Το Αναγκαστικό Δίκαιο | Συγκλονιστική ομιλία Έλληνα αγρότη

Το Αναγκαστικό Δίκαιο |-Συγκλονιστική ομιλία Έλληνα αγρότη

Αυτός που δεν αντιδρά δεν έχει εκπαιδευτεί στο να σκέφτεται.

Αν πας κόντρα στο σύστημα θα σου επιτεθεί χρησιμοποιώντας άπειρα επιχειρήματα για να φανείς εσύ ο φταίχτης, για να σταματήσεις να αντιδράς, για να κερδίσουν....

Τι είναι το Αναγκαστικό Δίκαιο;

Με αφορμή βίντεο που ανέβηκε στο youtube -''Συγκλονιστικη ομιλια Έλληνα αγρότη'' που ζητά την παρέμβαση εισαγγελέα για την εθνική προδοσία.

Τον δικό τους αγώνα δίνουν εδώ και περίπου μια εβδομάδα οι αγρότες στα μπλόκα ανά την Ελλάδα με ορισμένους να κάνουν και τον γύρο του... διαδικτύου!
Ένας από αυτούς είναι και ο κύριος στο παρακάτω βίντεο, ο οποίος συγκλόνισε με την ομιλία του... Δείτε το παρακάτω βίντεο και θα καταλάβετε:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ  1   = ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΚΛΑΔΟΙ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ=

ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΔΙΚΑΙΟΥ                                                            ENOTHTA  1.1

ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΔΙΚΑΙΟΥ………………………………………...13

ΔΙΚΑΙΟ: είναι το σύνολο των κανόνων οι οποίοι ρυθμίζουν υποχρεωτικά την οργάνωση μιας κοινωνίας σε κράτος ,την λειτουργία της κοινωνίας αυτής ,και την κοινωνική συμβίωση των μελών της.

Λέξη δίκαιο είναι από το δεικνυμι =ορθή κατευθυντήρια γραμμή.

Δίκαιο= υποχρεωτικοί κανόνες που ρυθμίζουν την ανθρώπινη  συμβίωση των ανθρώπων (με ή χωρίς κυρώσεις )  με σκοπό την επίτευξη της κοινωνικής ειρήνης και αφορά ανθρώπους (έμψυχη έλλογη ύλη) που ζουν σε μια κοινωνία

1.1.1 ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ……....……………………....13

Οι κανόνες δικαίου φανερώνουν πως θα πρέπει να ρυθμίζεται η συμπεριφορά των ανθρώπων και όχι πως είναι πραγματικά  (π.χ κάποιος κλέβει πορτοφόλια ).

Το ότι ο νόμος απαγορεύει την κλοπή δεν σημαίνει και ότι δεν γίνεται!!!

Ο κανονιστικός χαρακτήρας του δικαίου συνίσταται ότι περιέχει κανόνες που πρέπει κάτι να ρυθμίζεται και όχι όπως πραγματικά είναι , δηλ αναφέρεται στο δέον και  όχι στο ον και είναι ένα μέτρο του τι είναι σωστό και τι όχι και με αυτό να ευθυγραμμιζόμαστε.

Το δίκαιο χαρακτηρίζεται:

1. από γενικότητα,
2. κανόνες είναι απρόσωποι και αφηρημένοι (δεν είναι για μια συγκεκριμένη περίπτωση ούτε εξαντλείται σε μια εφαρμογή),

Το δίκαιο είναι ρύθμιση:

1. -ετερόνομη αφού η κοινωνική συμπεριφορά επιβάλλεται στον άνθρωπο από την θέληση της οργανωμένης σε Κράτος κοινωνίας ,ανεξάρτητα από την βούληση του ανθρώπου –μέλους της κοινωνίας αυτής

Το δίκαιο δεν το ενδιαφέρει:

1. -το εσωτερικό δίκαιο (φόβος για ποινή ή γιατί έτσι πιστεύει ότι είναι το σωστό)
2. -για την αιτία ή το ψυχολογικό υπόβαθρο που σε έκανε να συμμορφωθείς με το νόμο αλλά με το αποτέλεσμα ότι τελικά συμμορφώθηκες

Το δίκαιο ρυθμιζει:

1. την εξωτερική συμπεριφορά και όχι τον εσωτερικό κόσμο των ανθρώπων
2. Επιτακτικά (υποχρεωτικά ) την συμπεριφορά των ανθρώπων

Η επίτευξη της αρμονικής συμβίωσης εξασφαλίζεται από το κράτος (αρμοδία όργανα) με κυρώσεις (ποινές). Η επιτακτικοτητα δεν σημαίνει ότι ο άνθρωπος δεν θα ενεργήσει διαφορετικά!! Αν όμως το κάνει θα υποστεί τις συνέπειες της παράβασης κανόνων δικαίου (π.χ κάποιος κλέβει παρόλο που ξέρει ότι απαγορεύεται η κλοπή , αν συλληφθεί θα υποστεί τις συνέπειες).

1.1.2 ΘΕΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ……………………………………………………..….14

θετικό δίκαιο:

1. είναι το δίκαιο που αποτελεί το αντικείμενο της νομικής επιστήμης
2. η μελέτη και η ερμηνεία το θετικού δικαίου αποτελεί αντικείμενο του νομικού επιστήμονα
3. ως φαινόμενο προσεγγίζεται απο φιλοσοφική ,ιστορική ,κοινωνιολογική, συγκριτική πολιτική επιστήμη

θετικό (ή ισχύον ) δίκαιο =το σύνολο των κανόνων που ισχύουν σε συγκεκριμένη κοινωνία και σε συγκεκριμένο χρόνο και προέρχεται από τα αρμοδία νομοθετικά όργανα κάθε πολιτείας

1.1.3 ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΟ –ΕΝΔΟΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ…………………………….….14

Αναγκαστικό δίκαιο =είναι το σύνολο κανόνων υποχρεωτικής εφαρμογής (δημόσιας τάξης) οι οποίοι ισχύουν ανεξάρτητα από την θέληση των ιδιωτών(π χ για έγκυρη μεταβίβαση κυριότητας ακινήτου πρέπει να συνταχθεί συμβολαιογραφικό έγγραφο και αυτό να μεταγραφεί στο υποθηκοφυλακείο, αν δεν ακολουθηθεί αυτή η σειρά και αυτός ο τρόπος τότε δεν γίνεται έγκυρη μεταβίβαση ακινήτου)

Ενδοτικό δίκαιο= είναι κανόνες που η πρωτοβουλία αφήνεται στους ιδιώτες  και σε περίπτωση που αυτοί δεν  προβλέψουν ή δεν συμφωνήσουν τότε εφαρμόζονται οι κανόνες ενδοτικού δικαίου (πχ συμφωνία εκμισθωτή και μισθωτή για την πληρωμή ενοικίου στο τέλος μήνα)

1.1.4 ΔΙΚΑΙΟ –ΗΘΙΚΗ -ΗΘΗ-ΕΘΙΜΟΤΥΠΙΑ –ΣΥΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΗΘΗ….15

Δίκαιο= ρυθμίζει ανθρώπινη συμβίωση δηλ ανθρώπινες σχέσεις

1. δεν ρυθμίζονται οι φιλικές και ερωτικές σχέσεις
2. γάμος και μνηστεία ρυθμίζονται από κανόνες δικαίου (έννομες σχέσεις)
3. κανόνες δικαίου αποτελούν το ηθικό μίνιμουμ που η κοινωνία απαιτεί από τα μέλη της

Ηθική= σύνολο αντιλήψεων για το τι είναι καλό

Κανόνες Δίκαιου  και  Κανόνες Ηθικής

1. απευθύνονται στην βούληση των ατόμων με κανόνες, δηλ με επιταγές και απαγορεύσεις-
2. σε ορισμένες περιπτώσεις συμπίπτουν (κλοπή , ανθρωποκτονία)
3. έχουν σημαντικότατες διαφορές:

a.            Κανόνες Δίκαιου  ρυθμίζουν εξωτερική συμπεριφορά ενώ οι Κανόνες Ηθικής ρυθμίζουν το εσωτερικό είναι των ανθρώπων

b.            Κανόνες Δίκαιου περιέχουν ρύθμιση ετερόνομη η οποία επιβάλλεται στον άνθρωπο από την οργανωμένη σε κράτος κοινωνία  ενώ οι  Κανόνες Ηθικής περιέχουν ρύθμιση αυτόνομη η οποία πηγάζει από την ίδια την συνείδηση του ατόμου 

c.            Κανόνες Δίκαιου ρυθμίζουν επιτακτικά την συμπεριφορά του ατόμου και η μη τήρηση των κανόνων συνεπάγεται κυρώσεις  ενώ  στους  Κανόνες Ηθικής με την μη τήρηση τους επιφέρει μόνο  τύψεις και κοινωνική αποδοκιμασία

Η διάκριση δικαίου και ηθικής εξηγείται από την διαφορά του σκοπού τους:

1. Δίκαιο= εξασφαλίζει τη ειρηνική συμβίωση των ανθρώπων και απευθύνεται στον μέσο άνθρωπο
2. Ηθική= έχει σκοπό να καταστήσει τον άνθρωπο τέλειο και απευθύνεται στον τέλειο

Χρηστά Ήθη= αντιλήψεις περί ηθικής που επικρατούν σε συγκεκριμένη κοινωνία

Δεν αποτελούν κανόνες δικαίου παρά μόνο αν καθιερώνονται από συγκεκριμένες διατάξεις δικαίου  οι οποίες καλούνται χρηστά ήθη (πχ 

-άρθρο 178 Α.Κ : Δικαιοπραξίες -κεφ 5^ο: Δικαιοπραξία που αντιβαίνει (αντίθετη )στα χρηστά ήθη είναι άκυρη)

Ήθη:

a.    αποτελούνται από  κανόνες κοινωνικής ευπρέπειας και εθιμοτυπίας μιας κοινωνίας

b.   επιφέρουν έννομες συνέπειες μόνο όπου αυτό αναφέρεται ρητά στο δίκαιο (πχ απαγόρευση ανάκλησης δωρεάς  για λόγους ευπρέπειας)  

Εθιμοτυπία= χαρακτηρίζονται οι κανόνες κοινωνικής συμπεριφοράς (χαιρετισμός)  που κυριαρχούν σε μια κοινωνία

 

Συναλλακτικά ήθη= θεωρούνται οι καθιερωμένοι τρόποι ενέργειας και συμπεριφοράς στις συναλλαγές και χρησιμεύουν για να συμπληρώσουν ή να ερμηνεύσουν τις συμβάσεις (πχ απαιτούμενη επιμέλεια στη συσκευασία και μεταφορά εύθραυστων υλικών

-άρθρο 200 Α.Κ : Δικαιοπραξίες -κεφ 5^ο-Ερμηνεία Συμβάσεων: ερμηνεία συμβάσεων όπως απαιτεί η καλή πίστη αφού λάβουμε υπ όψιν και τα συναλλακτικά ήθη

-άρθρο 288 Α.Κ :Ενοχικό Δίκαιο- κεφ 1^ο –Η Υποχρέωση Παροχής Γενικά:ο οφειλέτης έχει υποχρέωση να εκπληρώσει την παροχή  όπως απαιτεί η καλή πίστη αφού λάβουμε υπ όψιν και τα συναλλακτικά ήθη

Η ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΣΕ ΚΛΑΔΟΥΣ                                                   ENOTHTA 1.2

Η ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΣΕ ΚΛΑΔΟΥΣ………………………..……….17

ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ			ΔΙΕΘΝΕΣ
ΔΗΜΟΣΙΟ	ΙΔΙΩΤΙΚΟ		ΔΗΜΟΣΙΟ ΔΙΕΘΝΕΣ	ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ	ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΔΙΕΘΝΕΣ
ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ	ΑΣΤΙΚΟ
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ	ΕΜΠΟΡΙΚΟ
ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ	ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ  ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ
ΠΟΙΝΙΚΟ
ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ	ΑΤΟΜΙΚΟ ΕΡΓΑΤΙΚΟ
ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ ΕΡΓΑΤΙΚΟ (στο μεγαλύτερο μέρος του)
ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ

Εσωτερικό Δίκαιο= Είναι αυτό που ρυθμίζει τις έννομες σχέσεις που δημιουργούνται και εκτυλίσσονται στο εσωτερικό ενός κράτους

Διεθνές Δίκαιο = Είναι αυτό που ρυθμίζει τις σχέσεις μεταξύ των διαφορετικών κρατών και τις βιοτικές σχέσεις ανθρώπων που συνδέονται με κάποιο τρόπο με το άλλο κράτος (πχ επαγγελματική δραστηριότητα αλλοδαπού στην Ελλάδα)

1.2.1 ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ……………………………………………….17

Το Εσωτερικό Δίκαιο χωρίζεται σε 2 κλάδους :

