδυνο, ως αποτέλεσμα της κακής διαχείρισης της οικονομικής πολιτικής που εφαρμόστηκε.
- Είστε ένας από τους ανθρώπους που βρισκόταν κοντά στις διαπραγματεύσεις από την αρχή. Πιστεύετε ότι υπήρχε τρόπος να αποφύγουμε αυτό το αποτέλεσμα; Θα μπορούσε η ελληνική πλευρά να έχει διαχειριστεί διαφορετικά τις καταστάσεις;
Σε πορεία τεσσάρων μηνών η ελληνική κυβέρνηση προσπάθησε να υιοθετήσει μία διαφορετική διαπραγματευτική τακτική, εκείνη της ορθολογικής συζήτησης και διαφωνίας, που ήταν και η προσέγγιση του Γιάννη Βαρουφάκη κατά την πρώιμη φάση των διαπραγματεύσεων.
Αργότερα, επιχειρήθηκε μία πολιτική προκειμένου να καταλήξουν σε συμφωνία, κάνοντας παραχωρήσεις.
Κατά τη διαδικασία των τεσσάρων αυτών μηνών, φάνηκε ξεκάθαρα ότι οι πιστωτές δεν έχουν καμία ευελιξία, οι θεσμοί δεν έχουν καμία ευελιξία, βασικά για γραφειοκρατικούς λόγους.
Οι άνθρωποι που διαπραγματεύονται δεν είχαν την εξουσία να κλειδώσουν μία συμφωνία, ήταν αποκλειστικά αρμόδιοι να επιβάλουν τις προηγούμενες συνθήκες.
Οι υπουργοί Οικονομικών δεν έχουν την ευελιξία, καθώς εκπροσωπούν συμφέροντα, κυρίως τα εθνικά πολιτικά συμφέροντα των εκάστοτε κυβερνήσεων.
Σε ανώτερο πολιτικό επίπεδο υπάρχουν άλλες πιέσεις, οι οποίες, επίσης, λειτουργούν εναντίον των Ελλήνων.
Οι Γερμανοί στο μεταξύ προσπάθησαν να τα διαχειριστούν όλα αυτά.
Τελικά ο Wolfgang Schäuble δεν ήταν έτοιμος, δεν αισθάνθηκε ότι ήταν σε θέση να κάνει οποιεσδήποτε παραχωρήσεις, οτιδήποτε.
Λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση αυτή, η ελληνική κυβέρνηση είχε από την αρχή να φέρει σε πέρας μια αδύνατη αποστολή.
- Θα ήθελα να αναφερθώ στο περίφημο σχέδιο επιστροφής στη δραχμή. Φτάσατε στο σημείο όπου ένα τέτοιο σενάριο θα μπορούσε να εφαρμοστεί στην πραγματικότητα;
Θα μπορούσε να εφαρμοστεί στην πραγματικότητα μόνο σε ακραίες συνθήκες, κατά τις οποίες η ελληνική κυβέρνηση θα αναγκαζόταν να λάβει μέτρα έκτακτης ανάγκης, ως αποτέλεσμα μίας εχθρικής αντιμετώπισης που θα διέκοπτε το σύστημα πληρωμών.
Ο υπουργός Οικονομικών, ο πρωθυπουργός ήθελαν την παραμονή στην ευρωζώνη, σίγουρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αυτή ήταν και η απόφαση του ελληνικού λαού.
Δεν υπήρξε ποτέ η πρωτοβουλία επιστροφής στη δραχμή από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης.
Αλλά ναι, υπήρχε μια πιθανότητα να αναγκαστεί να προχωρήσει σε αυτή την επιλογή, εάν η ΕΚΤ, η γερμανική κυβέρνηση και άλλοι αξιωματούχοι, αποφάσιζαν ότι θα διέλυαν το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και το ελληνικό σύστημα πληρωμών οδηγώντας σε χρηματοπιστωτική ασφυξία.
Ήταν απαραίτητο να έχουν γίνει κάποιες προκαταρκτικές προετοιμασίες έτσι ώστε να γνωρίζουμε τι θα έπρεπε να κάνουμε.
