Η ΔΙΑΦΘΟΡΑ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ, ΔΙΚΑΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΩΝ….

…Η διαφθορά θεωρείται ως «το πρόβλημα που οδήγησε την Ελλάδα στην τρέχουσα χρηματοπιστωτική κρίση»… ….Ο ετήσιος τζίρος της διαφθοράς στην Ελλάδα (2012) υπερβαίνει τα 3.000.000.000 ευρώ και, μαζί με την παραοικονομία, υπερβαίνει τα 70.000.000.000 ευρώ»….

…Η διαφθορά θεωρείται ως «το πρόβλημα  που  οδήγησε  την  Ελλάδα  στην  τρέχουσα  χρηματοπιστωτική κρίση»…

….Ο  ετήσιος τζίρος της διαφθοράς στην Ελλάδα (2012) υπερβαίνει  τα  3.000.000.000  ευρώ  και,  μαζί  με  την  παραοικονομία, υπερβαίνει τα 70.000.000.000 ευρώ»….

…Η  Ελλάδα  βρίσκεται  σε  πρώιμο  στάδιο  των  σχετικών  με  την ακεραιότητα  πολιτικών  για  κοινοβουλευτικούς.  Δεν  υπάρχει  κώδικας δεοντολογίας  ακόμη  και  λείπουν  κανόνες  για  διάφορους  τομείς  όπως: διαχείριση  στιγμιαίων  συγκρούσεων  συμφερόντων,  περιστάσεις  υπό  τις οποίες μπορούν να γίνουν δεκτά δώρα, φιλοξενία και άλλα οφέλη, τρόποι πρόληψης  της  κατάχρησης  πληροφοριών,  επαφές  με  τρίτους  και παρασκηνιακούς   πολιτικούς   μεσάζοντες   (lobbyists),   αύξηση   της ευαισθητοποίησης, κατάρτιση και/ή παροχή συμβουλών για σχετικά με την ακεραιότητα ζητήματα….

Η  Ομάδα  Κρατών  κατά  της  Διαφθοράς  (GRECO)  παρακολουθεί  τη συμμόρφωση εκ μέρους των 49 κρατών μελών προς τα κείμενα κατά της διαφθοράς  του  Συμβουλίου  της  Ευρώπης.  Τα  εργαλεία  παρακολούθησης της  GRECO  περιλαμβάνουν  «διαδικασία  αξιολόγησης»  που  βασίζεται  σε εξατομικευμένες  ανά  χώρα  απαντήσεις  σε  ερωτηματολόγιο  και  επιτόπιες επισκέψεις, των οποίων έπεται αξιολόγηση των επιπτώσεων  («διαδικασία συμμόρφωσης») που εξετάζει τα μέτρα που ελήφθησαν για την εφαρμογή των  συστάσεων  που  προέκυψαν  από  την  αξιολόγηση  της  χώρας.

Εφαρμόζεται  δυναμική  διαδικασία  αμοιβαίας  αξιολόγησης  και  πιέσεων ομοτίμων, που συνδυάζει την εμπειρία των αξιολογητών και των κρατικών εκπροσώπων σε ολομέλεια. Το έργο της GRECO οδήγησε στην υιοθέτηση σημαντικού  αριθμού  εκθέσεων  που  περιέχουν  πλούτο  πληροφοριών  και στοιχείων για τις ευρωπαϊκές πολιτικές και πρακτικές κατά της διαφθοράς. Οι  εκθέσεις  προσδιορίζουν  τα  επιτεύγματα  και  τις  ελλείψεις  της  εθνικής νομοθεσίας, των πολιτικών και των θεσμικών πλαισίων, και περιλαμβάνουν συστάσεις που αποσκοπούν στη βελτίωση της ικανότητας των κρατών να καταπολεμούν τη διαφθορά και να προάγουν την ακεραιότητα.Η  ένταξη  ως  μέλος  στην  GRECO  είναι  ανοικτή,  στη  βάση  ισότητας,  σε κράτη-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης, καθώς και σε κράτη μη μέλη.

Εν  όψει  των  πορισμάτων  της  η  GRECO απευθύνει τις εξής συστάσεις προς την Ελλάδα:

Όσον αφορά τους βουλευτές

i.να διασφαλιστεί ότι τα νομοσχέδια, συμπεριλαμβανομένων αυτών που  επιφέρουν  τροποποιήσεις,  υπόκεινται  σε  επεξεργασία  με επαρκές    επίπεδο    διαφάνειας    και    διαβουλεύσεων, συμπεριλαμβανομένων των ενδεδειγμένων προθεσμιών που τους επιτρέπουν να είναι αποτελεσματικές (παράγραφος 25),

ii.