1. Δημόσιο Δίκαιο = είναι το σύνολο των κανόνων στους οποίους  μετέχει  το κράτος ή νπδδ ως φορέας δημόσιας εξουσίας  -αναφέρεται στον κρατικό χώρο - και το

2. Ιδιωτικό Δίκαιο = είναι το σύνολο των κανόνων που παρέχουν δικαιώματα ή δημιουργούν υποχρεώσεις  των οποίων φορέας μπορεί να είναι ο καθένας μας ιδιώτης.  (πχ το κράτος ή νπδδ μπορεί να ενεργεί ως ιδιώτης όταν αγοράζει μολύβια για ένα υπουργείο γιατί σε αυτές τις περιπτώσεις δεν ενεργεί ως φορέας δημόσιας εξουσίας)  -αναφέρεται στον  χώρο  της κοινωνίας- 

Αυτή η αυστηρή  διάκριση μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού δικαίου αντιστοιχεί στη στεγανή διάκριση μεταξύ κράτους και κοινωνίας

I. ΔΗΜΟΣΙΟ ΔΙΚΑΙΟ…………………………………………………………..18

Στο Δημόσιο Δίκαιο ανήκουν συστήματα κανόνων με βασικές μεταξύ τους διαφορές:

1. Συνταγματικό Δίκαιο= εξετάζει τον θεμελιώδη νόμο της πολιτείας δηλ το Σύνταγμα –ορίζεται το σύνολο κανόνων που ρυθμίζουν την μορφή και τις οργανωτικές βάσεις του πολιτεύματος ενός Κράτους , την διάκριση των λειτουργιών ,τα βασικά όργανα της πολιτείας ,την σχέση εξουσίας-κοινωνίας , την θέση ατόμου μέσα στο πολιτειακό σύνολο, τα όρια κρατικής εξουσίας και τα δικαιώματα των ανθρώπων.
2. Διοικητικό Δίκαιο = ρυθμίζει την οργάνωση και λειτουργία της δημόσιας διοίκησης (κεντρικών-περιφερειακών οργάνων κράτους-τοπική αυτοδιοίκηση ,νπδδ ειδικών σκοπών) , τις σχέσεις τόσο ανάμεσα στο κράτος και δημόσιους οργανισμούς όσο και ανάμεσα στο κράτος και στους πολίτες (αστική ευθύνη δημοσίου)
3. Δημοσιονομικό Δίκαιο= συγκροτείται από κανόνες που αναφέρονται στην είσπραξη, διαχείριση και διανομή των πόρων του κράτους. Τμήμα του είναι το Φορολογικό Δίκαιο
4. Ποινικό Δίκαιο= καθορίζει τις αξιόποινες πράξεις και τις ποινικές κυρώσεις που αυτές επισύρουν-ο κλάδος αυτός ανήκει στο δημόσιο δίκαιο γιατί η πολιτεία διώκει τα αδικήματα λαμβάνοντας υπ όψιν το δημόσιο συμφέρον και όχι το ιδιωτικό συμφέρον
5. Δικονομικό Δίκαιο= (Αστικό -Ποινικό-Διοικητικό) είναι το σύνολο κανόνων που ρυθμίζουν τον τρόπο οργάνωσης και απονομής δικαιοσύνης δηλ ρυθμίζουν την οργάνωση , την δικαιοδοσία, την αρμοδιότητα και την λειτουργία δικαστηρίων.
1. Πολιτική Δικονομία (Αστικό ) =υπάγεται η διαδικασία επίλυσης διαφορών των ιδιωτών
2. Ποινική Δικονομία (Ποινικό) = ρυθμίζει την προετοιμασία και διεξαγωγή της ποινικής δίκης  
3. Διοικητική Δικονομία (Διοικητικό) = είναι η διαδικασία του δικαστικού έλεγχου της δραστηριότητας της δημόσιας διοίκησης καθώς και των διαφορών που αναδύονται από την δράση της τόσο τους κόλπους της όσο και για τις διαφορές που δημιουργούνται ανάμεσα στη δημόσιας διοίκησης  με ιδιώτες

ΙΕΡΑΡΧΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ
ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ (ιδιωτικές διαφορές)	ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ-ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ	ΕΦΕΤΕΙΟ	ΑΡΕΙΟΣ ΠΑΓΟΣ
	Πρωτοβάθμιο	Δευτεροβάθμιο	Δεν δικάζει υπόθεση αλλά απόφαση για την σωστή εφαρμογή νόμου
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ (διοικητικές διαφορές)	ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ	ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΦΕΤΕΙΟ	ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ της ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
	Πρωτοβάθμιο	Καταρχήν Δευτεροβάθμιο	Με δικαστικές και διοικητικές αρμοδιότητες που καθορίζονται από το άρθρο 95 Συντάγματος
ΠΟΙΝΙΚΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ (ποινικές διαφορές)	ΠΤΑΙΣΜΑΤΟ- ΔΙΚΕΙΟ	ΠΛΗΜΜΕΛΕΙΟ- ΔΙΚΕΙΟ	ΕΦΕΤΕΙΟ	ΚΑΚΟΥΡΓΙΟ- ΔΙΚΕΙΟ
				Μικτό ορκωτό δικαστήριο  αποτελούμενο από τακτικούς δικαστές και ενόρκους για κακουργήματα και πολιτικά εγκλήματα

6. Εκκλησιαστικό Δίκαιο= σύνολο κανόνων που ρυθμίζει την οργάνωση και λειτουργία της εκκλησίας και την σχέση της με την πολιτεία και τους πολίτες

7. Συλλογικό Εργατικό Δίκαιο= ρυθμίζει τις σχέσεις των εργοδοτών με εργαζόμενους δηλ τους κανονισμούς εργασίας πχ διευθυντικό δικαίωμα εργοδότη ,συλλογικά εργατικά φαινόμενα (συνδικλ ελευθερίες ,συλλογικές συμβάσεις ,διαιτησία κτλ)- εντάσσεται στον κλάδο Εσωτερικού Δημοσίου Δικαίου επειδή μεγάλο μέρος των κανόνων έχει χαρακτήρα  Δημοσίου Δικαίου

II. ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ…………………………………………………………19

Στο Ιδιωτικό Δίκαιο υπάγονται  4 κλάδοι :

1. Αστικό Δίκαιο =είναι το κυριότερο τμήμα Ιδιωτικού δικαίου- =ρυθμίζει το σύνολο σχεδόν της δράσης των ιδιωτών ,συμπεριλαμβανόμενων σε αυτούς και του κράτους και νπδδ όταν ενεργούν ως ιδιώτες (πχ οικογενειακές, κληρονομικές , περιουσιακές σχέσεις ιδιωτών οι οποίες αποτελούν τον κύριο όγκο βιοτικών σχέσεων)

Το Αστικό Δίκαιο διακρίνεται στους εξής 5 κλάδους:

1. Γενικές αρχές= σημαντικότατο μέρος Ιδιωτικού Δικαίου όπου τίθενται οι γενικοί κανόνες που ισχύουν για όλες τις ιδιωτικές έννομες σχέσεις , εκτός αν σε κάποιο άλλο κλάδο ισχύει ένας ειδικότερος κανόνας δηλ καθορίζεται ποια άτομα έχουν ικανότητα δικαίου , και ποιοι είναι ικανοί για δικαιοπραξία (πχ ανίκανοι για δικαιοπραξία είναι άτομα κάτω των 10 ετών και δεν μπορούν να συνάψουν έγκυρη σύμβαση αγοράς-πώλησης ακινήτου)
2. Ενοχικό Δίκαιο= κανόνες που ρυθμίζουν ¨ ενοχικές σχέσεις ¨ (νομικός δεσμός 2 ατόμων κατά τον οποίο ο ένας υποχρεούται και ο άλλος δικαιούται σε παροχή  πχ οφειλέτης-δανειστής σε μίσθωση ή πώληση )
3. Εμπράγματο Δίκαιο= κανόνες που ρυθμίζουν τις σχέσεις των ανθρώπων προς τα πράγματα (πχ κυριότητα ακινήτου)
4. Οικογενειακό Δίκαιο= ρυθμίζει τις οικογενειακές ή οιονεί (κατά καποιο τροπο, σαν ) οικογενειακές σχέσεις των προσώπων(πχ γάμος μνηστεία ,διαζύγιο, διατροφή τέκνων)
5. Κληρονομικό Δίκαιο= ρυθμίζει τις σχέσεις ενός προσώπου μετά τον θάνατο του  (πχ είδη διαθηκών)

2. Εμπορικό Δίκαιο = ειδικός κλάδος που ρυθμίζει ορισμένες κατηγορίες προσώπων και αγαθών =ρυθμίζει σχέσεις εμπορικής φύσης και όχι οικογενειακές, κληρονομικές , περιουσιακές σχέσεις ιδιωτών οι οποίες αποτελούν τον κύριο όγκο βιοτικών σχέσεων δηλ σχέσεις εμπόρων κατά την άσκηση εμπορίας τους και τις εμπορικές πράξεις – Ειδικοί κανόνες Ιδιωτικού Δικαίου και όπου υπάρχουν κενά στην εμπορική νομοθεσία ή έλλειψη ρύθμισης εφαρμόζονται οι κανόνες Γενικού Ιδιωτικού Δικαίου δηλ του Αστικού Δικαίου

Το Εμπορικό Δίκαιο διακρίνεται στους εξής 8 κλάδους:

a.    Γενικό Εμπορικό Δίκαιο

b.   Δίκαιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας

c.    Δίκαιο Εμπορικών Εταιρειών

d.   Δίκαιο Αξιόγραφων

e.    Δίκαιο Ανταγωνισμού

f.     Πτωχευτικό Δίκαιο

g.    Ασφαλιστικό Δίκαιο

h.   Ναυτικό Δίκαιο

Το Δίκαιο των Επιχειρήσεων λόγω τάσης προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση της οικονομίας και στις συνεχώς αυξανόμενες γνώσεις και απαιτήσεις που δημιουργούν οι εμπορικές συναλλαγές περιλαμβάνει εκτός από το παραδοσιακό Εμπορικό Δίκαιο ,το Οικονομικό Δίκαιο, το Τραπεζικό και Χρηματοδοτικό Δίκαιο κτλ

3. Δίκαιο Πνευματικής  Ιδιοκτησίας = ρυθμίζει τα δικαιώματα των δημιουργών ως προς τα πνευματικά τους έργα (πχ δικαιώματα συγγραφέων)

4. Ατομικό Εργατικό Δίκαιο = ειδικός κλάδος που ρυθμίζει ορισμένες κατηγορίες προσώπων και αγαθών =ρυθμίζει τις σχέσεις εξαρτημένης εργασίας  δηλ τους κανόνες που διέπουν τις σχέσεις μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων, και συγκεκριμένα την ατομική σχέση εργασίας αυτή καθ αυτή (σύσταση σχέσης, δικαιώματα-υποχρεώσεις  μερών ,κατάλυση) --- εξαρτημένη εργασία συνιστά παροχή υπηρεσιών υπό τον έλεγχο και εποπτεία εργοδότη(εξαιρούνται οι σχέσεις για αγροτικές και ναυτικές εργασίες που υπάγονται σε ιδιαίτερο καθεστώς όπως επίσης και οι σχέσεις δημοσίων υπαλλήλων εκτός αν εργάζονται  στο δημόσιο αλλά με σχέση εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου δηλ όταν το Κράτος εμφανίζεται ως κοινός εργοδότης )

1.2.2 .ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ………………………………………………………23

Το Διεθνές Δίκαιο διακρίνεται σε 3 κλάδους:

Ι.    Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο (ΔΔΔ) = ρυθμίζει τις σχέσεις των κρατών μεταξύ τους

ΙΙ.  Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο (ΙΔΔ) = ρυθμίζει ποιο εσωτερικό δίκαιο θα ισχύσει για μια έννομη σχέση μεταξύ ιδιωτών , η οποία συνδέεται με περισσότερα από 1 κράτη (πχ διατροφή παιδιών γάλλου υπηκόου που έχει παντρευτεί ελληνίδα υπήκοο)

ΙΙΙ. Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Δίκαιο (ΕΚΔ) =η πιο ριζική και εκτεταμένη επιρροή που ασκήθηκε τις τελευταίες 10ετίες στην ελληνική έννομη τάξη που οφείλεται στην ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (1979=>1992) . Έτσι με τον περιορισμό αρμοδιοτήτων ή  με την μεταβίβαση τους στα κοινοτικά όργανα , δημιουργήθηκε μια νέα έννομη τάξη , η Κοινοτική , η οποία διαφοροποιείται όχι μόνο από την διεθνή, αλλά και από την εθνική έννομη τάξη κάθε κράτους- μέλους.