- Πώς σχολιάζετε τον ρόλο του Wolfgang Schäuble από τα πρώτα μόλις στάδια της οικονομικής κρίσης;
Ο Wolfgang Schäuble είναι ένας εξαιρετικά ικανός υπουργός Οικονομικών, εκπροσώπησε τα συμφέροντα της κυβέρνησής του με πολύ αποτελεσματικό τρόπο.
Σίγουρα αντιπροσώπευε τις πεποιθήσεις του και εντός των ορίων που είχε θέσει για το δικό του όραμα σχετικά με την Ευρώπη, έκανε ό,τι νόμιζε πως ήταν καλύτερο για την Ευρώπη.
Το πρόβλημα είναι ότι το όραμα αυτό δεν είναι βιώσιμο για το οικονομικό μέλλον της ευρωζώνης, της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Και αυτό οδηγεί προς μια συνεχιζόμενη απόκλιση και μία κοινωνική και πολιτική πίεση στις περιφερειακές χώρες και δεν νομίζω ότι το αντιλαμβάνονται αυτό στη Γερμανία.
Αυτό είναι το δίλημμα.
Ήμουν παρών σε ορισμένες από αυτές τις διαβουλεύσεις.
Ήταν εγκάρδιες, ήταν επαγγελματικές, αλλά ήταν δύσκολες γιατί υπήρχε μια διαφορά ως προς τις απόψεις, υπήρχε διαφορά στις αξίες και μία διαφορά στις πολιτικές θέσεις με τρόπο που κατέστη αδύνατο να γεφυρωθούν οι διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών.
Αθηνά Δημητρακοπούλου
www.bankingnews.gr
Ο 63χρονος γνωστός οικονομολόγος μιλά με διθυραμβικά σχόλια για τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, τονίζοντας πως είναι ένας “από τους πιο ταλαντούχους πολιτικούς στην παγκόσμια πολιτική σκηνή”.
Αναφερόμενος στην συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝ.ΕΛ., μιλά για μία “δοκιμασμένη και πολύ πειθαρχημένη πολιτική ομάδα” που δεν θα καταρρεύσει και επισημαίνει ότι οι 155 βουλευτές εφαρμόζουν αυτό το μνημόνιο, “επειδή η εναλλακτική λύση, όπως αυτή τους παρουσιάστηκε σαφέστατα τον Ιούλιο, ήταν πολύ πιο δύσκολη”.
“Η ευρωζώνη θα πρέπει να αλλάξει ή δεν θα είναι πια βιώσιμη”, υπογραμμίζει ο κ. Galbraith και συμπληρώνει, μεταξύ άλλων:
“Το ευρωπαϊκό σχέδιο βρίσκεται σε μεγάλο κίνδυνο, ως αποτέλεσμα της κακής διαχείρισης της οικονομικής πολιτικής που εφαρμόστηκε”.
Όσο για το σχέδιο που προετοιμαζόταν από την “ομάδα της δραχμής” στο υπουργείο Οικονομικών, υπό τις κατευθύνσεις του Γιάννη Βαρουφάκη, ο κ. Galbraith σχολιάζει σχετικά:
“Δεν υπήρξε ποτέ η πρωτοβουλία επιστροφής στη δραχμή από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης.
(…) Ήταν απαραίτητο να έχουν γίνει κάποιες προκαταρκτικές προετοιμασίες έτσι ώστε να γνωρίζουμε τι θα έπρεπε να κάνουμε.”
Διαβάστε αναλυτικά τη συνέντευξη του James Galbraith
- Πώς αποτιμάτε τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στις Βρυξέλλες; Είναι ένα καλό αποτέλεσμα; Ποιο από τα μέτρα λιτότητας που συμφωνήθηκαν κρίνετε εσείς ως ανεφάρμοστο; Και θα αλλάζατε στο πρόγραμμα λιτότητας που εφαρμόζεται στην Ελλάδα;
Πρώτα απ 'όλα θα αμφισβητούσα αν υπήρξε πραγματικά συμφωνία.