1.  i) ταχεία υιοθέτηση  κώδικα  δεοντολογίας  για  βουλευτές  και θέσπιση  κατάλληλου  μηχανισμού  εντός  της  Βουλής  για  την προώθηση, εποπτεία και επιβολή του, και ii) σχετική ενημέρωση του κοινού(παράγραφος 31),

iii.

να εισαχθούν κανόνες για ad hoc γνωστοποίηση όταν προκύπτει σύγκρουση  με  τα  ιδιωτικά  συμφέροντα  ενός  βουλευτή (παράγραφος 34),

iv.

να  θεσπιστούν  επαρκείς  και  συνεπείς  κανόνες  σχετικά  με  την αποδοχή εκ μέρους των βουλευτών δώρων, φιλοξενίας και άλλων πλεονεκτημάτων, συμπεριλαμβανομένης της ειδικής στήριξης που παρέχεται  για  κοινοβουλευτικό  έργο,  και  να  αναπτυχθούν εσωτερικές  διαδικασίες  για  την  αποτίμηση,  καταγραφή  και επιστροφή μη αποδεκτών ωφελημάτων (παράγραφος 35),

v.

1.  i) να αξιολογείται  με  ενδεδειγμένο  τρόπο  η  εφαρμογή  των κανόνων περί επαγγελματικής επιλεξιμότητας και ασυμβίβαστων που εφαρμόζονται στους βουλευτές καινα ψηφιστεί η απαραίτητη δευτερογενής νομοθεσία, όπως ήδη προβλέπεται ιδίως στο άρθρο 57  παράγραφος  4  του  Συντάγματος,  ii)    να  αναθεωρηθούν  οι στόχοι και η αποτελεσματικότητα του άρθρου 8 του Ν. 3213/2003 που αφορά περιορισμούς στη συμμετοχή βουλευτών (και άλλων  αξιωματούχων)  σε  εξωχώριες  εταιρίες,  σύμφωνα  με  τις υποχρεώσεις  υποβολής  δηλώσεων  που  προβλέπει  ο  ίδιος  νόμος (παράγραφος 41),

vi.

να  αναπτυχθούν  κανόνες  για  την  πρόληψη  της  κατάχρησης εμπιστευτικών  πληροφοριών  σε  σχέση  με  ευρύτερο  φάσμα αντικειμένων  που  δεν  συνδέονται  αναγκαστικά  με  ποινικά αδικήματα ή αποκάλυψη κρατικών μυστικών (παράγραφος 45),

vii.

την υιοθέτηση κανόνων για τον τρόπο με τον οποίοι οι βουλευτές αντιμετωπίζουν  τις  ομάδες  πίεσης  και  άλλους  τρίτους  που επιχειρούν  να  επηρεάσουν  την  κοινοβουλευτική  διαδικασία (παράγραφος 46),

viii.

να αναθεωρηθεί το σύστημα δήλωσης περιουσιακών στοιχείων, εσόδων και συμφερόντων έτσι ώστε να περιλαμβάνονται επαρκώς όλες οι σχετικές πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων των χρεών και υποχρεώσεων, και να διασφαλίζεται ότι το κοινό έχει άνετη πρόσβαση  στις  δηλώσεις  για  επαρκές  χρονικό  διάστημα (παράγραφος 52),

ix.

να  καταστεί  λειτουργική  η  νεοσυσταθείσα  Επιτροπή  Ελέγχου Δηλώσεων  Περιουσιακής  Κατάστασης  (ΕΕΔΠΚ)  το  ταχύτερο δυνατόν  και  να  της  δοθούν  όλα  τα  απαραίτητα  μέσα  για  να εκπληρώνει τα καθήκοντά της αποτελεσματικά και προδραστικά, και  να  λογοδοτεί  κατά  περιόδους  και  δημοσίως  σχετικά  με  τα αποτελέσματα της δραστηριότητάς της (παράγραφος 58),

x.

να  ληφθούν  αποφασιστικά  μέτρα  για  να  διασφαλιστεί  ότι  οι διαδικασίες άρσης της ασυλίας βουλευτών δεν παρεμποδίζουν ή κωλύουν την ποινική δίωξη βουλευτών για τους οποίους υπάρχουν υποψίες  διάπραξης  αδικημάτων  διαφθοράς,  ιδίως  με  τον προσδιορισμό  σαφών  κανόνων  και  κριτηρίων  στον  τομέα  αυτό (παράγραφος 68),

xi.