Οι πηγές του Κοινοτικού Δικαίου είναι  2 :

1. Το πρωτογενές Κοινοτικό Δίκαιο = συμβατικό δίκαιο που δημιούργησε ή τροποποίησε τις ευρωπαϊκές κοινότητες
2. Το δευτερογενές Κοινοτικό Δίκαιο (ή παράγωγο Κοινοτικό Δίκαιο  ) = αποτελείται από κανονιστικές πράξεις δηλ κανονισμούς δηλ τις οδηγίες και αποφάσεις που απευθύνονται προς τα κράτη-μέλη. Οι κανονιστικές πράξεις εκδίδονται κάθε φορά από τα αρμόδια κοινοτικά όργανα

-Η νομολογία (απόφαση δικαστηρίου) του δικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων αν και αποτελεί πολύτιμο παράγοντα στην εξέλιξη του Κοινοτικού Δικαίου κατά την κρατούσα άποψη δεν αποτελεί πηγή Κοινοτικού Δικαίου

-Το Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Δίκαιο είναι αυτόνομο δίκαιο γιατί έχει δημιουργήσει νομοθετικά , εκτελεστικά και δικαστικά όργανα με αυτόνομη εξουσία , τα οποία λαμβάνουν αποφάσεις , τις επιβάλλουν και δικαιοδοτούν.

-Ορισμένες διατάξεις Ευρωπαϊκού Κοινοτικού Δικαίου  έχουν άμεση εφαρμογή.

-Παρέχουν δικαιώματα στους πολίτες των κρατών μελών έναντι άλλων προσώπων ή και έναντι άλλων κρατών μελών , τα οποία οι πολίτες μπορούν να επικαλεστούν ενώπιον των Εθνικών δικαστηρίων, που οφείλουν με την σειρά τους να τα προστατέψουν.

-Γενικώς δεχόμαστε ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Δίκαιο υπερέχει του Εθνικού Δίκαιου κάθε κράτους-μέλους. Η υπέροχη αυτή του Ευρωπαϊκού Κοινοτικού Δικαίου  έναντι του Ελληνικού Εθνικού Δίκαιου κατά μια άποψη  βασίζεται στο άρθρο 28 Συντ(γενικά παραδεγμένοι κανόνες διεθνούς δικαίου και διεθνείς συμβάσεις από την επικύρωση τους με νόμο αποτελούν αναπόσπαστο μέλος εσωτερικού ελληνικού δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμου) ενώ κατά άλλους στην ίδια την φύση του Κοινοτικού Δικαίου

-Το πρόβλημα προκύπτει με τους κανόνες του Κοινοτικού Δικαίου σε σχέση με το Σύνταγμα . Κατά την νομολογία (απόφαση δικαστηρίου)  του δικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, οι κανόνες του Ευρωπαϊκού Κοινοτικού Δικαίου  υπερισχύουν των συνταγματικών διατάξεων των κρατών μελών. Όμως από την θεωρία και την νομολογία (απόφαση δικαστηρίου) των κρατών μελών έχει υποστηριχθεί και η αντίθετη άποψη . 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ  2 =ΠΗΓΕΣ ΔΙΚΑΙΟΥ=

ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΕΙΣ ΠΗΓΕΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ                    ENOTHTA 2.1

ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΕΙΣ ΠΗΓΕΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ………….28

Πρωτογενείς ή Άμεσες  Πηγές του Θετικού  Δικαίου= είναι αυτές που αποτελούν γενεσιουργούς λόγους ισχύος των κανόνων δικαίου και περιλαμβάνουν:

1. Κανόνες του γραπτού δικαίου = σε αυτούς υπάγονται:
1. Οι Νόμοι (νόμοι με την ευρεία έννοια είναι το σύνταγμα ,οι κανόνες νομοθετικών πράξεων, οι νόμοι με την στενή έννοια ,τα διατάγματα κτλ) – εσωτερική πηγή δικαίου
2. Οι γενικά παραδεδεγμένα κανόνες του Διεθνούς Δικαίου-

c.    Το γραπτό Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Δίκαιο

Οι 2 τελευταίες αποτελούν εξωτερική πηγή δικαίου  (κανόνες που θεσπίζονται από διεθνή όργανα εισάγονται όμως στην εσωτερική έννομη τάξη μιας κοινωνίας δηλ από διεθνή πηγή έχουμε παραγωγή εσωτερικού δικαίου μιας κοινωνίας)

2. Κανόνες άγραφου δικαίου δηλαδή το έθιμο

Δευτερογενεις ή Έμμεσες Πήγες του Δικαίου δεν έχουν τον χαρακτήρα πρωτογενών, παρά μόνο στην έκταση που παραπέμπουν σε αυτές οι πρωτογενείς πήγες.

Δευτερογενεις ή Έμμεσες Πήγες του Δικαίου  είναι :

1. Τα χρηστά ήθη :
1. άρθρο 5β1 συντ= καθένας είναι ελεύθερος να αναπτύσσει την προσωπικότητα του εφόσον δεν προσβάλλει τα δικαιώματα των άλλων και δεν παραβιάζει το σύνταγμα και τα χρηστά ήθη
2. άρθρο 178 ΑΚ=  Δικαιοπραξία που αντιβαίνει (αντίθετη )στα χρηστά ήθη είναι άκυρη)
3. άρθρο 179 ΑΚ= άκυρη ως αντίθετη προς τα χρηστά ήθη είναι ιδίως η δικαιοπραξία  με την οποία δεσμεύεται υπερβολικά η ελευθέρια του προσώπου κτλ
2. Τα συναλλακτικά ήθη:

a.    άρθρο 200 ΑΚ= ερμηνεία συμβάσεων όπως απαιτεί η καλή πίστη αφού λάβουμε υπ όψιν και τα συναλλακτικά ήθη

b.   άρθρο 288 ΑΚ= ο οφειλέτης έχει υποχρέωση να εκπληρώσει την παροχή  όπως απαιτεί η καλή πίστη αφού λάβουμε υπ όψιν και τα συναλλακτικά ήθη

3. Οι διεθνείς συμβάσεις :

a.    άρθρο 28β1 εδ α΄συντ= γενικά παραδεγμένοι κανόνες διεθνούς δικαίου και διεθνείς συμβάσεις από την επικύρωση τους με νόμο αποτελούν αναπόσπαστο μέλος εσωτερικού ελληνικού δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμου

4. Συνθήκες ή συμφωνίες:

a.    άρθρο 28β2  συντ=για να εξυπηρετηθεί εθνικό συμφέρον και να προαχθεί συνεργασία με άλλα κράτη μπορεί να αναγνωρισθούν με συνθήκη ή συμφωνία σε διεθνή όργανα αρμοδιότητες που προβλέπονται από το σύνταγμα, χρειάζεται ψήφιση νόμου που να κυρώνει αυτή την συνθήκη

b.   άρθρο 36β1  συντ= ο πρόεδρος της δημοκρατίας εκπροσωπεί διεθνώς το κράτος και μπορεί να συνομολογήσει σε διεθνείς συνεργασίες και να συμμετάσχει σε διεθνείς οργανισμούς  για το συμφέρον του κράτους και τις ανακοινώνει στην βουλή

c.    άρθρο 36β2  συντ = οι συνθήκες για εμπόριο φορολογία οικονομική συνεργασία που περιέχουν παραχωρήσεις και επιβαρύνουν ατομικά τους έλληνες δεν ισχύουν χωρίς τυπικό νόμο που τις κυρώνει  

5. Οι συλλογικές συμβάσεις εργασιας και οι διαιτητικές αποφάσεις:

a.    άρθρο 22β2  συντ= με νόμο καθορίζονται οι γενικοί όροι εργασίας που συμπληρώνονται από τις συλλογικές συμβάσεις  συναπτόμενες με ελεύθερες διαπραγματεύσεις και αν αυτές αποτύχουν με κανόνες που θέτει η διαιτησία

ΓΡΑΠΤΟ ΔΙΚΑΙΟ                                                                                           ENOTHTA 2.2

2.2.1 ΙΕΡΑΡΧΙΚΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΤΩΝ ΓΡΑΠΤΩΝ ΚΑΙ ΑΠΡΟΣΩΠΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ………………………………………………………………..….29

Στην ελληνική έννομη τάξη μπορούμε να ιεραρχήσουμε τους γραπτούς και απρόσωπους κανόνες δικαίου είτε σε σχέση με τα όργανα που την εκδίδουν (πχ βουλή ψηφίζει νόμους με την στενή έννοια) είτε σε σχέση με την τυπική τους ισχύ (πχ η θέση ενός κανόνα σε σχέση με τους άλλους κανόνες της έννομης τάξης).

Με βάση τις επιμέρους πηγές του γραπτού δικαίου διαμορφώνεται μια κλιμακωτή δομή όπου οι υπέρτεροι κανόνες έχουν αυξημένη τυπική δύναμη σε σχέση με τους υποδεέστερους. Έτσι δημιουργείται μια πυραμίδα που από την κορυφή προς τα κάτω διαμορφώνεται ως εξής:

ΠΥΡΑΜΙΔΑ ΤΥΠΙΚΗΣ ΔΥΝΑΜΗΣ ΚΑΝΟΝΩΝ ΔΙΚΑΙΟΥ
1.	Ευρωπαϊκό Κοινοτικό
2.	Σύνταγμα- Ψηφίσματα – Συντακτικές Πράξεις
3.	Γενικά Παραδεγμένοι Κανόνες Του Διεθνούς Δικαίου Και Κανόνες Θεσπισθέντες Δια Διεθνών Συμβάσεων
4.	Κανόνες Νομοθετικών Πράξεων
5.	Νόμος (Με Στενή Έννοια)
6.	Διατάγματα(Εκτελεστικά – Κανονιστικά- Οργανωτικά)
7.	Υπουργικές Αποφάσεις , Νομαρχιακές Αποφάσεις , Αστυνομικές Αποφάσεις

1. Οι κανόνες του Ευρωπαϊκού Κοινοτικού Δικαίου=υπαρχει αμφισβητιση και διχογνωμία για την υπεροχή του σε σχέση με το σύνταγμα (βλ 1.2.2. ΙΙΙ)
2. α) Σύνταγμα= είναι ο θεμελιώδης νόμος του κράτους- οι συνταγματικοί κανόνες είναι ισοδύναμοι αλλά τους ιεραρχούμε σύμφωνα με τον θεμελιώδη ή μη χαρακτήρα τους

β) Ψηφίσματα = προέρχονται από συνελεύσεις ή βουλές που έχουν αρμοδιότητα να καταρτίσουν νέο σύνταγμα ή να αναθεωρήσουν το ισχύον. (πχ ΨΗΦΙΣΜΑ Δ 18/7/75 Περί πραξικοπήματος 1967 ,περί διώξεως εγκλημάτων και ρυθμίσεως συναφών θεμάτων

      γ)Συντακτικές Πράξεις= εκδίδονται από εκτελεστική (διοικητική) λειτουργία σε εξαιρετικές περιπτώσεις μετά από παύση ανώμαλων περιόδων όταν ακόμα δεν υφίσταται αντιπροσωπεία λαού(πχ. μετά από δικτατορία συντακτική πράξη 1/8/74 περί αποκαταστάσεως της δημοκρατικής νομιμότητας και ρυθμίσεως θεμάτων του δημοσίου βίου μέχρι οριστικού καθορισμού πολιτεύματος και της καταρτίσεως νέου Συντάγματος)

      -Το Σύνταγμα- Ψηφίσματα – Συντακτικές Πράξεις είναι ιεραρχικά ισοδύναμα

3. Γενικά Παραδεγμένοι Κανόνες Του Διεθνούς Δικαίου Και Κανόνες Θεσπισθέντες Δια Διεθνών Συμβάσεων οι οποίες κυρώθηκαν με νόμο : σύμφωνα με το άρθρο 28.1 ΣΥΝΤ(γενικά παραδεγμένοι κανόνες διεθνούς δικαίου και διεθνείς συμβάσεις από την επικύρωση τους με νόμο αποτελούν αναπόσπαστο μέλος εσωτερικού ελληνικού δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμου) οι κανόνες αυτοί υπερισχύουν κάθε αντίθετης διάταξης νόμου

Με τον όρο¨ γενικά παραδεγμένοι κανόνες διεθνούς δικαίου¨ εννοούμε τα γενικά διεθνή έθιμα καθώς και τις γενικές αρχές του δικαίου που είναι αναγνωρισμένες από τα κράτη δηλ: (πχ κανόνες που αφορούν ευθύνη των κρατών για παράνομες πράξεις τους , τους κανόνες που απαγορεύουν την κατάχρηση δικαιώματος )

4. Κανόνες Νομοθετικών Πράξεων= που κατά το σύνταγμα έχουν αυξημένη τυπική ισχύ (νόμοι εφάπαξ εκδιδόμενοι άρθρο 107 ΣΥΝΤ με αυξημένη τυπική ισχύ περί προστασίας κεφαλαίων εξωτερικού που ίσχυαν πριν το 1967 διατηρεί την αυξημένη τυπική ισχύ  που είχε.  
5. α) Νόμος (Με Στενή Έννοια)= είναι πράξη της νομοθετικής λειτουργίας και καταρτίζεται σύμφωνα με το σύνταγμα. Κατά το ισχύον σύνταγμα η νομοθετική λειτουργία ασκείται από την βουλή ( αρμοδιότητα ψήφισης νόμων) και τον πρόεδρο της δημοκρατίας (αρμοδιότητα έκδοσης και δημοσίευσης των νόμων αυτών)

β) Πράξεις νομοθετικού περιεχομένου = είναι ισοδύναμες με τους νόμους- σύμφωνα με άρθρο 44 ΣΥΝΤ (σε έκτακτες περιπτώσεις εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης ο πρόεδρος της δημοκρατίας μετά από πρόταση υπουργικού συμβουλίου μπορεί να εκδίδει Πράξεις νομοθετικού περιεχομένου. Αυτές υποβάλλονται στη βουλή για κύρωση σύμφωνα με τις διατάξεις άρθρο 72.1 ΣΥΝΤ(η βουλή ψηφίζει νομοσχέδια και προτάσεις νόμων) μέσα σε 40 ημέρες από την έκδοση τους ή σε 40 μέρες από τη σύγκλιση της βουλής σε σύνοδο . αν δεν υποβληθούν το συγκεκριμένο χρονικό όριο ή δεν εγκριθούν από αυτή μέσα σε 3 μήνες από την υποβολή τους χάνουν για πάντα την ισχύ τους.)