Το μνημόνιο ουσιαστικά υπαγορεύτηκε στην ελληνική κυβέρνηση και είναι υποχρεωμένοι να το επικυρώσουν.
Είναι υπερβολικό να το ονομάσουμε συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών.
H ελληνική κυβέρνηση είχε σαφή εικόνα των προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας και επιδίωκε να αλλάξει πολλές από τις διατάξεις που περιείχε το προηγούμενο μνημόνιο.
Η μία ήταν οι συντάξεις, όπου απαιτούνταν περικοπές που ήταν εξαιρετικά σκληρή για τα πολύ χαμηλά εισοδήματα.
Οι μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά, οι συνθήκες στην αγορά εργασίας, όπου η Ελλάδα είχε υποβληθεί σε κάτι που ήταν ουσιαστικά ένα πείραμα και μία ανήθικη και ριζική απορρύθμιση.
Θα μπορούσα να συνεχίσω (σ.σ. τη λίστα με τις διατάξεις που έπρεπε να αλλάξουν).
Όπως το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων που δεν ήταν ικανό να αποφέρει έσοδα, διότι οι τιμές των προς πώληση στοχοθετούνται πολύ υψηλότερα από τις ρεαλιστικές αποτιμήσεις που θα έχουν σήμερα.
Επίσης ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα δεν είναι εφικτός.
Επομένως, οι παραπάνω τέσσερις απαιτήσεις που η κυβέρνηση επιδίωξε να αλλάξει, αλλά οι δανειστές αρνήθηκαν, δεν είχαν στην πραγματικότητα δεν είχαν να κάνουν με τις αντικειμενικές συνθήκες που επικρατούσαν στην ελληνική οικονομία, αλλά περισσότερο με την πολιτική που ακολουθούν τα θεσμικά όργανα και η ευρωπαϊκή ηγεσία.
Έτσι, δεν υπάρχει λόγος να αναμένουμε ότι τα αποτελέσμα θα είναι ευνοϊκά για την ελληνική οικονομία, το αντίθετο μάλιστα.”
- Ποια είναι η γνώμη σας για τον Αλέξη Τσίπρα; Με τις πρόσφατες εκλογές έθεσε σαφώς εκτός τους αντιφρονούντες. Διακινδύνευσε το μέλλον της χώρας στο ευρώ, αλλά αργότερα έκανε μια στροφή προς τα μέτρα λιτότητας. Πώς το σχολιάζετε αυτό;
Οφείλω να πω, ότι από τότε που γνώρισα τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, κατάλαβα ότι είναι ένας από τους πιο ταλαντούχους πολιτικούς στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή, και στην πραγματικότητα, στην παγκόσμια πολιτική σκηνή σήμερα που μιλάμε.
Το πλοίο που επιχειρεί να πλοηγήσει είναι εξαιρετικά δύσκολο.
Θεωρώ πως ήταν αρκετά αξιοσημείωτο το γεγονός ότι κατάφερε να διατηρήσει τη συνοχή της κυβέρνησής του μέσα σε αυτή την περίοδο αλλά και την εμπιστοσύνη του ελληνικού λαού.
Αυτό και μόνο τού δίνει εύσημα για τα επιτεύγματα αυτά.
Άπαντες στην ελληνική κυβέρνηση θα ήταν οι πρώτοι που θα σας έλεγαν ότι εφαρμόζουν ένα πρόγραμμα το οποίο δεν πιστεύουν.
Το κάνουν, επειδή η εναλλακτική λύση, όπως αυτή τους παρουσιάστηκε σαφέστατα τον Ιούλιο, ήταν πολύ πιο δύσκολη.
- Πιστεύετε ότι ο Αλέξης Τσίπρας θα είναι στην εξουσία σε ένα χρόνο από σήμερα;
Σίγουρα δεν είμαι αρμόδιος για να μιλήσω για τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα.
Θα κάνω ωστόσο δύο παρατηρήσεις:
Ο Αλέξης Τσίπρας είναι ένας εξαιρετικά ταλαντούχος πολιτικός ηγέτης και η άποψη που έχει διατυπωθεί από πολλούς πως υποτίμησε τα μηνύματα των εκλογών είναι λανθασμένη.