ως τμήμα της διακηρυχθείσας πολιτικής για την ακεραιότητα, να αναπτυχθούν  αποτελεσματικοί  εσωτερικοί  μηχανισμοί  για  την προαγωγή,  ευαισθητοποίηση  και,  συνεπώς,  προάσπιση  της ακεραιότητας  στη  βουλή  σε  μια  συλλογική  προσπάθεια  (π.χ. εκπαίδευση, συζητήσεις για τη δεοντολογία και την ακεραιότητα,

ευαισθητοποίηση  για  τη  δωροδοκία  και  άλλα  αδικήματα διαφθοράς)  και,  σε  ατομική  βάση,  μέσω  εμπιστευτικής συμβουλευτικής σε προβληματικές καταστάσεις (παράγραφος 69),

Όσον αφορά τους δικαστές και τους εισαγγελείς

xii.

1.  i) να αναθεωρηθεί  η  μέθοδος  επιλογής  στις  ανώτερες  θέσεις δικαστών και εισαγγελέων έτσι ώστε να συμμετέχουν και οι ίδιοι στη διαδικασία, και ii) να εξεταστεί το ενδεχόμενο τροποποίησης των διατυπώσεων για την άσκηση πειθαρχικής δίωξης σε σχέση με αυτούς (παράγραφος 82),

xiii.

1.  i) οι διαδικαστικοί κανόνες να προβλέπουν περαιτέρω εγγυήσεις κατά των καθυστερήσεων πριν από το στάδιο της απόφασης και να  διευκρινιστούν,  να  εκσυγχρονιστούν  και  να  γνωστοποιηθούν καταλλήλως  στο  κοινό  οι  δίαυλοι  για  αιτιάσεις  κατά  των αδικαιολόγητων  καθυστερήσεων,  ii)  να  ενισχυθεί  ο ρόλος  των δικαστών και των εισαγγελέων που έχουν διοικητικά καθήκοντα όσον αφορά τη διαχείριση του φόρτου εργασίας (παράγραφος 95),

xiv.

να  θεσπιστεί  μια  σειρά  σαφών  προτύπων  επαγγελματικής συμπεριφοράς  και  ακεραιότητας  για  δικαστές  και  εισαγγελείς, που  να  συνοδεύεται  από  ερμηνευτικά  σχόλια  και/ή  πρακτικά παραδείγματα (παράγραφος 98),

xv.

να εξεταστεί το ενδεχόμενο ενοποίησης των διάφορων δικαστικών φορέων που είναι επί του παρόντος υπεύθυνοι για την εξέλιξη, την επαγγελματική εποπτεία και την πειθαρχία των δικαστώνκαι των εισαγγελέων (παράγραφος 110),

xvi.

να εισαχθεί η περιοδική δημόσια υποβολή εκθέσεων αναφορικά με τη  λειτουργία  των  δικαστηρίων  και  της  εισαγγελίας,  που  να περιλαμβάνουν  επαρκή  στατιστικά  στοιχεία,  πληροφορίες  και αναλύσεις, ιδίως σχετικά με τη διαχείριση του φόρτου εργασίας και τις πειθαρχικές υποθέσεις (παράγραφος 111),

xvii.

να αναπτυχθεί η εκπαίδευση και η ευαισθητοποίηση σε ζητήματα σχετικά με την ακεραιότητα στο πλαίσιο τόσο της αρχικής όσο και  της  συνεχιζόμενης  εκπαίδευση  των  δικαστών  και  των εισαγγελέων (παράγραφος 118),

Όσον αφορά ειδικά τους εισαγγελείς

xviii.

να καταρτιστούν ακριβείς κανόνες διαχείρισης υποθέσεων και να εφαρμόζονται   με   συνέπεια   εντός   των   εισαγγελιών, συμπεριλαμβανομένων των  κριτηρίων  ανάθεσης  και  ανάκλησης μιας υπόθεσης (παράγραφος 125),

xix.

να τροποποιηθούν  οι  διαδικασίες  που  αφορούν  το  ειδικό δικαστήριο  του  άρθρου  86  του  Συντάγματος  έτσι  ώστε  να  μην παρακωλύουν  ή  εμποδίζουν  την  ποινική  δίωξη  προσώπων  που διατελούν ή διετέλεσαν μέλη της κυβέρνησης (παράγραφος 126).

138.

Σύμφωνα  με  τον  Κανόνα  30.2  των  Διαδικαστικών  Κανόνων,  η GRECO  καλεί  τις  αρχές  της  Ελλάδας  να  υποβάλλουν  έκθεση  περί  των  μέτρων που ελήφθησαν για την εφαρμογή των ανωτέρω συστάσεων έως τις  31  Δεκεμβρίου  2016. 

Τα  μέτρα  αυτά  θα  αξιολογηθούν  από  την  GRECO μέσω της συγκεκριμένης διαδικασίας συμμόρφωσης….

lobbystas.gr