Επίσης ο πρόεδρος της δημοκρατίας μπορεί με διατάγματα να προκηρύσσει διεξαγωγή δημοψηφίσματος για κρίσιμα εθνικά θέματα και να απευθύνει διαγγέλματα σε εξαιρετικές περιπτώσεις ,τα οποία δημοσιεύονται στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως

 γ) Ουσιαστικός Νόμος =είναι η πράξη της πολιτείας με την οποία τίθεται κανόνας δικαίου άσχετα με τον τύπο και το νομοθετικό όργανο (πχ αστυνομική διαταγή)

      Ουσιαστικοί νόμοι , εφόσον (ΜΟΝΟ ΑΝ) περιέχουν κανόνα δικαίου είναι :

1. το σύνταγμα
2. οι τυπικοί νόμοι
3. οι πράξεις νομοθετικού περιεχομένου
4. τα νομοθετικά μέτρα του προέδρου της δημοκρατίας
5. τα διατάγματα
6. οι διοικητικές πράξεις κτλ

δ) Τυπικός Νόμος= είναι αυτός που εκδόθηκε και δημοσιεύτηκε κατά την διαδικασία που προβλέπει το σύνταγμα για την άσκηση της νομοθετικής εξουσίας, δηλ ένας νόμος που ψηφίστηκε από την βουλή και εκδόθηκε και δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως , ανεξάρτητα αν αυτό περιλαμβάνει κανόνα δικαίου.- Συνήθως ο τυπικός νόμος είναι και ουσιαστικός . Σε κάποιες περιπτώσεις δεν περιέχει κανόνα δικαίου όπως (πχ. προϋπολογισμός κράτους)

ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΚΡΙΣΗΣ ΕΙΝΑΙ Η ΕΞΗΣ:
ΤΥΠΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ	ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ
Ø  Κατά κανόνα ο τυπικός νόμος καταργείται ή τροποποιείται με άλλον τυπικό νόμο Ø  Κατ εξαίρεση μπορεί να καταργηθεί ή να τροποποιηθεί και με διοικητική πράξη μετά από ειδική νομοθετική εξουσιοδότηση	Ø  Ο ουσιαστικός νόμος μπορεί να καταργηθεί ή να τροποποιηθεί  με οποιοδήποτε τρόπο
Ø  Δεν χωρεί αίτηση ακύρωσης τυπικού νόμου στο Συμβούλιο της Επικρατείας	Ø  Ο Αρειος Πάγος ελέγχει μόνο την εφαρμογή   ουσιαστικού νόμου
Ø  Στον τυπικό νόμο ελέγχεται μόνο η τυχόν αντισυνταγματικότητα του	Ø  Μόνο ο ουσιαστικός νόμος είναι πηγή δικαίου αφού περιέχει κανόνα δικαίου

6. Διατάγματα (Εκτελεστικά – Κανονιστικά- Οργανωτικά)=ο νομοθέτης θέτει μόνο τους βασικότερους κανόνες , ενώ για τους υπόλοιπους εξουσιοδοτεί άλλα υποδεέστερα πολιτειακά όργανα, κατά κανόνα φορείς της εκτελεστικής εξουσίας. Έτσι με βάση το άρθρο 43 συντ (εκδίδονται από τον πρόεδρο της δημοκρατίας προεδρικά διατάγματα μετά από πρόταση του αρμόδιου υπουργού).

Τα διατάγματα διακρίνονται σε:

a.    Εκτελεστικά =είναι αναγκαία για την εκτέλεση των νόμων , τους οποίους συμπληρώνουν στις λεπτομέρειες τους.

b.   Κανονιστικά = τα οποία εκδίδονται μετά από ειδική εξουσιοδότηση και μέσα στα όρια της. Ο νόμος που ψηφίζεται από την ολομέλεια της βουλής θέτει γενικές νομοθετικές κατευθύνσεις και καθορίζει τα χρονικά όρια για την χρήση της σχετικής εξουσιοδότησης (νόμος-πλαίσιο)

c.    Οργανωτικά= ρυθμίζουν την εσωτερική διάρθρωση και λειτουργία των υπηρεσιών του κράτους και των δημοσίων οργανισμών

7. Υπουργικές Αποφάσεις , Νομαρχιακές Αποφάσεις , Αστυνομικές Αποφάσεις

a.    Υπουργικές Αποφάσεις= ο υπουργός εκδίδει τις αποφάσεις 

b.   Νομαρχιακές Αποφάσεις  =,τοπική αυτοδιοίκηση , νπδδ  εκδίδουν κανόνες για ειδικότερα θέματα τοπικού ,τεχνικού ή λεπτομερειακού χαρακτήρα

c.    Αστυνομικές Αποφάσεις= αστυνομικές αρχές εκδίδουν κανόνες για ειδικότερα θέματα τοπικού ,τεχνικού ή λεπτομερειακού χαρακτήρα 

-          Η τήρηση της ιεραρχίας απαιτεί  έλεγχο ο οποίος  γίνεται από τα δικαστήρια.

-          Για τις κανονιστικές πράξεις της εκτελεστικής εξουσίας υπάρχει τεκμήριο νομιμότητας έως την ανάκληση τους ή την ακύρωση τους από τα διοικητικά δικαστήρια λόγω αντίθεσης τους προς το σύνταγμα και τους νόμους.

-          Για την συνταγματικότητα των νόμων ο δικαστικός έλεγχος γίνεται από όλα τα δικαστήρια , αλλά μόνο για την συγκεκριμένη υπόθεση που εκδικάζουν , και έτσι δεν τον εφαρμόζουν ως αντισυνταγματικό. Δεν μπορούν να τον θέσουν εκτός ισχύος.

-          Μόνο  το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο, μπορεί να άρει την αμφισβήτηση για την συνταγματικότητα τυπικού νόμου , και αυτό όταν έχουν εκδοθεί ως προς την συνταγματικότητα του συγκεκριμένου νόμου αντίθετες απόφασης των 3 ανώτατων δικαστηρίων (Συμβούλιο της Επικρατείας ,Αρείου Πάγου και Ελεγκτικού Συνεδρίου).

                        . ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΚΑΙ ΙΣΧΥΣ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ…….32

Εφημερίδα Της Κυβερνήσεως = επίσημο όργανο της πολιτείας όπου δημοσιεύονται οι περισσότερες πράξεις της πολιτείας.

Η Τυπική Ισχύς του Νόμου:

1. αρχίζει με τη δημοσίευση του
2. δείχνει αν οι διατάξεις ενός νόμου είναι νεότερες ή όχι των διατάξεων ενός άλλου.

Η Ουσιαστική Ισχύς του Νόμου: 

1. Αρχίζει 10 ημέρες μετά την δημοσίευση του στην  Εφημερίδα Της Κυβερνήσεως, εφόσον ο ίδιος δεν ορίζει διαφορετικά (πχ 2 μήνες μετά την δημοσίευση του στην  Εφημερίδα Της Κυβερνήσεως)

2.2.3 ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ Ή ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ  ΤΩΝ ΠΗΓΩΝ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ… 32

Η μεταβολή των πηγών του δικαίου γίνεται με τον ίδιο τύπο που διενεργήθηκε η κατάρτιση τους δηλ το σύνταγμα τροποποιείται με την ψήφιση νέου συντάγματος και ο νόμος με νεότερο νόμο κτλ.

Ο Νόμος (με την ευρεία έννοια) καταργείται ή τροποποιείται με νεότερο Νόμο (ρητώς ή σιωπηρώς ) μεγαλύτερης ή ίσης τυπικής ισχύος.

Κατώτερη ιεραρχικά πηγή δεν μπορεί να καταργήσει ή να τροποποιήσει ανώτερη (πχ ένα διάταγμα δεν μπορεί να μεταβάλλει ένα Νόμο (με την στενή έννοια) ενώ το αντίθετο είναι δυνατό.)

Κατ εξαίρεση , προεδρικό διάταγμα μπορεί να καταργήσει νόμο εφόσον υπάρχει ειδική νομοθετική εξουσιοδότηση.

Το έθιμο δεν μπορεί να καταργήσει Νόμο (Ν.Δ 7/105-46 αρθρο 2β2) παρά μόνο να τον συμπληρώσει αν έχει κενά

2.2.4 ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΗ ΙΣΧΥΣ ΝΟΜΟΥ ……………………………………….33

Ο νομοθέτης δεν είναι κατ αρχήν ελεύθερος να προσδώσει στον νόμο αναδρομική ισχύ.

Η μη αναδρομικότητα του νόμου επιβάλλεται για λόγους ασφαλείας και σταθερότητας των συναλλαγών.

Ο Νόμος μπορεί να έχει αναδρομική ισχύ είτε γιατί το ορίζει ρητά είτε γιατί προκύπτει σαφώς από το όλο περιεχόμενο του.

Ο Ερμηνευτικός Νόμος αποτελεί  περίπτωση αναδρομικότητας δηλ αυτός  που έχει σκοπό να αποκαλύψει ή να διευκρινίσει το περιεχόμενο ή να άρει ασάφειες και αμφισβητήσεις προηγούμενου νόμου ή διάταξης αυτού. Σε αυτή την περίπτωση δεν πρόκειται για νέο νόμο , αλλά για αποκάλυψη της αλήθειας του προηγούμενου.

Σε όλες τις περιπτώσεις της αναδρομικότητας πρέπει να είναι σεβαστοί οι εξής κανόνες:

a.    Ο αποκλεισμός προσβολής ή ανατροπής κεκτημένου δικαιώματος που προστατεύεται από το σύνταγμα (άρθρο 17 ΣΥΝΤ περί δικαιώματος ιδιοκτησίας).

b.   Η αναδρομική ρύθμιση ατομικά ορισμένων δικαιωμάτων και σχέσεων για τις οποίες έχει εκδοθεί τελεσίδικη δικαστική απόφαση .

c.    Όσα έχουν λυθεί πριν την εισαγωγή του νέου νόμου με καταβολή , συμβιβασμό ή αναγνώριση.

ΑΓΡΑΦΟ ΔΙΚΑΙΟ (ΕΘΙΜΟ) ΚΑΙ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ                                            ENOTHTA 2.3

ΑΓΡΑΦΟ ΔΙΚΑΙΟ (ΕΘΙΜΟ) ΚΑΙ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ……………....................34

Το έθιμο είναι άγραφος κανόνας δικαίου που δημιουργείται με την μακρά , ομοιόμορφοι και αδιάκοπη άσκηση ορισμένης συμπεριφοράς από τα μέλη μιας κοινωνίας , με την πεποίθηση ότι τηρώντας αυτή την συμπεριφορά εφαρμόζουν κανόνα δικαίου.

Το έθιμο καταργείται με νόμο ή άλλο αντίθετο έθιμο

Το έθιμο δεν καταργεί τον νόμο και το ορθότερο είναι ότι το έθιμο δεν καταργεί κανόνες δημόσιας τάξης, διατάξεις αναγκαστικού δικαίου (βλ 1.1.3 )και όχι του ενδοτικού.