Εγώ δεν θα συμμεριστώ τη θέση τους και δεν θα προβώ στο ίδιο λάθος.
Tο δεύτερο που θέλω να επισημάνω είναι ότι η κοινοβουλευτική πλειοψηφία με 145 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και 10 των Ανεξάρτητων Ελλήνων είναι μια δοκιμασμένη και πολύ πειθαρχημένη πολιτική ομάδα και δεν μπορώ να φανταστώ κάποιο συγκεκριμένο λόγο για τον οποίο πρέπει να αναμένουμε ότι θα καταρρεύσει.
Είναι πιθανό ότι θα αντιμετωπίσουν σημαντικές προκλήσεις, ειδικά εάν οι οικονομικές συνθήκες συνεχίζουν να επιδεινώνονται, επειδή οι πολίτες θα ξαναμπούν στο παιχνίδι.
Αλλά και αυτό εγείρει μία άλλη συζήτηση.
- Ποιο είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί στην Ευρώπη ή και στην ευρωζώνη; Προβλέπετε την κατάρρευση της ευρωζώνης;
Δεν είμαι ειδικός στις προβλέψεις. Συγκάλεσα μία διάσκεψη εδώ στο Ώστιν (σ.σ. Τέξας) για την ευρωζώνη, και έχω να πω ότι οι ειδικοί που βρέθηκαν εδώ στις αρχές της περασμένης εβδομάδας κράτησαν μια εξαιρετικά ζοφερή στάση για το μεσοπρόθεσμο μέλλον της νομισματικής ένωσης.
Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται και άνθρωποι που κατέχουν ανώτερες θέσεις στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά και άλλοι που έχουν βαθιά γνώση για την πολιτική και οικονομική δυναμική, είναι μια ομάδα ανθρώπων που αισθανόταν αισιόδοξη και αυτή είναι, επίσης, και η δική μου άποψη.
Η ευρωζώνη θα πρέπει να αλλάξει ή δεν θα είναι πια βιώσιμη.
Το αν θα καταρρεύσει… Το “όταν” και του “που” είναι ένα πρόβλημα που δεν είμαι διατεθειμένος να προβλέψω.
Το ευρωπαϊκό σχέδιο βρίσκεται σε μεγάλο κίνδυνο, ως αποτέλεσμα της κακής διαχείρισης της οικονομικής πολιτικής που εφαρμόστηκε.
- Είστε ένας από τους ανθρώπους που βρισκόταν κοντά στις διαπραγματεύσεις από την αρχή. Πιστεύετε ότι υπήρχε τρόπος να αποφύγουμε αυτό το αποτέλεσμα; Θα μπορούσε η ελληνική πλευρά να έχει διαχειριστεί διαφορετικά τις καταστάσεις;
Σε πορεία τεσσάρων μηνών η ελληνική κυβέρνηση προσπάθησε να υιοθετήσει μία διαφορετική διαπραγματευτική τακτική, εκείνη της ορθολογικής συζήτησης και διαφωνίας, που ήταν και η προσέγγιση του Γιάννη Βαρουφάκη κατά την πρώιμη φάση των διαπραγματεύσεων.
Αργότερα, επιχειρήθηκε μία πολιτική προκειμένου να καταλήξουν σε συμφωνία, κάνοντας παραχωρήσεις.
Κατά τη διαδικασία των τεσσάρων αυτών μηνών, φάνηκε ξεκάθαρα ότι οι πιστωτές δεν έχουν καμία ευελιξία, οι θεσμοί δεν έχουν καμία ευελιξία, βασικά για γραφειοκρατικούς λόγους.
Οι άνθρωποι που διαπραγματεύονται δεν είχαν την εξουσία να κλειδώσουν μία συμφωνία, ήταν αποκλειστικά αρμόδιοι να επιβάλουν τις προηγούμενες συνθήκες.