Σήμερα η ρύθμιση των θεμάτων από τους νόμους είναι εξαντλητική. Έτσι σε σπάνιες περιπτώσεις εμφανίζεται το έθιμο ως πηγή δικαίου .

Νομολογία είναι οι αποφάσεις των δικαστηρίων που συγκεκριμενοποιούν, ερμηνεύουν, διαπλάθουν το δίκαιο σε κάθε συγκεκριμένη δικαζόμενη υπόθεση .

Η δικαστική απόφαση δεσμεύει μόνο την συγκεκριμένη περίπτωση και δεν παράγει κανόνα και για το μέλλον. Συνεπώς η Νομολογία δεν αποτελεί πηγή δικαίου.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ   3 = ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ=

 

ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΤΟΥ                                                    ENOTHTA 3.1

ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΤΟΥ……………………..................40

Το Σύνταγμα= είναι ένας κώδικας βασικών κανόνων δομής και λειτουργίας της πολιτείας. Οι κανόνες αυτοί διαφέρουν μεταξύ τους είτε μόνο ιεραρχικά είτε μόνο κατά περιεχόμενο , είτε και στα δυο.

1.    Σύνταγμα υπό ουσιαστική έννοια:=είναι το σύνολο των νομικών κανόνων :

1. που καθορίζουν την μορφή του πολιτεύματος ενός Κράτους
2. τις βασικές γραμμές οργάνωσης του καθώς και
3. την θέση και τα όρια της κρατικής εξουσίας απέναντι στα άτομα που υπόκεινται σε αυτή.

Τα  Συντάγματα υπό ουσιαστική έννοια διακρίνονται σε:

a.    Άγραφο =το Σύνταγμα της Αγγλίας αν και αξιόλογο μέρος του είναι σε γραπτό κείμενο

b.   Γραπτό= το Σύνταγμα της Ελλάδας είναι γραπτό, κωδικοποιημένο σε ενιαίο κείμενο

2.    Σύνταγμα υπό τυπική έννοια:=είναι ο γραπτός θεμελιώδης νόμος του Κράτους , που έχει συνήθως αυξημένη τυπική ισχύ.

Τα Συντάγματα υπό τυπική έννοια  (γραπτά) διακρίνονται σε:

a.    Αυστηρό =είναι εκείνο που προβλέπει ειδική διαδικασία και για την μερική αναθεώρηση του (το Σύνταγμα της Ελλάδας)

b.   Ήπιο = είναι εκείνο που τροποποιείται με την διαδικασία των νόμων ή και με έθιμο (το Σύνταγμα της Αγγλίας κατά κανόνα-το Ιταλικό από το 1848-εως Β παγκόσμιο πόλεμο)

Το Σύνταγμα αναφέρεται πάντοτε σε ορισμένο Κράτος αφού κάθε Κράτος έχει Σύνταγμα υπό ουσιαστική έννοια, έστω και αν δεν έχει υπό τυπική έννοια.

Κράτος = είναι η διαρκής σε νομικό πρόσωπο οργάνωση λαού ,μόνιμα εγκατεστημένου σε ορισμένη χώρα,, που ασκεί αυτοδύναμη εξουσία.

Τα Όργανα του Κράτους  = είναι τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν, σύμφωνα με το ισχύον Δίκαιο, την κρατική εξουσία, αφού το Κράτος ως νομικό πρόσωπο έχει ανάγκη για την λειτουργία του φυσικά πρόσωπα, δηλ ανθρώπους των οποίων οι ενέργειες εμφανίζονται ως εκδηλώσεις της δραστηριότητας του ίδιου του Κράτους.

Τα Όργανα του Κράτους  διακρίνονται σε: (Προσάρτημα 2)

1. α. Άμεσα :αντλούν την νομική τους ύπαρξη και το περιεχόμενο της ενέργειας τους απευθείας από το σύνταγμα, χωρίς να εξαρτώνται από άλλο όργανο πχ ο λαός ,δηλ το εκλογικό σώμα , η βουλή, ο πρόεδρος της δημοκρατίας, τα δικαστήρια.

β. Έμμεσα : τα οποία εξαρτώνται άμεσα ή έμμεσα από την θέληση άλλου οργάνου πχ. Δημ υπάλληλοι,=> υπουργοί,=>υπουργικό συμβούλιο.

2. α. Ατομικά : υπουργός είναι ατομικό όργανο ως προϊστάμενος του Υπουργείου του

β. Συλλογικά : υπουργός ως μέλος συλλογικού οργάνου στο Υπουργικό Συμβούλιο

3. α. Απλά :

β. Σύνθετα : ο πρόεδρος της δημοκρατίας αφού όλες οι πράξεις του εκτός εξαιρέσεων , χρειάζεται προσυπογραφή του αρμόδιου Υπουργού

4. α. Αυτοτελή : για την έγκυρη εκδήλωση της κρατικής θέλησης δεν χρειάζεται ισότιμη σύμπραξη με άλλο ή άλλα όργανα

β. Μη Αυτοτελή : για την έγκυρη εκδήλωση της κρατικής θέλησης   χρειάζεται ισότιμη σύμπραξη με άλλο ή άλλα όργανα

5. α. Αναδεικνύοντα : εκλογικό σώμα

β. Αναδεικνυόμενα : βουλή

6. α. Νομοθετικά : τα οποία, θεσπίζουν τους Νόμους.

β. Διοικητικά : τα οποία ,τους εφαρμόζουν τους Νόμους

γ. Δικαστικά : τα οποία απονέμουν την δικαιοσύνη

Η διάκριση αυτή έχει μεγάλη σημασία για να γίνει κατανοητή η διάκριση των λειτουργιών.

ΤΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΤΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ  1975/86                                           ENOTHTA  3.2

ΤΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΤΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ  1975/86………...........41

·         Πολίτευμα = έχει κάθε κράτος δηλ ένα σύστημα , κατά το οποίο σύμφωνα με το δίκαιο, σχηματίζεται, οργανώνεται και ασκείται η βούληση που συνιστά την κρατική εξουσία και καθορίζονται η θέση της και τα όρια της απέναντι στα άτομα που υπόκεινται σε αυτήν.

·         Μορφή πολιτεύματος = αποτελεί το σύστημα με το οποίο σχηματίζεται η κρατική εξουσία

·         Οργανωτικές βάσεις πολιτεύματος =  το σύστημα με το οποίο η εξουσία αυτή οργανώνεται και ασκείται, αλλά και καθορίζονται ,η θέση της και τα όρια της απέναντι στα άτομα

3.2.1 ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΟΣ……………................................41

Η μορφή πολιτεύματος της Ελλάδας καθορίζεται στο πρώτο μέρος του Συντάγματος στο άρθρο 1 Συντ ως εξής:

1.1: Το πολίτευμα είναι Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία

1.2: Το θεμέλιο πολιτεύματος είναι η λαϊκή κυριαρχία.

1.3: Όλες οι εξουσίες πηγάζουν από τον λαό , υπάρχουν υπέρ αυτού και του έθνους και ασκούνται όπως ορίζει το Σύνταγμα.

Η μορφή του πολιτεύματος απολαμβάνει ειδικής προστασίας από το Σύνταγμα από το άρθρο 110β1 Συντ ( απαγόρευση αναθεώρησης συνταγματικών διατάξεων που καθορίζουν την βάση και την μορφή πολιτεύματος) και από το άρθρο 120β3 Συντ ( προβλέπει την ποινική δίωξη όποιου σφετεριστεί την λαϊκή κυριαρχία και τις εξουσίες που απορρέουν από αυτή ).

-Ρητά αναφέρεται ο λαός ως πηγή κρατικής εξουσίας και ορίζεται ότι τα κρατικά όργανα ασκούν εκείνες τις αρμοδιότητες που τους έχουν ανατεθεί από το Σύνταγμα και τους εκτελεστικούς νόμους

Η μορφή πολιτεύματος διακρίνεται σε 2 είδη διακρίσεων:

1. Ουσιαστική Διάκριση : η βάση για την αριθμητική συγκρότηση του ανώτατου οργάνου

a.    Μονοκρατια : στην οποία το ανώτερο όργανο του κράτους είναι ένα φυσικό πρόσωπο , το οποίο διαθέτει την εξουσία είτε με κληρονομικό τρόπο (μονάρχης) είτε την απέκτησε με δυναμικό τρόπο (δικτάτορας)

b.   Πλειοκρατία : στην οποία το ανώτερο όργανο του κράτους σχηματίζεται από σύνολο φυσικών προσώπων

a.    Ολιγοκρατια: όταν το σύνολο αυτό συγκροτείται με ποιοτικά κριτήρια

b.   Δημοκρατία: όταν είναι ευρύτατο δηλ συγκροτείται από το σύνολο των ώριμων και ικανών πολιτών  χωρίς  ποιοτικά κριτήρια.

Ως δημοκρατία χαρακτηρίζεται το πολίτευμα στο οποίο πηγή της εξουσίας είναι ο δήμος δηλ ο λαός.

Η αρχή της λαϊκής κυριαρχίας αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο του δημοκρατικού πολιτεύματος, έτσι ώστε η δημοκρατική αρχή και η λαϊκή κυριαρχία να παρουσιάζονται ως έννοιες άρρηκτα συνδεδεμένες

Οι διατυπώσεις του ισχύοντος συντάγματος ιδιαίτερα στα άρθρα  1β2συντ (θεμέλιο πολιτεύματος η λαϊκή κυριαρχία)  και 1β3συντ (όλες οι εξουσίες πηγάζουν από τον λαό) πηγάζει από την γαλλική επανάσταση και την διδασκαλία του Ρουσσώ (σύμφωνα με αυτές , η θέληση του λαού δεν είναι ποτέ θέληση ολόκληρου του λαού, αλλά μόνο της πλειοψηφίας του εκλογικού σώματος-η άποψη αυτή δέχθηκε επικρίσεις ως πολιτικά επικίνδυνη θεωρία)

Στο σύνταγμα μας υπάρχουν διατάξεις που προκύπτει ότι ως λαός νοείται το συγκεκριμένο μόρφωμα με τα κοινωνικά ,οικονομικά, ιδεολογικά και πολιτικά προσδιορισμένες συγκρούσεις του

άρθρα :4β1συντ (αρχή της ισότητας-όλοι ίσοι απέναντι στο νόμο) και   

              51β3 συντ (βουλευτές εκλέγονται άμεσα από πολίτες)

αρθρα: 5β1συντ (αρχή της ελευθερίας εφόσον δεν προσβάλλει τον άλλον)  

και 29β1(ως ελευθερία κομματικής δράσης,)

και 52 α (ελεύθερη και ανόθευτη εκδήλωση λαϊκής θέλησης τελεί υπό την εγγύηση της πολιτείας που την διασφαλίζει)

Στο σύνταγμα μας ως λαός υπό την ευρεία έννοια: είναι το σύνολο Ελλήνων Πολιτών και ως λαός υπό στενή έννοια:είναι το Εκλογικό Σώμα ως όργανο της πολιτείας

Στο σύνταγμα μας υπάρχουν διατάξεις που προκύπτει ότι ως λαϊκή κυριαρχία νοείται η αρχή της πλειοψηφίας , σε μια διαλεκτική , όμως σχέση με την προστασία της μειοψηφίας (η διαλεκτική σχέση διασφαλίζεται με τη δυνατότητα ίσων ευκαιριών θεσμικής συμμετοχής στο πολιτικό γίγνεσθαι)

Το άρθρο 1β3 εξειδικεύει την λαϊκή κυριαρχία ως εξής: ο λαός είναι πηγή της εξουσίας-το συμφέρον του λαού και του έθνους είναι ο σκοπός της εξουσίας και ο τρόπος άσκησης αυτής της εξουσίας είναι αυτός που ορίζει το σύνταγμα. -ο τρόπος άσκησης εξουσίας δηλ η πραγματοποίηση της δημοκρατικής αρχής οργανώνεται από το σύνταγμα με ειδικές διατάξεις όπως άρθρο 51β3( εκλογή βουλευτών με άμεση και καθολική μυστική ψηφοφορία) , άρθρο 81β1 (εμπιστοσύνη της βουλής προς την κυβέρνηση), όρθρο 32β1  (εκλογή προέδρου δημοκρατίας από την βουλή)

2. Τυπική Διάκριση : η βάση για το τρόπο ανάδειξης του Αρχηγού του Κράτους

a.    Βασιλεία : Αρχηγός  του Κράτους αναδεικνύεται με κληρονομική διαδοχή

b.   Πολιτεία: υφίσταται όταν ο Αρχηγός  του Κράτους αναδεικνύεται με εκλογή

ΜΟΡΦΕΣ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΟΣ
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ			ΤΥΠΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ
ΜΟΝΟΚΡΑΤΙΑ	ΠΛΕΙΟΚΡΑΤΙΑ		ΒΑΣΙΛΕΙΑ	ΠΟΛΙΤΕΙΑ
	ΟΛΙΓΟΚΡΑΤΙΑ	ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

3.2.2 ΟΙ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΒΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΟΣ………………..43

Αναμεσα στα συνταγματα των χωρων υπαρχουν διαφορες όμως υπαρχουν 3 κοινες οργανωτικες βασειςπου θεμελιωνονται σε αυτά:

     I.    Το αντιπροσωπευτικο συστημα  = αναφερεται στον τροπο αναδειξης ή συγκροτησης των οργανων που ασκουν κρατικη εξουσια, κυριως των νομοθετικων.

   II.    Η διακριση των εξουσιων = αναφερεται στην κατανομη των αρμοδιοτητων μεταξυ των κρατικων οργανων και στη ρυθμιση των σχεσεων τους κατά την ασκηση της κρατικης εξουσιας.

  III.    Η προστασια των ατομικων δικαιωματων = καθοριζει καθοριζει την σχεση κρατικης εξουσιας απεναντι ατα ατομα που υποκεινται σε αυτην

I. ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ…………………………………………43

Σε αυτό η νομοθετικη εξουσια ασκειται κατά κυριο λογο από συλλογικά όργανα.

 Τα συλλογικά όργανα αναδεικνυονται από τον λαο (με την στενη εννοια) δηλ το εκλογικο σωμα με εκλογη που επαναλαμβανεται σε τακτες περιοδους  Το αντιπροσωπευτικο σωμα ονομαζεται Κοινοβουλιο ή βουλη (πχ στην αγγλια 2 βουλες).

Το Κοινοβουλιο πρεπει να λειτουργει  δημοσια, ώστε ο λαος να εχει την δυνατοτητα να το παρακολουθει και να ενημερωνεται. Η βουλη πρεπει να εχει αποφασιστικη αρμοδιοτητα δηλ να νομοθετει και όχι να περιοριζεται σε γνωμοδοτικα καθηκοντα.

Οι βουλευτες εκφράζουν οποιαδήποτε βουλής στο όνομα του λαού χωρίς οι εκλογείς τους να μπορούν να καθορίζουν το περιεχόμενο της βούλησης αυτής. έχει επινοηθεί σήμερα ως πρακτικά εφικτή η μορφή ημιαντιπροσωπευτικου συστήματος, δηλ νομοθετικη λειτουργια δεν ασκειται μονο από τα αντιπροσωπευτικα οργανα πχ βουλη αλλα αμεσως από τον λαο (δημοψηφισμα =βασικη συμπραξη λαου με αντιπροσωπευτικα σωματα).

Το ελληνικο Συνταγμα καθιερωνει ως οργανωτικες βασεις του πολιτευματος το ημιαντιπροσωπευτικο συστσημα  με μικρη παραχωρηση προς το ημιαντιπροσωπευτικο

Στο δημοκρατικο πολοιτευμα η σημασια του αντιπροσωπευτικου συστήματος είναι μεγαλη, γιατι ετσι ο λαος ασκει εμμεσα την νομοθετικη λειτουργια και την αναθεωρηση του Συνταγματος , αφου τα μελη του κοινοβουλιου εκλεγονται από τον λαο και εφραζει τις αντιληψεις του

Όταν το αντιπροσωπευτικο σύστημα συνδυαστει με το κοινοβουλευτικό σύστημα ο λαος επηρεαζει εμμεσα και την ασκηση της εκτελεστικης (διοικητικης)λειτουργίας

Θεμελιο του αντιπροσωπευτικου συστήματος είναι η εκλογη.

Στα δημοκρατικα κρατη το εκλογικο σωμα συγκροτειται με βαση τις αρχες :

1. Καθολικοτητας =εχουν εκλογικο δικαιωμα ολοι οι πνευματικα ωριμοι (στο ελληνικο συνταγμα  18 ετων )και ικανοι προς ενεργεια πολίτες (στο ελληνικο συνταγμα  να μην είναι παραφρων ή θικα αναξιος λογω ποινικης καταδικης) χωρις κοινωνικα, οικονομικα ή μορφωτικά κριτηρια
2. Ισοτητας =ολοι οι ενεργοι πολιτες διαθετουν μονο 1 ψηφο και αυτή εχει την ιδια νομικη ισχυ με εκεινες των αλλων εκλογεων.
3. Ατομικοτητας = το ατομικο διακιωμα ασκειται από τους ενεργους πολιτες που εκφαζονται νομικα ως ατομα. Το εκλογικο δικαιωμα είναι δημοσιο λειτουργημα που το κρατος αναθετει στους πολιτες, οι οποιοι θεωρουνται ως οργανα του. Συμφωνα με το δικαιο των κρατων η ψηφοφορια μπορει να ειναι :

1.    α. Εμμεση : εκλογη προεδρου απο την βουλη και οχι απευθειας από τον λαο

β. Αμεση : εκλογεας αναδεικνυει απευθειας το αντιπροσωπευτικο σωμα- βουλη-

2.    α. Μυστική : εκτος από τον εκλογεα κανεις δεν μπορει να μαθει τι ψηφισε (και όχι αν ψηφισε)

β. Φανερη : με αναφωνηση , δημοσια εγγραφη ή οποιοδηποτε άλλο τροπο

3.    α. Υποχρεωτικη : δεν μπορει να οδηγηθεί βιαια στις καλπες αλλα αν δεν ασκησει το εκλογικο δικαιωμα θα υποστει ποινικες ή διοιηκητικες κυρωσεις

β. Προαιρετικη : αν θελει ο ιδιος  ,θα  ασκησει το εκλογικο  του δικαιωμα

4.    α. Προσωπικη : ο εκλογεας πρεπει να προσελθει ο ιδιος στην καλπη

β. Δια αλληλογραφιας : όταν ο εκλογεας δικαιουται να ψηφισει με επιστολη γιατι μενει μακρια.

Στο ελληνικο συνταγμα  οριζεται ρητα η αμεση , καθολικη και μυστικη ψηφοφορια (άρθρο 51β3)

Ο εκλογικος αγωνας για την αναδειξη των μελων κοινοβουλιου διεξαγεται κατά κανονα μεσα από τα κομματα.

Η διεξαγωγη των εκλογων γινεται βασει καποιου εκλογικου συστήματος , το οποίο έχει 2 ομάδες:

1. Πλειοψηφικά : απολυτης και σχετικης πλειψηφιας είναι όμως απλουστερα , και ευννοουν την δημιουργια ισχυρων πλειψηφιων στην βουλη και τον σχηματισμο βιωσιμων κυβερνησεων, αλαλ δεν μπορουν να εκφρασουν την συνθεση του εκλογικου σωματος , συμφωνα με τις πραγματικες πολιτικες κατευθυνσεις όπως τα αναλογικα
2. Αναλογικα : μπορουν να εκφρασουν την συνθεση του εκλογικου σωματος , συμφωνα με τις πραγματικες πολιτικες κατευθυνσεις
3. Μεικτο συστημα : σε ορισμενα κρατη οι νομοθέτες εχουν επινοήσει αυτό το συστημα που είναι συνθεση των 2 παραπανω συστηματων

II. ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ –ΕΞΟΥΣΙΩΝ ………………............45

Τόσο η συγχρονη επιστημη του Συνταγματικου δικαιου οσο και ο συντακτικος νομοθετης δεχονται την αδιαιρετη εξουσια η οποια συγκεκριμενοποειται σε επιπεδα δρασης σε 3 λειτουργιες:

1. Νομοθετικη =ασκειται από βουλη και προεδρο της δημοκρατιας (οργανα κρατους)
2. Εκτελεστικη =ασκειται απο τον προεδρο της δημοκρατιας και την κυβερνηση (ο κ )
3. Δικαστικη =ασκειται από τα δικαστηρια (οργανα κρατους)

και ανταποκρινεται στην δημοκρατικη αρχη που δεχεται τον λαο ως αποκλειστικη πηγη και αποκλειστικο φορεα κρατικης εξουσιας

Η τριπλη αυτή εκδηλωση της κρατικης εξουσιας χαρακτηριζεται ως διακριση των λειτουργιων. Η αρχη της διακρισης των λειτουργιων αποδιδει μια από τις οργανωτικες βασεις του πολιτευματος (άρθρο 26 συντ).

-Προβληματικη η αποσαφηνιση της εννοιας οργανου του κρατους και συμφωνα με την κλασικη θεωρητικη αντιληψη είναι τα φυσικα προσωπα τα οποια κατά το ισχυον δικαιο ασκουν κρατικη εξουσια. Ομως ο ορισμος δεν αποδιδει την καθοριστικη διακριση μεταξυ οργανου και φορεα του οργανου

Οργανα του κρατους =δεσμη αρμοδιοτητων που προβλεπονται και πρεπει να ασκουνται από τον εκαστοτε φορεα του οργανου

Φορεας του οργανου=το φυσικο προσωπο που κατά το δικαιο ασκει την κρατικη εξουσια δηλ τις συγκεκριμενες αρμοδιοτητες, είναι όχι το οργανο αυτό καθαυτο αλλα ο φορεας οργανου.

Η διακριση εξουσιων διατυπωθηκε από τον  Μοντεσκιε αν και όχι ρητα στα συνταγματα ΗΠΑ και στην Γαλλικη Επανασταση η οποια όμως παραποίησε την εννοια της διακρισης , αφου θεωρησε οτι κάθε μια από αυτές πρεπει να ασκει το εργο της σε τελεια απομονωση από άλλες.

Σημερα καθιερωνεται η διασταυρωση των λειτουργιων μεταξυ των διαφορων οργανων , ηοποια είναι απαραιτητη για τον συντονισμο των ενεργειων της κρατικης εξουσιας ,δεν καθιερωνεται όμως η συγχιση των λειτουργιων δηλ οποιαδηποτε λειτουργια να ανατιθεται σε οποιοδηποτε οργανο γιατι αυτό το συστημα θα οδηγουσε σε δεσποτισμο και την καταλυση της πολιτικης ελευθεριας

Στην διακριση των λειτουργιων, κάθε μια από τις 3 ομαδες οργανων ασκουν τις 3 λειτουργιες μεσα στα ορια που καθοριζονται από το Συνταγμα. Οι επιτρεπομενες διασταυρωσεις δεν θα πρεπει να οδηγουν στην απορροφηση της μιας λειτουργίας από την άλλη (πχ της νομοθετικης από την εκτελεστικη) .Το συνταγμα των ΗΠΑ καθιερωνει πιο εντονα την διακριση λειτουργιων από τα ευρωπαικα συνταγματα.

Η διακριση των λειτουργιων αποτελει προυποθεση για την προστασια της πιλιτικης και ατομικης ελευθεριας,κατοχυρωνεται η ανεξαρτησια των δικαστικων οργανων εναντι των νομοθετικων και διοικητικων οργανων και εξασφαλιζεται η προστασια των δικαιοματων και ελευθεριων των ατομων συμφωνα με το συνταγμα και τους νομους.

Ετσι διαμορφωνεται η εννοια του Κράτους Δικαίου, η οποια συνισταται στον αυτοπεριορισμο του Κρατους ,στις σχεσεις του προς εκεινους που τελουν υπο την εξουσια του μεσω κανονων δικαιου ,ετσι :

1. Τα διοικητικα οργανα πρέπει να ενεργούν συμφωνα με τους νομους και το συνταγμα
2. Τα νομοθετικα οργανα πρέπει να θεσπίζουν κανονες δικαιου συμφωνους με το συνταγμα
3. Τα δικαστικα οργανα πρέπει να ελέγχουν την νομιμοτητα των ενεργειων των αλλων οργανων

Αντιθετα από το Κρατος δικαιου βρισκεται το Αστυνομικό Κράτος  κατά το οποιο η κρατικη εξουσια (κυριως διοικητικα οργανα) με πληρη διακριτικη ευχερεια , αποφασιζει και εφαρμοζει οποιαδηποτε μετρα θεωρει σκοπιμα επι των ατομων που υποκεινται σε αυτην.