Οι υπουργοί Οικονομικών δεν έχουν την ευελιξία, καθώς εκπροσωπούν συμφέροντα, κυρίως τα εθνικά πολιτικά συμφέροντα των εκάστοτε κυβερνήσεων.
Σε ανώτερο πολιτικό επίπεδο υπάρχουν άλλες πιέσεις, οι οποίες, επίσης, λειτουργούν εναντίον των Ελλήνων.
Οι Γερμανοί στο μεταξύ προσπάθησαν να τα διαχειριστούν όλα αυτά.
Τελικά ο Wolfgang Schäuble δεν ήταν έτοιμος, δεν αισθάνθηκε ότι ήταν σε θέση να κάνει οποιεσδήποτε παραχωρήσεις, οτιδήποτε.
Λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση αυτή, η ελληνική κυβέρνηση είχε από την αρχή να φέρει σε πέρας μια αδύνατη αποστολή.
- Θα ήθελα να αναφερθώ στο περίφημο σχέδιο επιστροφής στη δραχμή. Φτάσατε στο σημείο όπου ένα τέτοιο σενάριο θα μπορούσε να εφαρμοστεί στην πραγματικότητα;
Θα μπορούσε να εφαρμοστεί στην πραγματικότητα μόνο σε ακραίες συνθήκες, κατά τις οποίες η ελληνική κυβέρνηση θα αναγκαζόταν να λάβει μέτρα έκτακτης ανάγκης, ως αποτέλεσμα μίας εχθρικής αντιμετώπισης που θα διέκοπτε το σύστημα πληρωμών.
Ο υπουργός Οικονομικών, ο πρωθυπουργός ήθελαν την παραμονή στην ευρωζώνη, σίγουρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αυτή ήταν και η απόφαση του ελληνικού λαού.
Δεν υπήρξε ποτέ η πρωτοβουλία επιστροφής στη δραχμή από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης.
Αλλά ναι, υπήρχε μια πιθανότητα να αναγκαστεί να προχωρήσει σε αυτή την επιλογή, εάν η ΕΚΤ, η γερμανική κυβέρνηση και άλλοι αξιωματούχοι, αποφάσιζαν ότι θα διέλυαν το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και το ελληνικό σύστημα πληρωμών οδηγώντας σε χρηματοπιστωτική ασφυξία.
Ήταν απαραίτητο να έχουν γίνει κάποιες προκαταρκτικές προετοιμασίες έτσι ώστε να γνωρίζουμε τι θα έπρεπε να κάνουμε.
- Πώς σχολιάζετε τον ρόλο του Wolfgang Schäuble από τα πρώτα μόλις στάδια της οικονομικής κρίσης;
Ο Wolfgang Schäuble είναι ένας εξαιρετικά ικανός υπουργός Οικονομικών, εκπροσώπησε τα συμφέροντα της κυβέρνησής του με πολύ αποτελεσματικό τρόπο.
Σίγουρα αντιπροσώπευε τις πεποιθήσεις του και εντός των ορίων που είχε θέσει για το δικό του όραμα σχετικά με την Ευρώπη, έκανε ό,τι νόμιζε πως ήταν καλύτερο για την Ευρώπη.
Το πρόβλημα είναι ότι το όραμα αυτό δεν είναι βιώσιμο για το οικονομικό μέλλον της ευρωζώνης, της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Και αυτό οδηγεί προς μια συνεχιζόμενη απόκλιση και μία κοινωνική και πολιτική πίεση στις περιφερειακές χώρες και δεν νομίζω ότι το αντιλαμβάνονται αυτό στη Γερμανία.
Αυτό είναι το δίλημμα.
Ήμουν παρών σε ορισμένες από αυτές τις διαβουλεύσεις.
Ήταν εγκάρδιες, ήταν επαγγελματικές, αλλά ήταν δύσκολες γιατί υπήρχε μια διαφορά ως προς τις απόψεις, υπήρχε διαφορά στις αξίες και μία διαφορά στις πολιτικές θέσεις με τρόπο που κατέστη αδύνατο να γεφυρωθούν οι διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών.
Αθηνά Δημητρακοπούλου
www.bankingnews.gr
COMMENTS