Αποτελεσμα της διακρισης εξουσιων και κυριως της συστηματικης σχεσης των οργανων της νομοθετικης και εκτελεστικης εξουσιας στα συνταγματα των κρατων , είναι η διαμόρφωση 3 βασικων τυπων κυβερνησης (συστηματα κυβερνησης ) τα οποια είναι :

1. Το συστημα της κυβερνωσας Βουλης (είναι συστημα επαναστατικων περιοδων) =συγχιση εκτελεστικης και νομοθετικης εξουσιας δηλ Κοινοβουλιο κατευθυνει την δραστηριοτητα της Κυβερνησης, την εκλεγει και την ανακαλει κατά ελευθερη κριση. Δεν υπαρχει αρχηγος κρατους.
2. Το προεδρικο συστημα στο οποιο υπαρχει αυστηροτατη διακριση νομοθετικης κκαι εκτελεστικης εξουσιας. Η εκτελεστικη είναι τελειως ανεξαρτητη από το Κοινοβουλιο κατά την ασκηση των αρμοδιοτητων της. Ο προεδρος που εκλεγεται αμεσα ή εμμσα απο τον λαο ,συγκεντρωνει τις εξουσιες αρχηγου κρατος και Προεδρου της Κυβερνησης , της οποιας τα μελη δεν εξαρτωνται από την εμπιστοσυνη του Κοινοβουλιου . (Οι ΗΠΑ διαθετουν ελλατωμενο προεδρικο συστημα- Γαλλια εχει ιδιοτυπο συστημα , πιο κοντα στο κοινοβουλευτικο , με ενισχυμενες αρμοδιοτητες του Προεδρου
3. Το κοινοβουλευτικο συστημα στο οποιο οι υπουργοι που απαρτιζουν την κυβερνηση, μολονοτι διοριζονται και παυονται από τον αρχηγο κρατους , εξαρτωνται από την εμπιστοσυνη του κοινοβουλιου.

Υπαρχει αλληλοεπιδραση και συνεργασια κυβερνησης και βουλης και υπαρχει ενναλαγη πολιτικων κομματων στην κυβερνηση. Ο Αρχηγος κρατους αναθετει τον σχηματισμο κυβερνησης σε προσωπο που ανηκει στο πλειψηφουν κομμα στη βουλη , για να εξασφαλιστει η ομαλοτητα και η συνεργασις της νομοθετικης και εκτελεστικης λειτουργίας-εξουσιας.

Τα οργανικα στοιχεια του κοινοβ συστήματος είναι 3 :

1. Τα αντιπροσωπευτικα σωματα (1-ελλαδα- ή 2 βουλες)
2. Ο αρχηγος του Κρατους (ελλαδα: προεδρος της δημοκρατιας) και
3. Η κυβερνηση

Όλα τα παραπανω συνδεονται μεταξυ τους με κοινοβουλευτικη σχεση:

a.    Υπαρχει εξαρτηση της κυβερνησης από τον αρχηγο κρατους , οποιος την διοριζει ή την παυει.(περιορισμενη όμως εξαρτηση γιατι οι υπουργοι διοριζονται με προταση του Πρωθυπουργου)

b.   Οι πραξεις του αρχηγου του κρατους χρειαζονται προσυπογραφη του αρμοδιου υπουργουγια να είναι εγκυρες (καμια διαταγη αρχηγου κρατους δεν απαλασσει τον αρμοδιο υπουργο)

c.    Η εξαρτηση της κυβερνησης από το κοινοβουλιο  φανερωνεται στον ελεγχο της κυβερνησης από το κοινοβουλιο με αναφορες, ερωτησεις, επερωτησεις, εξεταστικες επιτροπες, και στην υποχρεωση της κυβερνησης να περιβαλλεται της εμπιστοσυνης του κοινοβουλιου και να παραιτειται όταν αποδοκιμαζεται από αυτο

Στο ισχυον ελληνικο συνταγμα εκτος του αντιπροσωπευτικου συστήματος (Το αντιπροσωπευτικο συστημα  = αναφερεται στον τροπο αναδειξης ή συγκροτησης των οργανων που ασκουν κρατικη εξουσια, κυριως των νομοθετικω) καθιερωνει ως οργανωτικες βασεις του πολιτευματος , την σχετικη διακριση των λειτουργιων (Η διακριση των εξουσιων = αναφερεται στην κατανομη των αρμοδιοτητων μεταξυ των κρατικων οργανων και στη ρυθμιση των σχεσεων τους κατά την ασκηση της κρατικης εξουσιας)  και το κοινοβουλευτικο συστημα

Το κοινοβουλευτικο συστημα μας =ειναι η καθιερωση της αρχης της δεδηλωμενης δηλ οι κυβερνησεις θα αντιπροσωπευουν την πλειοψηφια της βουλης και αποκλειεται ο σχηματισμος απο την μειοψηφια.

Οι 2 βασικες αρχες του κοινοβουλευτικου συστήματος είναι:

1. Η υποχρεωση της κυβερνησης να εμφανιζεται μετα τον σχηματισμο της βουλης για να ζητησει ψηφο εμπιστοσυνης καθώς και

b.   Η υποχρεωσης της κυβερνησης  να υποβαλλει την παραιτηση της στην περιπτωση αρσης της εμπιστοσυνης

III. Η ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΤΩΝ ΑΤΟΜΙΚΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ…………………..48

Ειναι η 3^η κοινη οργανωτικη βαση του πολιτευματος.

Στα δημοκρατικα πολιτευματα  κατοχυρωνεται :

1. η αναγνωριση των ατομικων ελευθεριων και
2. η θεσπιση εγγυησεων για την αποτελεσματικη προστασια τους από την καταχρηστικη ασκηση της εξουσιας των κρατικων οργανων

Ατομικές ελευθερίες ονομαζουμε την δυνατοτητα ¨αυτοκαθορισμου¨ που απονεμεται από την εννομη ταξη και τεινει στο να αποκλεισει ή να περιορισει επεμβασεις του κρατους σε συγκεκριμενο χωρο υπαρξης και δρασης των κυβερνωμενων.

Η ασκηση των ατομικων ελευθεριων πρεπει να εχουν ως οριο να μην θιγει την ελευθερια τωναλλων ατομων και να μην οδηγει την πολιτεια στην αναρχια και στην καταρρευση της κρατικης εξουσιας.

Οι Ατομικές ελευθερίες ανηκουν στην γενικοτερη κατηγορια δημοσιων δικαιωματων (ατομικες ελευθεριες (εχουν αμυντικο περιεχομενο και θεμελιωνουν αξιωση για αποχη της κρατικης εξουσιας),πολιτικα δικαιώματα (θεμελιωνουν αξιωση για συμμετοχή –δικαιωμα εκλεγειν και εκλεγεσθαι,δικαιωμα ιδρυσης και συμμετοχης σε πολιτικο κομμα), κοινωνικα δικαιωματα)

 Οι Ατομικές ελευθερίες είναι :

1. Προσωπικη ελευθερια (άρθρο 5β3 συντ)
2. Προσωπικη ασφαλεια (άρθρο 6 συντ )
3. Το ασυλο κατοικιας (άρθρο 9 συντ )
4. Το δικαιωμα συναθροισεων (άρθρο 11 συντ )
5. Η ελευθερια θρησκευτικης συνειδησης (άρθρο 13 συντ )
6. Η ελευθερια γνωμης και τυπου (άρθρο 14 συντ )
7. Το δικαιωμα στην παιδεια (άρθρο 16 συντ )
8. Το δικαιωμα ιδιοκτησιας (άρθρο 17 συντ)

Επειδη η ελευθερια είναι μια και αδιαιρετη ,,ασχετα με την μορφη που εμφανιζεται πρεπει να επισημανθει οτι τα 3 ειδη δημοσιων διακαιωματων είναι παρασυμπληρωματικα μεταξυ τους:

Η δημοκρατικη αρχη και λαικη κυριαρχια δεν υλοποιειται χωρις ελευθερια δηλ χωρις την δυνατοτητα πολιτων να αποφασιζουν με ελευθερη και ανεπηρεαστη κριση

Η ελευθερια διαλογου ,εκφρασης και ιδεων και της γνωμης χανει την αξια της και δεν μπορει να λειτουργησει χωρις την δυνατοτητα σχηματισμου και λειτουργίας κομματων και εκλογης αντιπροσωπων στην εξουσια ή χωρις στοιχειωδη εκπαίδευση και πληροφορηση.

Η συνταγματικη ελευθερια του τυπου δεν σημαινει τιποτα για έναν αναλφαβητο.

Στο ισχυον συνταγμα τα ατομικα δικαιωματα εμφανιζονται ενισχυμενα σε πολλες νεες διαταξεις , ενδεικτικα αναφερουμε :

1. Την διακηρυξη προστασιας της αξιας του ανθρωπου ως πρωταρχικη υποχρεωση του κρατους
2. Την αναγνωριση στο ατομο το δικαιωμα της ελευθερης αναπτυξης της προσωπικοτητας του εφοσον δεν προσβαλλει τα χρητα ηθη, το συνταγμα και τα δικαιωματα των αλλων
3. Την προηγουμενη ακροαση του ενδιαφερομενου για κάθε διοικητικη ενεργεια ή μετρο σε βαρος των διακαιωματων και των συμφεροντων του.\την εγγυηση από το κρατος των δικαιωματων του ατομου ως πολιτη και ως μελους του κοινωνικου συνολου
4. Την απαγορευση καταχρηστικης ασκησης διακαιωματος

Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ    ENOTHTA  3.3

Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ….50

Το αρθρο 26 Συντ (καθοριζει με σαφηνεια την συγκροτηση και τις αρμοδιοτητες των κρατικων οργανων ).

Τα Οργανα του Κρατους με βαση τις κυριες αρμοδιοτητες τους διακρινονται σε :

1. Νομοθετικά
2. Εκτελεστικά
3. Δικαστικά

Εδώ θα αναφέρουμε ενδεικτικά τις αρμοδιότητες των οργάνων καθε λειτουργία

3.3.1 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ…………………………………………..50

Η Νομοθετική λειτουργία  ασκείται από την Βουλή και το Πρόεδρο της Δημοκρατίας (ασκεί και νομοθετική και εκτελεστική λειτουργία)

Ο λαός με την στενή έννοια δηλ το σύνολο πολιτών με δικαίωμα ψήφου αποτελεί το ανώτερο ή κυρίαρχο όργανο Κράτους και αν και είναι πηγή κάθε εξουσίας  δεν μπορεί να ασκήσει άλλη αρμοδιότητα από αυτή που του ορίζει το Σύνταγμα.

Ο λαός με την στενή έννοια έχει 3 αρμοδιότητες:

Η εκλογή των μελών της βουλής  (άρθρο 51β3 Συντ)

Η ψηφοφορία σε δημοψήφισμα (άρθρο 44β2 Συντ)

Η ανάδειξη των αρχών της τοπικής αυτοδιοίκησης (άρθρο 102β2 Συντ)

Ο λαός με την στενή έννοια (εκλογικό σώμα) αναδεικνύει τα μέλη της Βουλής για περίοδο 4 ετών η οποία ξεκινά από την ημέρα των εκλογών

1. Πρωταρχικές αρμοδιότητες της Βουλής είναι Νομοθετικές:

a.    Αναθεώρηση του Συντάγματος

b.   Ψήφιση των Νόμων

c.    Ψήφιση προϋπολογισμού – απολογισμού - γενικού ισολογισμού

d.   Ψήφιση του κανονισμού της Βουλής

e.    Αποφασίζει αν θα εφαρμοστεί ο νόμος για την κατάσταση πολιορκίας (άρθρο 48 Συντ)

f.     Επικυρώνει τις διεθνείς συμβάσεις

g.    Καθορίζει την αποζημίωση και τις ατέλειες των βουλευτών

2. Είναι όργανο κοινοβουλευτικού ελέγχου (αναφορές, ερωτήσεις, επερωτήσεις, εξεταστικές επιτροπές, πρόταση δυσπιστίας (άρθρα 70β6 Συντ και 124β2 κανονισμού της βουλής)
3. Είναι όργανο που ασκεί δικαστικές αρμοδιότητες (παροχή άδειας για ποινική δίωξη βουλευτών, του προέδρου της Δημοκρατίας, άσκησης ποινικής δίωξης Υπουργών , υφυπουργών)
4. Είναι  όργανο που ασκεί ποικίλης φύσης αρμοδιότητες (εκλογή προέδρου δημοκρατίας, απόφαση διεξαγωγής δημοψηφίσματος (άρθρο 44β2 εδ α και β συντ))

3.3.2 ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ...........…........................................51

Η εκτελεστικη λειτουργια ασκειται από τον Προεδρο της Δημοκρατιας και την Κυβερνηση (αρθρο 26β2 συντ)

Ο Προεδρος της Δημοκρατιας εκλεγεται από την βουλη για 5χρονια είναι ο αρχηγος του κρατους και ρυθμιστης του πολιτευματος (αρθρο 26β2 συντ).

Είναι το κυριο οργανο της νομοθετικης και εκτελεστικης εξουσιας

Είναι ανευθυνος  και με την προσυπογραφη των υπουργων ,αυτοι αναλαμβανουν κάθε ευθυνη για τις πραξεις του που σχετιζονται με τα καθηκοντα του ως Αρχηγου Κρατους (αρθρο 35β1 &49β1 συντ).

Καποιες πραξεις του δεν χρειαζονται προσυπογραφη υπουργων όπως ο διορισμος πρωθυπουργου (αρθρο 35β2)

Ο προεδρος της δημοκρατιας μπορει να εκδιωχθει για εσχατη προδοσια ή για παραβιαση Συνταγματος από προθεση

Ο προεδρος της δημοκρατιας δεν εχει άλλες αρμοδιοτητες παρα μονο οσες του δινει ρητα το συνταγμα και οι νομοι που είναι συμφωνοι με αυτό (αρθρο 50)

Οι νομοθετικες αρμοδιοτητες του Προεδρου της  Δημοκρατιας εχουν συρρικνωθει με την αναθεωρηση συντ/τος το 1986 οι κυριοτερες είναι:

a.    Η συμπραξη του στην εκδοση και δημοσιευση των νομων (αρθρο 42β1)

b.   Το δικαιωμα αναπομπης (επιστροφης) (αρθρο 42 ) του ψηφισμενου νομου στην βουλη που μπορει να ασκηθει μεσα σε 1 μηνα απο την ψηφιση  του νομου με συνοδευτικο αιτιολογησης της αναπομπης. Το νομοσχεδιο εισαγεται στην ολομελεια της βουλης και εφοσον ψηφισθει και παλι αλλα από την απολυτη πλειοψηφια της ολομελειας της βουλης , τοτε ο προεδρος είναι υποχρεομενος να το εκδωσει και να το δημοσιευσει μεσα σε 10 μερες από την επιψηφιση του. Η αναπομπη ψηφισμενου νομου είναι συγκρουση με κυβερνηση και παρεμβαση στη κοινοβουλευτικη διαδικασια. Πραξη αναπομπης δεν χρειαζεται προσυπογραφη υπουργου.

c.    Η εκδοση κανονιστικων διαταγματων

d.   Η δημοσιευση της αποφασης της βουλης για κυρηξη καταστασης πολιορκιας (αρθρο 48β1) και η εκδοση υστερα από προταση της κυβερνησης πραξεων νομοθετικου περιεχομενου για την αντιμετωπιση της καταστασης αυτης (αρθρο 48β5)

e.    Η προκυρηξη δημοψηφίσματος (αρθρο 44β2)

Οι διοικητικες αρμοδιοτητες του Προεδρου της  Δημοκρατίας  οι κυριοτερες είναι:

a.    Η εκδοση ατομικων διοικητικων διαταγματων

b.   Η εκδοση και δημοσιευση νομων(αρθρο 35β1)

c.    Ο διορισμος και παυση των δημ υπαλληλων και ο διορισμος δικαστων

d.   Είναι ο αρχηγος των Ενοπλων δυναμεων της χωρας ,  των οποιων την διοικηση ασκει η κυβερνηση όπως οριζει ο Νομος

e.    Απονεμει τα προβλεπομενα από την νομοθεσια παρασημα (αρθρο 46β2)

Οι δικαστικες αρμοδιοτητες του Προεδρου της  Δημοκρατίας  οι κυριοτερες είναι:

Συμμετεχει στην δικαστικη λειτουργια:

a.    απονεμοντας χαρη δηλ μετριαζει, ή χαριζει, ποινες που επιβαλλονται από τα δικαστηρια (η χαρη διαφερει από την αμνηστια για την οποια αποφασιζει η βουλη αρθρο 47β4) και δεν παρεχεται για κοινα εγκληματα παρα μονο για πολιτικα και εχει γενικο και αφηρημενο χαρακτηρα ,αφου αναφερεται σε ορισμενο εγκλημα ή κατηγορια εγκληματων που διαπραχθηκανκαι επισης

b.   να αιρει (αφαιρει  -ανακαλει) κάθε ειδους νομιμες συνεπειες των ποινων που εχουν επιβληθει και εκτισθει. (αρθρο 47)

Οι ρυθμιστικες αρμοδιοτητες του Προεδρου της  Δημοκρατίας  οι κυριοτερες είναι:

a.    Ρυθμιστης του πολιτευματος=αρμοδιοτητα να διαμεσολαβει στις σχεσεις Κυβερνησης –Βουλης και Λαου , ιδιως όταν αυτές διαταρασσονται με στοχο την ομαλη λειτουργια του πολιτευματος

b.   Αρκετες νομοθετικεςή δικαστικες ή διοικητικες αρμοδιοτητες είναι ταυτοχρονα και ρυθμιστικες  πχ το δικαιωμα της αναπομπης

c.    Διεθνης εκπροσωπιση της χωρας (αρθρο 36β1 Συντ) , η κυρηξη του πολεμου και η συνομολογηση συνθηκων ειρηνης, συμμαχιας, οικονομικης συνεργασιας και συμμετοχης σε διεθνης οργανισμους και ενωσεις

d.   Αρμοδιοτητες που αναφερονται στην λειτουργια της βουλης (αρθρο 40β1, 40β2 41β1 Συντ)

e.    Ο διορισμος και η απαλλαγη από τα καθηκοντα τους του Πρωθυπουργου και της Κυβερνησης (αρθρο 37 & 38  Συντ)

f.     Η εξαγγελια διαγγελματος σε εξαιρετικες περιπτώσεις με την συμφωνη γνωμη του Πρωθυπουργου (αρθρο 44β3 Συντ)

Η Κυβερνηση :

a.    Απαρτιζεται από το Υπουργικο Συμβουλιο, το οποιο απαρτιζεται από τον πρωθυπουργο και τους Υπουργους 

b.   Καθοριζει και κατευθυνει την γενικη πολιτικη της χωρας

c.    Εχει την νομοθετικη πρωτοβουλια δηλ οι ψηφιζομενοι από την Βουλη Νομοι εχουν καταρτισθει και κατατεθει από την κυβερνηση

d.   Είναι συνθετο οργανο και εχει ποικιλες πολιτικες και διοικητικες αρμοδιοτητες ( οι οποιες υλοποιουνται ειτε με την εγκριση από την βουλη των πολιτικων αποφάσεων γενικου περιεχομενου κατά την παροχη ψηφου εμπιστοσυνης και την εγκριση του προυπολογισμου ειτε με την εγκριση συγκεκριμενων πολιτικων αποφάσεων με τα προτεινομενα σχεδια νομου στην Βουλη, με την προσυπογραφη των προεδρικων διαταγματων των οποιων η ευθυνη φερει το Υπουργικο συμβουλιο, με τις αποφασεις του πρωθυπουργου κτλ)

Ο πρωθυπουργος ως ατομικο και αμεσο οργανο εχει τις εξης αρμοδιοτητες:

a.    Διοριζει και παυει τους υπουργους

b.   Προσυπογραφει προεδρικο διαταγμα για την απαλλαγη της κυβερνησης από τα καθηκοντα της

c.    Προεδρευει του υπουργικου συμβουλιου

d.   Εξεσφαλιζει την ενοτητα της Κυβερνησης και με την ενεργειες του κατευθυνει και εφαρμοζει την κυβερνητικη πολιτικη

e.    Προσυπογραφει τα διαγγελματα του Προεδρου της Δημοκρατιας

f.     Διαλυει την βουλη

g.    Προσυπογραφει το διαταγμα για την προκυρηξη βουλευτικων εκλογων

Οι Υπουργοί έχουν τις εξής αρμοδιότητες:

1. Να προτεινουν την εκδοση κανονιστικων διαταγματων βασει ειδικης εξουσιοδητησης νομου
2. Να προιστανται των υπουργειων τους
3. Να επιφορτιζονται μετα καθηκοντα που τους αντιστοιχουν ως μελη της κυβερνησης

Η Κυβέρνηση ως συλλογικό και άμεσο όργανο ως Υπουργικό Συμβούλιο έχει τις εξής αρμοδιότητες :

1. Να καθοριζει και να κατευθυνει την γενικη πολιτικη της χωρας
2. Να αναπληρωνει τον Προεδρο της Δημοκρατιας όταν αποβιωσει, παραιτηθει ή εκπεσει κτλ
3. Να προτεινει την εκδοση πραξεων νομοθετικου περιεχομενου
4. Να προτεινει στη Βουλη να θεσει σε εφαρμογη την διαταξη για την κατασταση πολιορκιας
5. Να προτεινει Νομους στην Βουλη

Η ευθυνη των μελων της Κυβερνησης και των υφυπουργων είναι τριπλη:

1. Ποινικη
2. Αστικη
3. Κοινοβουλευτικη, η οποια συνισταται (βρισκεται) στην υποχρεωση των μελων της Κυβερνησης να λογοδοτουν στη βουλη και να παραιτουνται, αν η βουλη με ρητη αποφασης της αποσυρει την εμπιστοσυνη της. Η ευθυνη τους αφορα τοσο τις πραξεις και παραλειψεις  τους κατά την ασκηση των καθηκοντων τους, οσο και στις πραξεις ,παραλειψεις ή πολιτικες δηλωσεις του Προεδρου της Δημοκρατιας

3.3.3 .ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ……………………………………………..53

Η δικαστική λειτουργία ασκείται από τα δικαστήρια (άρθρο 26β3 Συντ)

Τα δικαστήρια συγκροτούνται από δικαστές και απολαμβάνουν λειτουργική και προσωπική ανεξαρτησία

Οι δικαστές κατά την άσκηση των καθηκόντων τους υπόκεινται μόνο στο Σύνταγμα και τους Νόμους και δεν υποχρεούται σε διατάξεις που έχουν τεθεί για κατάλυση του Συντάγματος

Σειρά διατάξεων αποβλέπουν στην κατοχύρωση της ανεξαρτησίας των δικαστών:

1.    Ο διορισμός : με προεδρικό διάταγμα με βάση νόμο που ορίζει τα προσόντα και την επιλογή τους

2.    Η ισοβιότητα : εκτός από τις περιπτώσεις που καθορίζονται ρητά από το σύνταγμα ,δεν είναι δυνατόν να παυτούν μέχρι κα φτάσουν το όριο ηλικίας έστω και αν καταργηθούν οι θέσεις που κατέχουν

3.    Η προαγωγή : γίνεται με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται ύστερα από απόφαση του ανώτατου δικαστικού συμβουλίου

4.    Η μετάθεση : γίνεται με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται ύστερα από απόφαση του ανώτατου δικαστικού συμβουλίου

5.    Η μεταβολή της υπηρεσιακής τους κατάστασης : γίνεται με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται ύστερα από απόφαση του ανώτατου δικαστικού συμβουλίου

Το Σύνταγμα όμως θεσπίζει και εγγυήσεις υπέρ των ατόμων που προσφεύγουν στα δικαστήρια όπως:

1.    Συμμετοχή λαϊκού στοιχείου στη συγκρότηση ορισμένων δικαστηρίων -μικτών, ορκωτών (αρθρο 97β1 Συντ)

2.    Απαγόρευση σύστασης έκτακτων δικαστηρίων ή δικαστικών επιτροπών (αρθρο 8 Συντ)

3.    Απαγόρευση δημοσιότητας συνεδριάσεων των δικαστηρίων αν κρίνει το δικαστήριο ότι είναι επιβλαβής στα χρηστά ήθη ή λόγοι προστασίας (άρθρο 93β2 Συντ)

4.    Το αιτιολογημένο των δικαστικών αποφάσεων (άρθρο 93β3 Συντ)

5.    Για το δικαίωμα κάθε προσώπου για την παροχή έννομης προστασίας (άρθρο 20β1 Συντ)

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ Η ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ                                  ENOTHTA 3.4

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ Η ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ  .........................55

Το σύνταγμα τίθεται και τροποποιείται από ειδικά αντιπροσωπευτικά σώματα τις καλούμενες συντακτικές ή αναθεωρητικές συνελεύσεις ή Βουλές.

Με κριτήριο τον τρόπο αναθεώρησης τους τα Συντάγματα διακρίνονται σε : ήπια ή αυστηρά

Το αρθρο 110 Συντ (προσδιορίζει μια προς μια τις διατάξεις που δεν μπορούν να αναθεωρηθούν πχ μορφή πολιτεύματος, ισότητα ελλήνων απέναντι στο Νόμο) επίσης

Το αρθρο 110 β6 Συντ (ορίζει ότι δεν επιτρέπεται η αναθεώρηση πριν περάσει 5ετια από την περάτωση της προηγούμενης)

Το αρθρο 110 ββ2-5 Συντ (ρυθμίζει την όλη διαδικασία αναθεώρησης)

®1Greek Σκέψου....δεν είναι παράνομο ακόμη 
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου